تهیه نقشه ژنوم تک‌شاخ آسیایی؛ امید تازه برای نجات یکی از نادرترین پستانداران جهان_مستطیل زرد

در‌حال‌حاضر، مدرک قطعی برای اثبات یا رد وجود سائولای زنده وجود ندارد. آخرین مدرک حاضر از تک‌شاخ آسیایی به سال ۲۰۱۳ برمی‌گردد که در آن زمان تصویری از این حیوان توسط دوربین تله‌ای ثبت شد (عکس فوق). اما از آنجایی که زیستگاه تک‌شاخ نادر در مناطق دورافتاده قرار دارد، سخت است که بگوییم آیا تا این مدت تعدادی از آن‌ها در طبیعت وجود دارند یا نه. گرچه، نشانه‌ها و اطلاعاتی در دست است که دانشمندان را درمورد‌ی تداوم حیات احتمالی آن‌ها در طبیعت، امیدوار می‌کند.

دانشمندان به‌تازگی به اطلاعات تازه و مهمی دست اشکار کرده‌اند: نقشه‌ کامل ژنوم سائولا. این دستاورد به آن‌ها پشتیبانی می‌کند اطلاعات بیشتری درمورد گونه به دست بیاورند؛ چون پیش از این تقریبا هیچ اطلاعات ژنتیکی درمورد‌ی آن‌ها وجود نداشت.

برای دستیابی به اطلاعات ژنتیکی کامل از ۲۶ سائولای گوناگون، از باقی مانده این حیوانات که در خانه‌های شکارچیان اشکار شده می بود، منفعت گیری شد. پژوهشگران با تجزیه‌وتحلیل اطلاعات ژنتیکی، فهمید شدند سائولا به دو گروه گوناگون تقسیم شده است که ازنظر ژنتیکی تفاوت‌های بسیاری با هم دارند. این یافته برای آن‌ها غافلگیرکننده می بود، چون انتظار نداشتند این چنین تفاوت‌های بزرگی در جمعیت‌های گوناگون این حیوان وجود داشته باشد.

تقسیم‌شدن جمعیت سائولا به دو گروه گوناگون نزدیک به ۵هزار تا ۲۰هزار سال پیش اتفاق افتاد. داده‌ها این چنین نشان دادند سائولاها هیچ‌گاه جمعیت بسیاری نداشته‌اند و تعداد کلی آن‌ها در ده‌هزار سال قبل از ۵هزار عدد فراتر نرفته است.

جمعیت سائولاها کوچک بوده و تنوع ژنتیکی آن‌ها افت یافته؛ اما  این افت در دو گروه گوناگون سائولا به‌طور متغیری رخ داده است. اگر روزی بتوان این دو گروه را مجدد با هم ترکیب کرد، احتمالا تنوع ژنتیکی از دست‌رفته جبران بشود.

بهترین شانس برای بقای سائولاها در این است که دو جمعیت گوناگون آن‌ها با هم ترکیب شوند. این چنین امری امکان پذیر به پشتیبانی برنامه تکثیر در اسارت محقق بشود؛ اما مشکل اینجا است که اول باید این حیوانات را اشکار کنیم.

اگر دانشمندان بتوانند حداقل دوازده سائولا را (ترجیحا از هر دو جمعیت گوناگون) جمع کنند تا جمعیت جدیدی از سائولاها را راه اندازی دهند، مطابق مدل‌های علمی، این گونه شانس خوبی برای بقا در درازمدت خواهد داشت.

برای پیروزی در نگه داری سائولا، ابتدا  باید چند عدد از این حیوانات اشکار و سپس برنامه تکثیر آن‌ها اغاز بشود. این چنین روشی قبلا در مواردی که گونه‌ها در اغاز انقراض بوده‌اند، موثر بوده است و توانسته از انقراض جلوگیری کند. به این علت، اکنون باید بدون اسلحه به جستوجو تک‌شاخ‌های آسیایی بگردیم.

مطالعه در مجله‌ی Cell انتشار شده است.