برگزاری یا تعلیق کنکور؛ مساله این است_مستطیل زرد

داوطلبان امکان تمرکز در شرایط کنونی را ندارند

گلی ماندگار|

 شاید حافظه تاریخی نسل کنونی در رابطه به تعویق افتادن زمان کنکور به همین چند سال پیش و زمان همه‌گیری کرونا باز گردد. کنکور سال ۱۴۰۰ به دلیل شیوع ویروس کرونا با تاخیر برگزار شد. سازمان سنجش آموزش کشور اظهار کرد که زمان اظهار نتایج نهایی کنکور سراسری به دلیل شرایط کرونا و تعطیلی‌های مصوب ستاد ملی کرونا به تعویق می‌افتد. همچنین، آزمون کارشناسی ارشد رشته‌های پزشکی نیز به دلیل وضعیت ناشی از شیوع بیماری کرونا لغو و به تعویق افتاد. در نهایت، کنکور سراسری ۱۴۰۰ در ۴ روز جداگانه و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برگزار شد. اما این‌بار ماجرا کمی بیشتر فرق می‌کند. اکنون مساله جنگ است و استرس و اضطرابی که بر افراد جامعه و از جمله داوطلبان کنکور حاکم شده است. اضطرابی که می‌تواند تاثیری کاملا مستقیم بر نتیجه کنکور داشته باشد. با دقت به دعوا اسراییل و ایالات متحده امریکا به ایران برگزاری آزمون سراسری در ابهام است، اگرچه قبل‌تر قرار می بود نوبت دوم کنکور امسال پنجم و ششم تیر برگزار بشود اما با تعویق آن تصمیم‌گیری درمورد زمان برگزاری به شانزدهم تیر موکول شد، با این وجود برخی کارشناسان اعتقاد دارند نباید برای برگزاری این آزمون عجولانه تصمیم گرفت. سد ورود به دانشگاه تغییر کرد، اگر تا دیروز تغییر مکرر تصمیمات جهت سردرگمی داوطلبان آزمون سراسری شده می بود اکنون جنگ آنها را معلق کرده است؛ سپس از دعوا نظامی اسراییل به ایران سازمان سنجش خبر داد کنکور تیر ماه امسال به تعویق افتاده است، در اطلاعیه‌ای که این سازمان انتشار کرده همه‌چیز به سپس از تعطیلات تاسوعا و عاشورای حسینی موکول شده است، قرار است در تاریخ ۱۶ تیر ماه (۱۴۰۴) سازمان سنجش تصمیم خود را برای زمان برگزاری کنکور اظهار کند، تصمیمی که به‌نظر می‌رسد تحت تاثیر شرایط کشور در آن روزها است، با این وجود یک کارشناس آموزش در او مباحثه با خبرآنلاین تاکید می‌کند که نباید نادرست دوران شیوع ویروس کرونا را تکرار کرد و عجولانه تصمیم گرفت. بر پایه آمارهای رسمی میزان قبولی در کنکور طی چند سال قبل تا ۴۰ درصد کاهش داشته و از سوی دیگر میانگین معدل دانش‌آموزان پایه‌های دهم و یازدهم و دوازدهم نیز از عملکرد ضعیفی که می‌تواند دلایل بسیاری داشته باشد خبر می‌دهد و اکنون با این شرایط اگر قرار باشد در شرایط ضروری جنگ دانش‌آموزان ناچار به برگزاری کنکور شوند قطعا سرنوشت بسیاری از آنها دستخوش حالت‌های روحی و روانی که بر آنها تسلط کرده خواهد شد. یقیناً سازمان سنجش زمان قطعی کنکور را که ۵ و ۶ تیر ماه می بود به تعویق انداخته و بر پایه آخرین اخبار قرار است تاریخ قطعی کنکور ۱۶ تیرماه از سوی این سازمان خبر‌رسانی بشود. 

 میزان استرس جنگ  بر عملکرد داوطلبان کنکور تاثیر مستقیم دارد

مهرناز فاضلی، روانپزشک در این باره به اعتدال می‌گوید: مساله فقط تغییر تاریخ کنکور نیست. مساله این است که آیا داوطلبان ما به خصوص کسانی که در معرض استرس و اضطراب بیشتری به واسطه محل سکونت، یا آسیب افراد خانواده و … آمادگی برگزاری این امتحان را که به نوعی تعیین‌کننده سرنوشت بسیاری از آنهاست دارا می باشند یا نه. او می‌افزاید: برخی افراد ممکن است تا زمان‌های طولانی تحت تاثیر اضطراب سپس از حادثه باشند و این مساله توانایی و عملکرد آنها به‌شدت تحت تاثیر قرار داده و مانع از ابراز توانایی‌های واقعی افراد بشود. به همین خاطر سازمان سنجش باید با دقت به این مساله تاریخ جدید کنکور را اشکار کرده عجله‌ای در این زمینه به خرج ندهد. 
این روانپزشک در ادامه می‌گوید: اختلال اضطراب بعد از حادثه تاثیر بسیار گسترده‌ای بر دقت و تمرکز افراد می‌گذارد. حتی اگر ملاک را بر این وضعیت بگذاریم که داوطلبان قبل از ابراز جنگ خود را برای کنکور آماده کرده‌اند اما باز هم برای اینکه بتوانند آنچه را آموخته‌اند در آزمون کنکور مورد منفعت گیری قرار دهند نیازمند دقت و تمرکز می باشند که قطعا در این شرایط درصد قابل توجهی از داوطلبان چنین امکانی را ندارند. 

 برگزار نشدن کنکور بهتر است 

مهرناز فاضلی در قسمت دیگری از سخنان خود اظهار می‌دارد: اگر شرایط کنونی و اضطراب حاکم بر جامعه بر همین منوال ادامه پیدا کند و ما هم چنان با دعوا کشورهای متخاصم روبه رو باشیم امکانی برای برگزاری کنکور باقی نمی‌ماند. در این شرایط کنونی هم که هیچ چیز اشکار نیست حتی اگر مسوولان قید برگزاری کنکور امسال را بزنند خیلی بهتر از این است که کنکور در شرایط نامتعادل برگزار شده و نتیجه‌ای بد به جستوجو داشته باشد.  او می‌افزاید: ما هر ساله متاسفانه با حوادث خودکشی داوطلبان کنکور روبه رو هستیم. وقتی این شکست به دلیل شرایط حاکم بر جامعه افزایش پیدا کند شاید تاثیر منفی‌اش کم بشود اما باز هم کسانی می باشند که تحمل این شکست را ندارند. اما اگر امسال کنکور برگزار نشود دیگر شکستی در کار نخواهد می بود ضمن اینکه داوطلبان زمان بیشتری برای تحقق آرزوهای خود خواهند داشت. 

درس خواندن در شرایط پیش آمده  سخت است

درحالی که داوطلبان کنکور خودشان را برای روزهای پنجم و ششم تیر امسال آماده کرده بودند اکنون معلوم نیست که آزمون سراسری در چه تاریخی برگزار می‌بشود، اینکه در این شرایط بهترین تصمیم برای آنها چیست گفتنش کمی سخت است، فروغ تیموریان، معلم و کارشناس آموزش نیز در این باره به خبرآنلاین او گفت: از بزرگ‌ترین سرمایه‌های کشور جوانان آن می باشند که می‌خواهند داخل دانشگاه شوند، اما امروز جوانانی که نزدیک به ۵۰ هفته درس خواندند متاسفانه با یک پدیده ناگوار همانند جنگ روبه رو شدند، اکنون آنها یکی از بزرگ‌ترین آسیب دیدگان جنگ می باشند، در این شرایط هرچقدر به داوطلبان کنکور بگوییم اسایش خود را نگه داری کنید و درس بخوانید انگار که خودمان این شرایط را درک نمی‌کنیم، چراکه دانش‌آموز در این شرایط نمی‌تواند اسایش خود را نگه داری کند، حتی ممکن است دلداری دادن به آنها جهت افزایش اضطراب‌شان بشود. او افزود: ضمن اینکه شرایط هر دانش‌آموز با دیگری متفاوت است، در این روزها تعداد زیادی از دانش‌آموزان تهران یا شهرهای خود اقامت ندارند و ممکن است همه منبع های آزمون را در دسترس نداشته باشند، من الان دانش‌آموزی دارم که به استان‌های شمالی سفر کرده و امکانات مناسبی ندارد، او با خانواده در یک چادر مسافرتی اقامت دارند؛ این دانش‌آموز که حتی دسترسی مناسب به حمام و تغذیه مناسب ندارد نمی‌تواند مطالعه مناسبی داشته باشد و یقیناً پیشنهاد دادن به این گروه از دانش‌آموزان سخت است و نمی‌بشود برای همه آنها یک نسخه یکسان تجویز کرد.

 داوطلبان چشم‌خوانی و مرور سریع را  فراموش نکنند

این کارشناس آموزش او گفت: با وجود همه سختی‌ها شاید بشود از عمل های حداقلی برای نگه داری آمادگی داوطلبان آزمون سراسری منفعت گیری کرد، راه حلهایی که ضمن پذیرش وضعیت حاضر می‌توانند تا زمان اشکار شدن تاریخ آزمون سراسری داوطلب را از کتاب و مطالعه دور نکنند.  تیموریان اظهار داشت: اینکه دانش‌آموزان بتوانند در این شرایط درس بخوانند انتظار زیادی است، گاهی فکر می‌کنم خودم اگر جای داوطلبان بودم جلوی کتاب و دفتر می‌نشستم و درس می‌خواندم؟ با این حال فقط می‌بشود توصیه‌هایی برای دانش‌آموزان داشت، اگر توان مرور کردن دارند این کار را انجام بدهند، چشم‌خوانی روش مناسبی است، آنها می‌توانند با ورق زدن‌های سریع و چشم‌خوانی کردن مطالبی که تا اکنون خوانده‌اند قسمت زیادی از آمادگی خود را نگه داری کنند. این کارشناس آموزش بیان کرد: در این روزها نمی‌بشود مطالب را عمیق مطالعه کرد، اما دانش‌آموزان می‌توانند در این شرایط تست بزنند، برای مثالً روزانه از هر درسی ۲۰ الی ۳۰ تست را تمرین کنند، چراکه تست زدن همانند یک مرور سریع است که مطالب کتاب را در ذهن داوطلب باقی نگه می‌دارد، برای همین از این روش می‌توانند منفعت گیری کنند.

     از توانایی برگزاری کنکور
 در روزهای شیوع کرونا درس بگیرند
فروغ تیموریان در رابطه با اینکه مسوولان چه تصمیمی برای برگزاری کنکور دارند او گفت: امیدوارم سپس از تغییر شرایط جنگ، زمانی‌که مسوولان تصمیم گرفتند آزمون سراسری را برگزار کنند، زمان زمان مناسب به داوطلبان برای برگشت به روزهای آمادگی خودشان داده بشود تا بتوانند از نظر روحی و روانی و درسی آماده آزمون شوند، امیدوارم سازمان سنجش تصمیم عجولانه برای برگزاری کنکور نگیرد و زمان مناسب برای آمادگی به داوطلبان داده بشود.
او افزود: اگرچه طولانی شدن زمان برگزاری کنکور از آن‌جا که جهت فرسایشی شدن مطالعه می‌بشود آسیب‌های خودش را دارد اما در این شرایط به وجود آمده چاره‌ای نیست، این زمان مناسب می‌تواند برای داوطلبانی که یکسال قبل را زحمت کشیدند و مطالعه کردند موقعیت مناسبی برای برگشت به آمادگی باشد. بهتر است از دوران کرونا و کنکوری که آن زمان برگزار شد درس بگیریم و مجدد در شرایط نامناسب آزمون سراسری برگزار نکنیم تا آن توانایی تلخ تکرار نشود.

     مدیریت کنکور در زمان جنگ
به هر حال در شرایط بحرانی همچون جنگ، مدیریت کنکور در زمان جنگ و اضطراب عمومی، تغییرات ناگهانی در برنامه‌ها، و فضای روانی سنگین بر دانش‌آموزان تحمیلی ناعادلانه ایجاد می‌کنند. کنکور ۱۴۰۴ مصادف شد با مشکلاتهایی که تحت تأثیر فضای منطقه‌ای و حساسیت‌های سیاسی و امنیتی قرار گرفت. بنابراین، مدیریت ویژه و راهبردی ضروری به نظر می‌رسد. مهم‌تر از همه آمادگی برای تغییرات احتمالی در زمان و مکان آزمون است.در شرایط عادی، کنکور خود یک آزمون پراسترس است، اما زمانی که مشکلاتهایی همانند جنگ یا ناامنی‌های منطقه‌ای پیش می‌آید، مدیریت این مسیر سخت‌تر و پیچیده‌تر می‌بشود. در چنین شرایطی داوطلبان باید بیش از همیشه مدیریت قوی، برنامه‌ریزی انعطاف‌پذیر و روحیه‌ای مقاوم داشته باشند.