مشاوره شغلی چیست و چه اثری در انتخاب شغل افراد دارد؟_مستطیل زرد

مشاوره شغلی یکی از زیرشاخه‌های مهم علم مشاوره است که افراد برای انتخاب شغل و مسیر زندگی کاری خود می‌توانند از آن پشتیبانی بگیرند. به گفتن دیگر، مشاوره حرفه‌ای شغلی به افراد پشتیبانی می‌کند تا بتوانند در رابطه انتخاب شغل، تحول مسیر کاری، گسترش توانایی‌های خود و شناسایی توانمندیهای خود، به‌صورت آگاهانه و پیروزی‌آمیز قدم بردارند. برای مثال، مصاحبه بالینی و آزمایش شخصیت اغاز فرآیند مشاوره شغلی است که در طول جلسات انجام می‌گیرد. با همه این توصیفات، مهم است که بدانید و آگاه باشید که مشاوره شغلی چیست و درمورد آن بدانید.

برای توضیح جامع‌تر، این نوشته از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر را به بازدید مشاوره و راهنمای شغلی تعلق می‌دهیم. با ما همراه باشید. 

اگر سوالی داشتید در قسمت نظرات بنویسید تا کارشناس دکتردکتر جواب دهد. 

مشاوره شغلی چیست و مشاور شغلی کیست؟

مشاوره شغلی به شما پشتیبانی می‌کند مسیر کاری مناسبی را بر پایه توانمندیها، علایق و نیازهای خود انتخاب کنید. این فرآیند شامل شناخت توانایی‌های فردی، بازدید زمان‌های شغلی و تشکیل تطابق منطقی بین این دو است.

فرانک پارسونز، بنیان‌گذار راهنمایی شغلی، معتقد می بود که تصمیم‌گیری شغلی در سه مرحله انجام می‌بشود:

• شناخت خود
• آشنایی با مشاغل
• برقراری تناسب بین شغل و علایق شخصی

مشاوران شغلی، با منفعت گیری از مصاحبه و آزمون‌های شخصیت‌شناسی، به شما در شناخت استعدادها و انتخاب مسیر شغلی پشتیبانی می‌کنند. برای دریافت راهنمایی تخصصی، می‌توانید از مشاوران حرفه‌ای در این حوزه پشتیبانی بگیرید. پیشنهاد می‌کنیم تا با منفعت گیری از سرویس مشاوره آنلاین روانشناسی دکتردکتر، نظر کارشناسی یک پزشک در عرصه سلامت روان را هم داشته باشید.

در ادامه، مزایای دریافت مشاوره شغلی را به طور کامل بازدید می کنیم اما قبل از آن در جدول زیر، خلاصه‌ای از آن را در اختیارتان خواهیم گذاشت:

نوشته	توضیحات
تعریف مشاوره شغلی	پشتیبانی به انتخاب شغل، تحول مسیر شغلی، و گسترش توانایی‌ها.
فرانک پارسونز	بنیان‌گذار راهنمایی شغلی، فرآیند تصمیم‌گیری شغلی در سه مرحله.
انواع مشاوره شغلی	۱. انتخاب شغل ۲. تحول شغل ۳. ترقی شغلی ۴. کارآفرینی ۵. از بین بردن مشکلات کاری
مرحله های مشاوره شغلی	۱. برسی اولیه ۲. شناسایی زمان‌ها و چالش‌ها ۳. تعیین اهداف ۴. گسترش توانایی‌ها ۵. ورود به بازار کار ۶. حمایتو نظارت
مزایای مشاوره شغلی	شناخت استعدادها، افزایش مطمعن، افت استرس، بهبود روابط اجتماعی، ترقی رضایت شغلی
ویژگی‌های مشاور شغلی خوب	دانش تخصصی، شنوندگی فعال، توانایی ارتباطی، تحلیل دقیق ویژگی‌های فردی

انواع مشاوره شغلی

مشاوره شغلی بسته به نیاز افراد، به راه حلهای مختلفی اراعه می‌بشود. مهم است که پیش از مراجعه به مشاور، اهداف خود را اشکار کنید تا بتوانید راهنمایی مشابه با مسیر حرفه‌ای‌تان دریافت کنید.

در حالت کلی، دسته‌بندی‌های دریافت مشاوره شغلی موارد زیر را شامل خواهد شد:

مشاوره شغلی برای انتخاب شغل

این نوع مشاوره مناسب افرادی است که تا این مدت داخل بازار کار نشده‌اند یا تصمیم دارند با آگاهی کامل، شغلی مشابه با ویژگی‌های شخصیتی خود انتخاب کنند. در این جلسات، مشاور با بازدید توانمندیها، علایق و شرایط بازار کار، بهترین گزینه‌های شغلی را نظر می‌دهد.

مشاوره شغلی برای تحول شغل

این مشاوره برای افرادی مناسب است که:

• از شغل جاری خود رضایت ندارند،
• به دلایلی ناچار به تحول شغل می باشند،
• تصمیم دارند مسیر کاری جدیدی را اغاز کنند.

در جلسات مشاوره، زمان‌های شغلی تازه بازدید می‌بشود، توانایی‌ها و نقاط قوت فرد تحلیل می‌بشود و برنامه‌ای برای تحول شغل و ورود به حوزه‌ای تازه تدوین می‌بشود.

مشاوره برای ترقی شغلی

افرادی که در شغل خود موفق می باشند اما به جستوجو پیشرفت زیاد تر و ترقی جایگاه حرفه‌ای خود می باشند، می‌توانند از این نوع مشاوره منفعت ببرند. در این جلسات، مشاور به بهبود توانایی‌های مدیریتی، افزایش منفعت‌وری و راه حلهای خواست ترفیع می‌پردازد.

مشاوره شغلی برای کارآفرینی

این مشاوره برای افرادی است که تصمیم راه‌اندازی کسب‌وکار خود را دارند اما نیاز به راهنمایی در عرصه انتخاب ایده، تحلیل بازار و تدوین استراتژی دارند. در این جلسات، توانمندی‌های فرد بازدید شده و مسیرهای مناسب برای ورود به دنیای کارآفرینی معارفه می‌بشود.

مشاوره شغلی برای از بین بردن مشکلات کاری

برخی افراد در محیط کار با چالش‌هایی همانند استرس، فرسودگی شغلی، تعارضات کاری و عدم اعتدال بین کار و زندگی روبه رو می باشند. در این جلسات، راهکارهایی برای مدیریت استرس، بهبود ارتباطات کاری و تشکیل اعتدال بین زندگی شخصی و حرفه‌ای اراعه می‌بشود.

بازدید مرحله های مشاوره شغلی

این نوع از مشاوره، یک فرآیند چندمرحله‌ای است که به افراد پشتیبانی می‌کند تا مشکلات و اختلالات خود را در حرفه و مشاغل گوناگون به‌درستی حل کنند. مرحله های را بازدید می‌کنیم:

• مرحله نخست؛ برسی اولیه
• مرحله دوم؛ شناسایی زمان‌ها و چالش‌ها
• مرحله سوم؛ تعیین اهداف شغلی 
• مرحله چهارم؛ اراعه راهکار برای گسترش توانایی‌ها و توانمندی‌ها
• مرحله پنجم؛ راهنمایی برای ورود به بازار کار
• مرحله ششم؛ حمایتو نظارت بر پیشرفت

در ادامه نکات مهم و جزئیات را در خصوص هرکدام از موارد فوق بازدید می کنیم. 

برسی اولیه

بعد از ثبت‌نام یا دریافت نوبت، اولین جلسه مشاوره اغاز می‌بشود. تعداد جلسات بسته به نیاز فرد، توسط مشاور تعیین می‌بشود.

در نخستین جلسه، مصاحبه‌ای برای بازدید اسبق تحصیلی، ازمایش ها شغلی و توانایی‌های فرد انجام می‌بشود. مقصد مهم این مرحله، پشتیبانی به فرد برای شناخت بهتر توانمندیها و ویژگی‌های شخصیتی خود است.

سپس از این که مشاور اطلاعات مورد نیاز خود را از مصاحبه بالینی به دست آورد، نوبت به برگزاری آزمون می‌رسد. چند مورد از آزمون‌های مهم را در این خصوص بازدید می‌کنیم:

• تست MBTI؛ برای تعیین تیپ شخصیتی
• تست رغبت سنجی هالند؛ برای شناسایی علایق شغلی
• آزمون هوش‌های چندگانه گاردنر؛ برای شناسایی هوش برتر فرد

انتخاب هرکدام از تست‌های فوق با تصمیم مشاور و با دقت به نیاز جلسه تعیین می‌بشود. 

شناسایی زمان‌ها و چالش‌ها

این مرحله با مقصد شناخت بازار کار، بازدید نیازهای شغلی مراجع و شناسایی مانع ها این مشاغل در جامعه انجام می‌بشود. اهداف جزئی مرحله را در جدول زیر آورده‌ایم:

اهداف	توضیحات
بازدید حالت بازار کار	بازدید مشاغل پردرآمد، بازدید درآمد هر شغل، بازدید شرایط مشاغل در سال‌های آینده
تحلیل زمان‌های شغلی مشابه با فرد	شناسایی مشاغل بر پایه ویژگی‌های شخصیتی و علایق افراد
شناسایی مانع ها شغلی	بازدید مانع ها احتمالی و قطعی زمان انتخاب شغل همانند مشکلات خانوادگی، افتاستعداد، رقابت‌های بالا در بازار کار و دیگر موارد

تعیین اهداف و برنامه‌ریزی برای دستیابی به اهداف، یکی از با اهمیت ترین مرحله های انتخاب شغل برای شکوفایی ادامه مسیر است.

تعیین اهداف شغلی

در این مرحله، فرد سپس از انتخاب شغل دقت خود را به تعیین اهداف شغلی، طراحی مسیر شغلی و بازدید تناسب اهداف با حقیقت‌های بازار کار معطوف می‌کند. جزئیات را بازدید می‌کنیم:

• اشکار کردن اهداف مختصر‌زمان و بلند‌زمان؛ همانند یادگیری توانایی‌هایی در عرصه ترقی شغلی و گرفتن مدرک، رسیدن به یک جایگاه شغلی خاص، دریافت مشاوره کسب و بازدید تجارب همکاران
• طراحی مسیر شغلی؛ برنامه ریزی برای این که فرد چطور بتواند از حالت جاری به اهداف شغلی خود دست یابد؛
• بازدید تناسب اهداف با حقیقت‌های بازارکار؛ مشاور پشتیبانی می‌کند تا فرد اهدافی را انتخاب کند که در عین بلندپروازانه بودن دست‌یافتنی نیز باشند.

این مرحله های حتماً باید با پشتیبانی مشاور صورت گرفته و در چارچوب جلسات مشاوره بازدید و تبیین شوند. 

اراعه راهکارهای گسترش توانایی‌ها و توانمندی‌ها

این مرحله، با مقصد آماده‌سازی فرد به‌منظور اراعه توانایی‌های مورد نیاز در جهت کسب پیروزی شغلی پیش می‌رود. جزئیات را بازدید می‌کنیم:

• گسترش توانایی‌های فنی؛ یادگیری همه توانایی‌های ملزوم برای شغل‌های انتخابی (همانند بازاریابی)
• تحکیم‌ توانایی‌های الزامی؛ همانند مدیریت زمان، توانایی کار تیمی و گروهی، توانایی حل اختلاف، توانایی فن گفتن، توانایی مذاکره و دیگر موارد 
• کسب مشاوره در رابطه دوره‌های آموزشی؛ همانند دریافت راهنمایی برای شرکت در کارگاه‌ها، کار‌آموزی‌ها، و کارورزی‌های گوناگون

گزینه آخر از با اهمیت ترین قدم‌های مشاوره بوده و شامل معارفه مشاور یا مربی دیگر برای کسب توانایی‌های آموزشی است. 

راهنمایی برای ورود به بازار کار

این سپس از مشاوره مرحله های زیر را شامل خواهد شد:

• رزومه‌نویسی و نحوه اراعه رزومه حرفه‌ای؛ نوشتن و ساخت رزومه استاندارد که دقت کارفرما‌ها یا مدیر محصول را به‌خود جلب کند و بازخورد مثبتی به‌جستوجو داشته باشد. 
• آماده‌سازی برای مصاحبه‌های شغلی؛ آموزش تکنیک‌های جواب به سوالات مشاوره و مصاحبه، مدیریت زبان بدن در روبه رو مشاوران کارفرما، بازدید نکات مهم در رابطه روشهای گزینش
• روش خواست حقوق و مزایا؛ آموزش رویکرد تقاضا محور برای مطالبه حقوق بر پایه حوزه کاری، روش خواست بیمه، روش خواست مبالغ اضافه‌کاری و دیگر نکات مرتبط

مسئله! اگر کارفرما هستید، باید به همه جزئیات در خصوص نکات فوق مسلط باشید. 

حمایتو نظارت بر پیشرفت

در این مرحله، فرد داخل بازار کار شده و فعالیت خود را اغاز کرده است. نقش مشاور در این قسمت، برسی مقدار پیشرفت فرد از زمان اغاز کار و اراعه راهکارهای مناسب در صورت ابراز چالش‌های شغلی است.

اگر شغل فرد ماهیت گروهی داشته باشد، مشاور می‌تواند برسی کارکرد تیمی و تحلیل نیروی کار را نیز در برنامه خود قرار دهد.

همه این مرحله های به‌صورت تدریجی پیش می‌روال تا فرد بتواند در هر مرحله آگاهانه‌ترین تصمیم را بگیرد و مسیر شغلی موفق و پایداری را برای خود تشکیل کند.

چه افرادی به دریافت راهنمایی و مشاوره شغلی نیاز دارند؟

مشاوره انتخاب شغل برای افرادی که شرایط زیر را دارند مناسب است:

• افرادی که در مسیر انتخاب شغل می باشند؛
• افرادی که برای اولین‌بار می‌خواهند شغل انتخاب کنند ولی نمی‌دانند چه شغلی برایشان مناسب است؛
• افرادی که توانایی کاری دارند ولی تا این مدت مسیر کاری دلخواه خود را اشکار نکرده‌اند؛
• افرادی که می‌خواهند با پشتیبانی یک مشاور شغلی، مسیر کاری و شغل خود را تحول دهند.

انتخاب نوع مشاوره، نقش مهمی در دستیابی به بهترین نتیجه دارد. به‌طور کلی، مشاوره شغلی با مقصد شناخت ویژگی‌های فرد، بازدید ازمایش ها و تعیین اهداف او در مسیر شغلی انجام می‌بشود.

متخصصان این حوزه، بعد از مصاحبه بالینی، از آزمون‌هایی همانند تست MBTI و رغبت‌سنجی هالند برای برسی توانایی‌ها و علایق فرد منفعت گیری می‌کنند.

مقصد مهم مشاوره انتخاب شغل، شناسایی استعدادها، علاقه‌مندی‌ها و تشکیل هماهنگی بین قیمت‌های فردی و اجتماعی مراجع است.

چرا انتخاب شغل مهم است؟

انتخاب کار یا شغل یکی از با اهمیت ترین تصمیمات زندگی افراد است. علل این اهمیت را بازدید می کنیم:

• بهبود کیفیت زندگی
• فراهم نیازهای مالی 
• تامین امنیت شغلی
• ضمانت رضایت شغلی
• ضمانت سلامت جسمی و روانی
• رشد و پیشرفت حرفه‌ای
• بهبود روابط اجتماعی و سبک زندگی
• برنامه‌ریزی برای ادامه زندگی
• کسب پیروزی

مسئله! برای کسب هنر انتخاب مسیر شغلی حتماً به روانشناس یا مشاور خانواده مراجعه کنید و مشاوره شغلی آنلاین بگیرید. 

مزایا و مزایای مشاوره شغلی

مزایای مشاوره شغلی عبارت هستند از:

• شناخت بهتر استعدادها و توانمندیها؛ 
• افت سردرگمی و افزایش مطمعن در انتخاب شغل؛
• بهبود برنامه‌ریزی شغلی و حرفه‌ای؛
• افزایش شانس پیروزی شغلی؛
• افت گمان تحول شغل‌های مکرر؛
• افزایش رضایت شغلی و افت استرس؛
• شناخت بهتر شرایط بازار کار؛
• پشتیبانی به تصمیم‌گیری درمورد تحول مسیر شغلی؛
• تحکیم توانایی‌های مصاحبه و رزومه‌نویسی؛
• تشکیل اعتدال بین زندگی شخصی و کاری.

در حالت کلی، مشاوره شغلی روشی قوی برای انتخاب شغل‌های مشابه با توانایی و توانایی افراد است. 

ویژگی‌های یک مشاور شغلی خوب چیست؟

روان‌شناسان و مشاوران حرفه‌ای باید مجموعه‌ای از توانایی‌ها و ویژگی‌های الزامی را برای برگزاری جلسات مشاوره شغلی داشته باشند. این توانایی‌ها شامل موارد زیر است:

• دانش و تخصص در حوزه مشاوره شغلی؛ تسلط بر مفاهیم مشاوره شغلی و به‌روز بودن دانش برای اراعه راهکارهای کاربردی
• شنوندگی فعال؛ فهمیدن دقیق دغدغه‌ها، نیازها و نگرانی‌های مراجع و اراعه پیشنهادهای مشابه با شرایط او
• تحلیل و برسی دقیق؛ بازدید ویژگی‌های شخصیتی و توانایی های مراجع از طریق مصاحبه و تست‌های شخصیت‌شناسی
• توانایی ارتباطی قوی؛ توانایی گفتن اطلاعات پیچیده به زبان ساده، تشکیل فضای امن و برقراری ارتباطی مؤثر و قابل مطمعن

این چنین، ویژگی‌های مهم فرد دیگر که مشاوران باید به آن پایبند باشند شامل موارد زیر است:

• بی‌طرفی و اجتناب از تحمیل عقاید شخصی
• اراعه راهکارهای عملی برای حل مسائل شغلی
• حمایتاز مراجعان در مسیر تصمیم‌گیری
• نگه داری محرمانگی اطلاعات مراجع

مشاوران شغلی، پیش از اغاز جلسات، باید به این اصول پایبند باشند تا بتوانند روال مشاوره را به بهترین شکل هدایت کنند.

برای کسب مشاوره شغلی به چه فردی مراجعه کنیم؟

برای دریافت مشاوره حرفه‌ای شغلی باید به روانشناسان و مشاوران متبحر و کاربلد مراجعه کنید. دریافت مشاوره و راهنمای شغلی به دو شکل حضوری و آنلاین انجام می‌بشود؛ اما برای نتیجه‌گیری بهتر نظر می‌کنیم مشاوره شغلی حضوری را انتخاب کنید. 

برای انتخاب مشاور مدنظرتان می‌‌توانید به سامانه آنلاین نوبت‌دهی دکتردکتر مراجعه کرده و از بهترین مشاوران و روانشناسان سراسر ایران زمان مشاور شغلی آنلاین یا حضوری دریافت کنید.

منبع های:

boisestate.edu

coursera.org

سوالات متداول مشاوره شغلی

برچسب‌ها:

اشتراک گذاری