هضم غذا چطور صورت میگیرد؟ نکات طلایی برای هضم بهتر_مستطیل زرد

نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی مستطیل زرد
هضم غدا یکی از اساسیترین عملکردهای بدن است که نقش مهمی در سلامت کلی ایفا میکند. در این فرآیند، بدن مواد مغذی را جذب کرده و انرژی مورد نیاز خود را فراهم میکند. اما مشکلات گوارشی همانند نفخ، سوءهاضمه، رفلاکس معده، یبوست و اسهال میتوانند این روال را مختل کنند. این مشکلات طبق معمولً به علت تغذیه نامناسب، افتتحرک، استرس یا برخی بیماریهای عرصهای تشکیل خواهد شد.
برای بهبود هضم و پیشگیری از این اختلالات، راهکارهای سادهای وجود دارد. نوشیدن آب کافی، مصرف فیبر، جویدن درست غذا، فعالیت بدنی منظم، افت استرس و منفعت گیری از پروبیوتیکها از جمله اقداماتی می باشند که میتوانند کارکرد دستگاه گوارش را بهبود ببخشند.
برای توضیح جامعتر، این نوشته از مجله سلامت دکتردکتر را به بازدید نکات مهم در رابطه گوارش غذا تعلق میدهیم.
اگر سوالی داشتید میتوانید در انتهای نوشته بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر جواب دهد.
روال هضم شدن مواد غذایی در بدن چطور است؟
هضم شدن مواد غذایی، نوعی فرآیندی پیچیده است که با مقصد تجزیه مواد غذایی به اجزای سادهتر برای منفعت گیری بدن انجام میبشود. مرحله های هضم غذا عبارت هستند از:
- جویدن غذا
- بلع
- ورود به معده و اغاز فرآیند پیشرفته گوارش
- ورود به روده کوچک و بزرگ
- دفع مواد زائد
بر پایه مقالهای انتشار شده در وبسایت my.clevelandclinic،
سیستم گوارشی، با پشتیبانی آنزیمها، اسیدها و باکتریهای سودمند، غذا را به مواد مغذی مورد نیاز بدن تبدیل میکند.
در ادامه، جزئیات این مرحله های را به طور دقیق بازدید می کنیم.
نقش دهان و بزاق در هضم
هضم شدن مواد غذایی از دهان اغاز شده و با فرآیندهای زیر انجام میبشود:
- هضم مکانیکی؛ این فرآیند با اغاز جویدن اتفاق میافتد. به صورتی که دندانها، سطح تماس مواد غذایی را با آنزیمهای گوارشی افزایش خواهند داد.
- هضم شیمیایی؛ بزاق دهان دارای آنزیمهای گوناگون است. این آنزیمها با نرم و مرطوب کردن غذا، بلعیدن را آسانتر میکنند. این چنین آنزیم آمیلاز حاضر در بزاق، با تجزیه کربوهیدراتها به قندهای سادهتر، فرآیند هضم را ادامه میدهد.
وجود هرگونه مشکلات گوارشی، در این روال اختلال تشکیل میکنند.

کارکرد معده و آنزیمهای گوارشی
وقتی که غذا از مری عبور میکند، داخل معده شده و با اسید معده (HCl) و آنزیمهای گوارشی مخلوط میبشود. این مخلوط شدن، در اصل عامل فرآیند تجزیه و گوارش مواد غذایی است. جزئیات را در جدول زیر آوردهایم:
فرآیند گوارش (نام آنزیمهای گوارشی) | شرح کارکرد |
اسید معده | اسید حاضر در معده، با از بین بردن میکروبها به فرآیند فعالسازی آنزیمهای گوارشی پشتیبانی میکند. |
پپسین | این آنزیم، پروتئینها را به اجزای کوچکتر آن تجزیه میکند. |
لیپاز معده | برای تبدیل چربیها به اسیدهای چرب و گلیسیرول فعال میبشود. |
در نهایت، عضلههای معده با تشکیل حرکات پریستالتیک، مواد غذایی را مخلوط کرده و به اجزای کوچکتر تبدیل میکند.
تأثیر رودهها و میکروبیوم بر هضم و جذب
کارکرد رودهها را در طول این فرآیند بازدید میکنیم:
کارکرد روده کوچک
چند مورد از با اهمیت ترین ماموریت های روده در طول هضم مواد غذایی، عبارت هستند از:
- ترشح آنزیمهای گوارشی (همانند آمیلاز، لیپاز و پروتئاز)، برای تجزیه چربیها، پروتئینها و کربوهیدراتها
- افزایش سطح جذب توسط پرزهای رودهای (Villi) و میکروپرزها، برای انتقال مواد مغذی به جریان خون
قسمت اعظم فرآیند هضم و جذب مواد مغذی، به پشتیبانی روده کوچک اتفاق میافتد.
کارکرد روده بزرگ
کارکرد روده بزرگ و میکروبیوم در طی فرآیند گوارشی، شامل موارد زیر است:
- تخمیر فیبرها و تشکیل ویتامینهایی همانند K و بیوتین با پشتیبانی آب، املاح جذب شده و باکتریهای سودمند (میکروبیوم روده)
- جلوگیری از رشد باکتریها و میکروبهای زیان اور
- هضم بهتر غذا، تحکیم سیستم ایمنی و کارکرد متابولیکی با پشتیبانی باکتریهای سودمند
مسئله! پیروی از رژیمهای غذایی غنی از پروبیوتیک (ماست، کفیر، ترشیجات طبیعی) و پریبیوتیکها (فیبرهای گیاهی)، برای تحکیم میکروبیوم روده الزامی است.
هضم غذا در معده چه مقدار طول میکشد؟
مطالعات مدعیاند که فرآیند هضم غذا، از زمان خروج از معده تا ورود به روده بزرگ به شرح زیر است:
- ۳.۱۵ تا ۴ ساعت؛ خروج از معده
- ۳ تا ۷ ساعت؛ عبور از کل روده کوچک
باقیمانده و تکههای غیرقابل هضم غذا داخل روده بزرگ شده و به گمان زیادً تا نزدیک ۱۰ ساعت نیز در آنجا باقی میهمانند.
دلایل ابراز مشکل در روال هضم مواد غذایی
مشکلات گوارشی همانند رفلاکس معده، سوء هاضمه، نفخ، اسهال و یبوست، چند مورد از شایعترین اختلالهای مرتبط با سیستم گوارشی می باشند که تعداد بسیاری از افراد با آنها دچار خواهد شد. این مشکلات، زیاد تر به دلایل زیر ابراز میکنند:
- استرس و اضطراب؛ تاثییر بر کارکرد دستگاه گوارشی، ابراز اسپاسم روده، رفلاکس معده و سندرم روده تحریکپذیر
- تغذیه نامناسب و ناسالم؛ مصرف بیش از حد غذاهای فرآوریشده، چربیهای اشباعشده، فستفود و شیرینیجات
- کمتحرکی؛ کندشدن حرکات رودهای، نفخ و یبوست
- کمآبی بدن؛ حرکت کند غذاها در دستگاه گوارش، گمان ابراز یبوست و سوءهاضمه
- مصرف بیشتر از حد کافئین و الکل؛ تحریک معده، رفلاکس معده، مشکلات شدید گوارشی
برای کسب آگاهی در رابطه انواع مشکلات گوارشی و دلایل ابراز آنها، به دکتر گوارش مراجعه کنید. درادامه، جزئیات مهم را در خصوص مشکلات گوارشی در روال هضم مواد غذایی بازدید می کنیم.
سوءهاضمه
سوءهاضمه طبق معمولً با حس دل درد، حس ناراحتی در تکه فوقانی معده و حس سنگینی سپس از غذا و سوزش معده همراه است. دلایل ابراز این مشکل عبارت هستند از:
- مصرف غذاهای چرب
- خوردن سریع غذا
- استرس و اضطراب
- عفونت معده (همانند هلیکوباکتر پیلوری)
برای افت ابراز سوء هاضمه و انواع دل درد، بهتر است افراد رژیم غذایی سالم را جستوجو کنند. برای مثال افزایش مصرف فیبر، افت حجم غذا در یک وعده غذایی و مصرف آب در این خصوص زیاد کار امد است.
نفخ معده
نفخ، یکی از شایعترین مشکلات گوارشی است که افراد آن را با حس تورم، پری شکم و گاز زیاد حس میکنند. دلایل ابراز نفخ معده را بازدید میکنیم:
- بلع هوا زمان غذا خوردن
- مصرف زیاد کربوهیدراتهای تخمیری
- ابتلا به سندرم روده تحریکپذیر
برای افت ابراز نفخ، راهکارهایی همانند آرام جویدن غذا، افت مصرف غذاهای نفاخ و مصرف ماست پروبیوتیک کار امد خواهند می بود.
یبوست و اسهال
یبوست و اسهال، دو مورد از مشکلات گوارشی آزاردهنده می باشند که هر کدام بنابه دلایل زیر ابراز میکنند:
- یبوست؛ به علت افتفیبر، کمآبی بدن، کمتحرکی یا منفعت گیری زیاد از داروهای ضدافسردگی تشکیل میبشود.
- اسهال؛ به گمان زیادً به علت عفونتهای باکتریایی، مسمومیت غذایی، ابتلا به سندرم روده تحریکپذیر یا مصرف غذاهای چرب و آلوده اتفاق میافتد.
برای پیشگیری از ابراز این مشکلات، افزایش مصرف فیبر، پرهیز از مصرف غذاهای آلوده، مراعات بهداشت غذایی و مصرف آب کافی زیاد مهم است.
چند راهکار عملی برای بهبود هضم غذا
بهمنظور مراقبت از دستگاه گوارش خود و پیشگیری از ابراز مشکلاتی همانند نفخ، رفلاکس معده، یبوست و اسهال، مراعات چند مسئله مهم زیاد الزامی و کار امد است. ازاینرو، در ادامه ۱۰ راهکار موثر برای بهبود هضم غذا را بازدید میکنیم.
غذا را به آرامی و کامل بجوید
جویدن کامل غذا، جهت میبشود که معده چندان تحت سختی قرار نگیرد و آنزیمهای گوارشی بهدرستی عمل کنند. از آنجایی که مصرف سریع غذا علتورود هوای زیاد به معده میبشود، دقت به این مسئله برای افت ابراز نفخ نیز زیاد الزامی است.
مصرف فیبر را افزایش دهید
فیبر نوعی کربوهیدرات است که در منبع های غذایی گوناگون همانند سبزیجات، میوهها، غلات کامل، حبوبات و آجیل یافت میبشود. مصرف فیبر تاثیرات بسیاری بر هضم غذا دارد که باهم بازدید میکنیم:
- بهبود حرکات روده و پیشگیری از یبوست
- تحکیم رشد باکتریهای سودمند روده
- افزایش حس سیری و کنترل وزن
برای منفعتمندی از مزایای فیبر، مصرف روزانه حداقل ۲۵ گرم فیبر برای زنان و ۳۸ گرم برای مردان مناسب است.
آب کافی بنوشید
مصرف آب کافی برای تسهیل حرکات و انقباضات روده و افت یبوست زیاد مهم است. بهاین منظور، هر فرد بالغ باید روزانه ۸ لیوان کامل آب بنوشد. در حالت کلی، مصرف آب کارکرد سیستم ایمنی و سلامت کلی بدن را بهبود میبخشد.
از پروبیوتیکها منفعت گیری کنید
مصرف مکملهای پروبیوتیک برای هضم مواد غذایی موثر است. چون پروبیوتیکها با افزایش تعداد باکتریهای سودمند روده، به تجزیه بهتر مواد غذایی و جذب موثر آنها پشتیبانی میکنند. مصرف این مکملها، این چنین مشکلات گوارشی همانند نفخ و سوءهاضمه را افت میدهد.
مسئله! علاوهبر منبع های غذایی، مصرف مکملهای دارویی پروبیوتیک همانند قرص فمی لاکت، برای افت مشکلات گوارشی همانند اسهال موثر است.
قولهای غذایی کوچک و منظم داشته باشید
مصرف غذای پر حجم در یک وعده غذایی، جهت تشکیل سختی روی کارکرد معده شده و روال گوارش غذا را دشوار میکند. برای جلوگیری از ابراز هرگونه مشکلات گوارشی، بهتر است بهجای ۳ وعده پرحجم، ۴ الی ۵ وعده غذای سبک در طول روز مصرف کنید. این روش، نوعی روش طبیعی برای هضم سریع غذا است.
مصرف غذاهای چرب و سنگین را محدود کنید
مصرف غذاهای حاوی چربیهای اشباعشده، جهت کندشدن فرآیند هضم شده و گمان ابراز رفلاکس معده را افزایش خواهند داد. برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است مقدار مصرف فستفودها، غذاهای پرچرب (سرخکردنیها) و غذاهای فرآوریشده را به حداقل برسانید.
بهصورت منظم ورزش کنید
ورزشهایی همانند مدیتیشن، یوگا و پیادهروی روزانه علاوهبر بهبود کارکرد گوارش، سلامت کلی بدن را نیز ضمانت میکنند. این چنین، فعالیت بدنی منظم جهت تحریک عضلات روده شده و گمان ابراز یبوست و نفخ شکمی را افت میدهد.
استرس خود را مدیریت کنید
زمان توانایی استرس و اضطراب، بدن نوعی هورمون مخرب بهنام کورتیزول (هورمون استرس) ترشح میکند. این هورمون، تقریباً همه فعالیتهای مهم بدن را تحت تاثییر قرار داده و در روال آنها اختلال تشکیل میکند. در ربط با فعالیتهای گوارشی و هضم غذا، هورمون استرس جهت ابراز اسپاسمهای رودهای شده و روال گوارش غذا را کند میکند. این چنین، گمان ابتلا به سندرم روده تحریکپذیر را افزایش میدهد.
برای مدیریت استرس خود، مراجعه به دکتر روانشناس اولین و بهترین قدم است. سپس انجام فعالیتهای شادیآور، ورزشهای تمرکزی و دستهجمعی را نظر میکنیم.
از استعمال دخانیات و مصرف الکل اجتناب کنید
الکل و سیگار، اسید معده را افزایش داده و به بافتهای گوارشی صدمه میرسانند. شمار بسیاری از افرادی که سیگار میکشند یا الکل مصرف میکنند، طبق معمولً با مشکلات گوارشی دچار می باشند. ازاینرو، ترک این عادتهای مخرب برای نگه داری سلامت کلی بدن و دستگاه گوارش زیاد مهم است.
مسئله! برای ترک سیگار و قطع مصرف الکل، حتماً از متخصصین روانپزشکی و روانشناسی پشتیبانی بگیرید.
به کیفیت خواب خود اهمیت دهید
افرادی که خواب کافی ندارند یا خواب باکیفیتی را توانایی نمیکنند، طبق معمولً به مشکلات گوارشی دچار خواهد شد. چون اختلالهای خواب با افزایش مقدار استرس فرد، کارکرد گوارشی را نیز تحت تاثییر قرار خواهند داد. دقت داشته باشید که یک انسان بالغ، باید روزانه ۷ تا ۹ ساعت خواب باکیفیت را توانایی کند.
چه غذاهایی به هضم بهتر پشتیبانی میکنند؟
چند مورد از با اهمیت ترین منبع های غذایی را که برای هضم غذا سودمند می باشند، عبارت هستند از:
- غلات کامل
- میوهها
- سبزیجات برگسبز
- امگا۳
- پروتئین
- فیبرهای غذایی
- پروبیوتیکها و پریبیوتیکها
- مایعات و نوشیدنیهای سودمند
- گیاهان دارویی
در ادامه، مثالهای مهم هرکدام از گروههای فوق را به همراه نکات مهم بازدید می کنیم.
غلات کامل
غلات کامل، در اصل دانههای برخی از گیاهان علفی از خانواده گندمیان می باشند. چند مورد از با اهمیت ترین منبع های غلات کاملی که برای هضم مواد غذایی سودمند می باشند، عبارت هستند از:
- جو دوسر؛ بهبود حرکات روده و افزایش باکتریهای سودمند
- برنج قهوهای؛ تنظیم حرکات روده، افت یبوست
- کینوا؛ بهبود کارکرد روده و بهبود فرآیند هضم
- گندم سبوسدار؛ افت گمان ابراز مشکلات گوارشی
- ذرت کامل؛ افزایش شدت عبور غذا از روده
- این چنین، غلات کامل در جلوگیری از یبوست و دیگر مشکلات گوارشی نیز سودمند می باشند.
سبزیجات
سبزیجات برگسبز و دیگر سبزیجات سودمند برای هضم غذا موارد زیر را شامل خواهد شد:
- اسفناج
- کلمپیچ
- کلم بروکلی
- کلم بروکسل
- کاهو
- چغندر
- برگ چغندر
- هویج
- کدو سبز
سبزیجات فوق برای بهبود حرکات روده، افزایش باکتریهای سودمند روده و افت التهاب دستگاه گوارش موثر می باشند.
میوهها
بر پایه ادعای منبع های علمی، بهترین میوه برای هضم غذا میوههایی می باشند که مقدار فروکتوز (قند میوه) کمتری دارند. برای مثال:
- انواع توتها همانند توتفرنگی
- پرتقال
- موز رسیده
- لیموشیرین و لیموترش
- هلو
- کیوی
- آووکادو
- طالبی
- آناناس
مسئله! در صورتی که هم به مشکلات گوارشی دچار هستید و هم به فروکتوز حساسیت دارید، فقط میوههای فوق را میل کنید.
فیبرهای غذایی
فیبرهای غذایی به دو دسته مهم محلول و نامحلول تقسیمبندی خواهد شد. هر دو نوع فیبر نفش مهمی در هضم مواد غذایی بر مسئولیت دارند.
فیبر محلول
این نوع از فیبرها در آب حل شده و مادهای ژلههمانند تشکیل میکنند. این چنین شدت هضم و تعداد باکتریهای سودمند روده را افزایش خواهند داد. منبع های غنی از فیبر محلول عبارت هستند از:
- جو دوسر
- لوبیا
- عدس
- نخود
- سیب و مرکبات
- هویج
- آووکادو
- تخم شربتی
- دانه کتان
- دانه چیا
مصرف منبع های غذایی غنی از فیبر، از همه ابعاد برای هضم مواد غذایی سودمند است.
فیبر نامحلول
این نوع از فیبرها، شدت عبور غذا از روده را افزایش داده و در آب حل نمیشوند. منبع های غذایی غنی از فیبر نامحلول عبارت هستند از:
- سبوس گندم
- سبوس برنج
- نان و غلات سبوسدار
- سبزیجات برگ سبز (اسفناج، کلم، کاهو)
- مغزها و دانهها (بادام، گردو، تخمه آفتابگردان)
- ذرت و حبوبات
مصرف منبع های غذایی غنی از هر دو نوع فیبر، برای نگه داری اعتدال در هضم مواد غذایی موثر بوده و سلامت کلی دستگاه گوارشی را ضمانت میکند.
پروبیوتیکها
پروبیوتیکها، میکروارگانیسمهای زنده (باکتریهای سودمند) می باشند که با نگه داری اعتدال فلور روده، سلامت کلی دستگاه گوارش را تحکیم میکنند. این باکتریها، در برابر اسید معده مقاوم بوده و میتوانند به روده برسند. منبع های غنی از پروبیوتیکها را بازدید میکنیم:
- لبنیات تخمیری؛ همانند ماست پروبیوتیک، کفیر، دوغ
- ترشیجات طبیعی؛ کلمترش، کیمچی
- مخمرها؛ نان خمیر ترش
- محصولات سویایی؛ تمپه، میسو، توفو
پروبیوتیکها، با نگه داری اعتدال باکتریهای سودمند روده از رشد و تکثیر باکتریهای زیان اور نیز جلوگیری میکند.
پریبیوتیکها
پریبیوتیکها، در واقع نوعی از فیبرهای غیرقابلهضم می باشند که مقدار رشد باکتریهای سودمند روده را افزایش خواهند داد. در گفتن دیگر، پریبیوتیکها غذای باکتریهای سودمند روده می باشند و در رشد و تکثیر آنها نقش مهمی برعهده دارند.
منبع های غذایی حاوی پریبیوتیک عبارت هستند از:
- سبزیجات؛ مارچوبه، پیاز، سیر، ترهفرنگی
- میوهها؛ موز نارس، سیب، انار
- غلات؛ جو دوسر، گندم سبوسدار، جو
- حبوبات؛ عدس، نخود، لوبیا
- دانهها؛ بذر کتان، تخم شربتی
این منبع های غذایی، این چنین در افزایش تشکیل اسیدهای چرب نیز مفیدند. اسیدهای چرب برای نگه داری اعتدال کارکرد روده موثر می باشند.
تاثییر سبک زندگی سالم برای بهبود هضم غذا
انتخاب سبک زندگی سالم، برای دقت به سلامتی جسمانی کلی و کارکرد صحیح دستگاه گوارشی زیاد مهم است. چون هضم سالم غذاها به موارد زیر بستگی دارد:
- تغذیه مناسب و جویدن آهسته
- مدیریت استرس
- فعالیت بدنی منظم و
- خواب کافی و باکیفیت
مراعات این نکات، در افت مشکلات گوارشی همانند نفخ، سوء هاضمه و یبوست زیاد موثر بوده و جهت افزایش جذب مواد مغذی خواهد شد.
چطور غذا بخوریم؟
روش خوردن غذا، یکی از با اهمیت ترین نکات موثر در روال هضم غذا بوده و در بهبود کارکرد گوارش اهمیت دارد. بهاین منظور، آداب صحیح غذا خوردن را بازدید میکنیم:
- آرام خوردن؛ برای جلوگیری از بلع هوا، نفخ و سوءهاضمه، تشکیل زمان کافی برای بدن بهمنظور ارسال سیگنالهای سیری به مغز
- جویدن کافی؛ برای فعالشدن کامل آنزیمهای گوارشی حاضر در غذا، تشکیل سختی کمتر به معده و رودهها در طول فرآیند هضم
- مصرف قولهای منظم؛ خوردن غذا در ساعات اشکار برای تنظیم ریتم بیولوژیکی دستگاه گوارش، جلوگیری از برگشت اسید معده و تشکیل نفخ
مسئله! موارد فوق، این چنین نوعی درمان خانگی برای هضم غذا بوده و در نگه داری سلامتی دستگاه گوارش زیاد مهم است.
مدیریت استرس و تأثیر آن بر هضم
برای مدیریت استرس و افت تاثییر آن در روال هضم مواد غذایی، انجام تمرینات زیر را نظر میدهیم:
- مدیتیشن و تمرینات تنفسی؛ انجام تکنیکهای یوگا و تمرینات تنفسی اصولی
- خواب کافی؛ برای جلوگیری از ابراز استرس و مشکلات گوارشی
- افت مصرف کافئین و الکل؛ برای جلوگیری از ابراز اختلال در روال هضم
اگر مقدار استرس شما زیاد شدید است، برای مدیریت آن حتماً به دکتر روانشناس و روانپزشک مراجعه کنید.
ورزش و فعالیت بدنی
ورزش و فعالیت بدنی منظم، برای بهبود کارکرد روده و در کل کارکرد گوارشی زیاد مهم است. ازاینرو، چند مورد از بهترین فعالیتهای بدنی را برای هضم بهتر بازدید میکنیم:
- پیادهروی آرام سپس از غذا
- ورزشهای کششی: همانند یوگا، پیلاتس
- ورزشهای هوازی؛ همانند ایروبیک
بهمنظور دریافت بهترین نتایج جسمانی و روانی از ورزش، بهتر است برای انتخاب حرکات و انجام صحیح آنها با مربی ورزشی مشورت کنید.
برای دریافت نکات تکمیلی به پزشکان کدام تخصص مراجعه کنیم؟
برای دریافت نکات مهم در خصوص هضم غذا، باید به دکتر گوارش و تغذیه مراجعه کنید. متخصصین این حوزه سپس از بازدید شرایط جسمانی شما، بهترین نکات درمانی را در خصوص بهبود مشکلات گوارشی اراعه خواهند داد.
دقت داشته باشید که بهبود کارکرد گوارشی و هضم سریع غذا، به تشکیل تغییرات مثبت در زندگی ( همانند سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب) بستگی دارد. بهاین منظور علاوهبر دقت به پیشنهادهای پزشکی، برای تحول عادتهای مخرب خود نیز تلاش کنید.
منبع های:
سوالات متداول هضم غذا
عبور مواد غذایی از معده و روده طبق معمولً بین ۶ تا ۸ ساعت طول میکشد.
برای هضم و گوارش کامل غذا، مصرف فیبر، نوشیدن آب کافی و داشتن فعالیت بدنی موثر است.
مصرف میوهها، سبزیجات، ماست پروبیوتیک و زنجبیل در این خصوص کار امد است.
بله؛ استرس علاوهبر کند کردن کارکرد دستگاه گوارشی، مشکلاتی همانند نفخ، یبوست یا اسهال نیز تشکیل میکند.
داروهایی همانند لاکتوباسیلوس یا بیفیدوباکتریوم به گمان زیادً سودمند باشند. با پزشک مشورت کنید.
برچسبها:
دسته بندی مطالب