جنگنده سوئدی Saab 35 Draken_مستطیل زرد

سوئد سابقه ساخت برخی از برجسته ترین و در عین حال کمتر شناخته شده ترین جت های جنگنده جهان را دارد. در حالی که رهگیر کانادایی Avro Canada CF-105 Arrow لغو شد و ناکامی خورد، جنگنده رهگیر سوئدی همزمان Saab 35 Draken پیروزی آمیز می بود. این یک هواپیمای بسیار می بود و اولین هواپیمای شناخته شده‌ای لقب گرفت که مانور موسوم به kort parad (جا خالی دادن مختصر) را انجام داد – که بعداً توسط شوروی مشهور شده و به مانور کبرا تحول نام داد.

Saab 35 Draken- یک رهگیر فوق العاده

Saab 35 Draken (Dragon به معنی اژدها) یک جنگنده رهگیر سوئدی متعلق به دهه ۱۹۵۰ می بود که توسط ساب بین سال های ۱۹۵۵ تا ۱۹۷۴ ساخته می شد. سوئد آن را به گفتن یک جت دو بال دلتا برای جایگزینی جنگنده روزانه Saab 29 Tunnan و جنگنده شبانه Saab 32B Lasen گسترش داد. دراکن یکی از اولین هواپیماهایی می بود که از طراحی دو بال دلتا با پیروزی منفعت گیری کرد. بال مثلثی شکل دوبل این هواپیما به افت زمان زمان و طول برخاستن پشتیبانی می کرد (به آن اجازه می داد هم از روی باند و هم از جاده ها عملیات انجام دهد).

این جنگنده سوئدی در سال ۱۹۶۰ داخل خدمت نیروی هوایی سوئد شد و اولین جنگنده ساخت اروپای غربی با قابلیت واقعی مافوق صوت لقب گرفت. ساب ۳۵ دراکن دارای چندین گفتن اول دیگر از جمله اولین مانور کبرا نیز هست. دراکن یک جت جنگنده زیاد توانمند در زمان خود می بود (از جمله در نبردهای تن به تن هوایی) – اگرچه هیچ زمان نبردی را توانایی نکرد (احتمالا بخشی از علت فراموش شدن آن به همین خاطر باشد).

در حالی که سوئد جت های جنگنده فوق العاده ای ساخته است، اما نتوانسته موتور جت های جنگنده خود را طراحی و تشکیل کند. سوئد موتور توربوفن بعد سوز Volvo RM12 برای جنگنده گریپن (نسخه ای از موتور F404 جنرال الکتریک) را تحت لیسانس تشکیل می کند.

تشکیل و بازارهای صادرات

نزدیک به ۶۵۰ فروند Draken از همه انواع ساخته شد. دراکن تنها پیروزی صادرات بین المللی محدودی را ناظر می بود و توسط اتریش، دانمارک و فنلاند خریداری شد. در آن زمان، اتریش و فنلاند نیز کشورهای بی طرف دموکراتیک و غربگرای فرد دیگر بودند که خود را بین غرب اندوخته داری و شرق کمونیستی دچار می دیدند.

اتریش مطابق یک معاهده بعد از جنگ جهانی دوم از داشتن موشک های AIM روی هواپیماهای خود منع شده می بود (به این علت دراکن های این سرزمین در ابتدا به دو توپ ۳۰ میلی متری Aden تجهیزبودند). با این حال، بعد از سقوط دیوار برلین، با اغاز درگیری در یوگسلاوی اسبق، این موشک ها در سال ۱۹۹۳ به هواپیماهای اتریشی اضافه شدند.

کشورهای دارنده Saab 35 Draken:

• سوئد: ۵۴۴ فروند Draken (۹۰ فروند J 35A؛ ۷۳ فروند J 35B؛ ۲۵ فروند Sk 35C؛ ۱۲۰ فروند J 35D؛ ۶۰ فروند S 35E؛ ۲۰۸ فروند J 35F و ۷۶ فروند J 35J)
• فنلاند: ۵۰ فروند دراکن
• اتریش: ۲۴ فروند دراکن
• دانمارک ۵۱ فروند دراکن
• مدرسه آموزش خلبانی ملی ایالات متحده: ۶ فروند دراکن

برخی از دراکن ها بیشتر از یک بار در لیست بالا به حساب آمده اند، چون برخی از Draken های صادر شده هواپیماهای سابقاً متعلق به سوئد بوده اند. مدرسه آموزش خلبانی ملی ایالات متحده شش فروند خود را از نیروی هوایی دانمارک خریداری کرده می بود.

این هواپیما تا سال ۱۹۹۹ در نیروی هوایی سوئد در خدمت می بود. در آن سال، نسخه پیشرفته تر JA 37 Viggen جانشین آن شد و در نهایت جنگنده Saab JAS 39 Gripen جای این رهگیر را گرفت. اتریش آخرین اپراتور دراکن می بود و تا سال ۲۰۰۵ به پرواز با آن در ادامه گفت.

«J 35J Draken تا زمان بازنشستگی در دسامبر ۱۹۹۸ خدمت کرد و آخرین پرواز آن در ژانویه ۱۹۹۹ انجام شد. این هواپیما هم چنان در خدمت باقی مانده چون هیچ زمان واقعاً منسوخ نشده و تا این مدت پتانسیل ارتقا را داشت. J در آخر به گفتن یک پشتیبان آموزشی عملیاتی برای دیگر منفعت گیری کنندگان خارجی این هواپیما مورد منفعت گیری قرار گرفت»- The Aviationist

دانمارک متعاقباً جت های جنگنده F-16 را خریداری کرد (که اکنون با F-35 جانشین می شوند)، در حالی که فنلاند F/A-18 Hornet را خریداری نمود (به زودی با F-35 جانشین می شوند). اتریش اکنون جنگنده های تایفون یوروفایتر را در اختیار دارد.

۲۰۰ سال بی طرفی مسلحانه سوئد

برای ۲۰۰ سال، سوئد سیاست بی طرفی مسلحانه را نگه داری کرده و با پیروزی از جنگ جهانی اول و دوم دور مانده است. این سیاست در دهه ۲۰۰۰ وقتی که سوئد داخل معاهدات دفاعی متقابل با کشورهای شمال اروپا و دیگر کشورها شد، اغاز به تحول کرد. سپس در سال ۲۰۲۴ و بعد از تهاجم گسترده روسیه به اوکراین، این سرزمین نیز به ناتو پیوست. سوئد به جستوجو نگه داری یک ارتش قوی اما جدا گانه و حمایتاز زیرساخت های نظامی خود، همانند سوئیس، بوده است.

این دوره طویل بی طرفی علتشده است که سوئد کوچکترین سرزمین جهان باشد که قادر به طراحی و تشکیل جت های جنگنده خود است. جت جنگنده چند منظوره سوئدی که امروزه تشکیل می بشود، ساب گریپن است، تازه ترین نوع آن، گریپن E بوده و جنگنده زیاد کارآمدی است. این جت به طور خاص با در نظر گرفتن نیازهای سوئد طراحی شده است تا در هر درگیری احتمالی با روسیه برتری های خود را نشان دهد.

نمونه هایی از هواپیماهای رهگیر دوران جنگ سرد:

• Convair F-106 Delta Dart
• Sukhoi Su-15
• English Electric Lightning
• MiG-25 “Foxbat”
• MiG-31 “Foxhound”
• MiG-31 “Foxhound”
• Avro Canada CF-100 Canuck
• Saab 35 Draken

ساب گریپن جاری میراث دراکن را ادامه می دهد (که تحت تأثیر ریسک ژئوپلیتیکی سوئد برای دچار شدن در یک جنگ با اتحاد جماهیر شوروی یا روسیه به تنهایی قرار داشت). گریپن یک هواپیمای زمخت است که برای پرواز از فرودگاه های پراکنده و خارج از بزرگراه ها و جاده های دور افتاده در سوئد و جنگل های گسترده آن ساخته شده است. این جنگنده به گونه ای ساخته شده است که نگهداری آن ارزان و آسان باشد و به حداقل نیروهای تعمیر و نگهداری با حداقل آموزش نیاز دارد.

در حالی که فنلاند نمی تواند صنایع دفاعی داخلی که سوئد دارد را داشته باشد، مدل نظامی شبیهی را اجرا می کند که بر پایه آن هواپیماهای این سرزمین باید بتوانند پراکنده شده و از محیط های دورافتاده و سخت (از جمله جاده ها) عملیات انجام بدهند. در سپتامبر ۲۰۲۴، نیروی هوایی ایالات متحده نیز این استراتژی را تست کرده و برای اولین بار دو فروند F-35A را روی بزرگراهی در فنلاند فرود آورد.