نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی مستطیل زرد
اکسی توسین هورمونی است که به‌گفتن «هورمون عشق» هم شناخته میبشود. این هورمون از زمان اغاز بارداری تا لحظه تولد نوزاد و حتی سال‌ها سپس از آن، مسئول تشکیل پیوند عاطفی عمیق بین مادر و فرزند است. در این بین، نباید از نقش کلیدی آن در سلامت جنسی مردان و حتی تشکیل روابط اجتماعی، مطمعن، همدلی و حتی افت استرس غافل شد.
افتاین هورمون می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد. از اختلالات روانی همانند افسردگی و اضطراب گرفته تا مشکلات اجتماعی و حتی اختلال در کارکرد سیستم ایمنی، همه انها می‌توانند ناشی از افتاین هورمون باشند.
در این نوشته مجله پزشکی دکتردکتر، به‌طور مفصل به بازدید نحوه تشکیل، کارکرد و تاثییر افتاین هورمون شگفت‌انگیز بر بدن بپردازیم.
در انتها اگر سوالی در این مورد دارید، در تکه نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن جواب خواهد داد.
آخرین مطالب
- آمازون نیروهای کار بیشتری را با هوش مصنوعی جانشین می‌کند_مستطیل زرد
- عکس روز ناسا؛ تولد سیسالگی!_مستطیل زرد
- آمادگی توزیع شبانه روزی اقلام اساسی مردم در تعاونی روستایی_مستطیل زرد
- بعد از نیم قرن، بلاخره راز هسته زمین آشکار شد_مستطیل زرد
- بیماری کرون چیست؟ + علائم، علل و راه حلهای درمان این بیماری_مستطیل زرد
هورمون اکسی توسین چیست و چطور تشکیل میبشود؟
هورمون اکسی توسین (oxytocin) یکی از با اهمیت ترین هورمون‌های طبیعی بدن است. ورود این هورمون به جریان خون، یکی از عوامل تشکیل احساسات مثبت در مغز و بهبود کیفیت سیستم تولیدمثل در مردان خواهد می بود.
این چنین، مطابق گزارشات منتشرشده در سایت موسسه ملی سلامت انگلستان (NIH)،
میانگین زمان‌زمان زایمان زنانی که دوز بیشتری از اکسی توسین دریافت کرده بودند، نزدیک به ۴۰ دقیقه کمتر از زنان با دوز دریافتی کمتر می بود.
به این علت، نقش تسهیل‌کننده این هورمون در فرایند زایمان هم اثبات شده است.
اکسی توسین از کجا ترشح میبشود؟
این هورمون در غده هیپوتالاموس که ماموریت کنترل فشارخون، ضربان قلب، دمای بدن و هضم غذا را دارد، ترشح میبشود. غده هیپوفیز که یک غده درون‌ریز کوچک زیر هیپوتالاموس است، آن را ذخیره و در اوقات نیاز آزاد می‌کند.
این هورمون، یکی از معدود هورمون‌ها با حلقه بازخورد مثبت است. به این معنی که ترشح آن تبدیل تحریک غده هیپوفیز برای آزادسازی مقادیر بیشتری از این هورمون خواهد شد. یکی از مزایا ارگاسم به‌اختصاصی ارگاسم‌های مکرر در زنان، فعال‌سازی حلقه بازخورد مثبت این هورمون است.
این هورمون چه ماموریت‌ای در بدن دارد؟
این هورمون، نقشی کلیدی در سیستم تولیدمثل زنان و مردان دارد که شامل انزال، انقباضات رحمی در فرایند زایمان و تشکیل شیر مادر بعد از تولد نوزاد میبشود. یکی دیگر از ماموریت های مهم این هورمون، مطلب‌رسانی شیمیایی و تاثییر روی شناخت اجتماعی، شکل‌گیری رابطه عاشقانه و وابستگی عاطفی طویل‌زمان است.
هورمون اکسی توسین چه اثری روی بدن می‌گذارد؟
این مطلب‌رسان شیمیایی به پشتیبانی جریان خون، بسته به مقصد نهایی به نخاع یا دیگر قسمت‌های مغز هدایت میبشود. تنظیم احساسات و رفتارهای اجتماعی و تسهیل برخی فرایندهای فیزیکی، از مزایا رابطه جنسی و ترشح این هورمون است. برخی تاثیرات هورمون اکسی توسین هورمون عشق در بدن شامل موارد زیر می باشند:
- کنترل رفتارها و احساسات
- تحکیم فعالیت‌های مغز
- تسهیل روال زایمان و شیردهی
- تحریک جنسی
- کارکرد صحیح سیستم تولیدمثل
زیاد تر مطالعات جاری علوم اعصاب مشخص می کند که این هورمون وظایفی فراتر از القای حس نشاط و عشق دارد. به نظر می‌رسد این انتقال‌دهنده عصبی، کارکرد مغز زمان انجام کارهای متفاوت را بالا میبرد.
نقش هورمون عشق در مردان
اطلاعات مقداری درمورد نقش فیزیولوژیکی این هورمون در بدن مردان وجود دارد. زیاد تر کارکرد آن در مردان، در فعالیت‌های جنسی و به شکل‌های زیر ابراز می‌کند:
- انقباض مجرای دفران یا همان لوله‌های انتقال اسپرم
- تشکیل تستوسترون
- تعدیل حرکت جنسی
علائم افتاکسی توسین در مردان طبق معمول با افت میل جنسی، پرخاشگری و تغییرات خلق‌وخو ابراز می‌کند.
نقش هورمون عشق در زنان
ترشح این هورمون در زنان تبدیل ابراز موارد زیر میبشود:
- انقباضات رحمی و اغاز زایمان
- اغاز و تداوم فرایند شیردهی مادر
- پیشگیری از افسردگی
- تحکیم ارتباطات عاطفی
مطالعات پیوند مادر و کودک نشان داده است که مادران با سطح کافی این هورمون، تمایل بیشتری به رفتارهای مهر امیز نسبت به فرزندشان نشان خواهند داد. این رفتارها شامل نوازش کودک، آواز خواندن برای کودک، سخن بگویید کردن با کودک و اهمیت دادن به نظافت او خواهد شد.
رابطه بین اکسی توسین و عشق
ترشح این هورمون با وجود در کنار عزیزان و شریک عاطفی یا حتی نوازش یک سگ یا گربه، افزایش می‌یابد. مطابق بازدید‌های انجام شده، سطوح این هورمون در نمونه آزمایش خون زوج‌هایی که در مرحله های اولیه رابطه عاشقانه بودند، نسبت به افراد مجرد به شکل قابل‌توجهی بالاتر است.
علائم افتاکسی توسین در بدن
علائم افت ترشح این هورمون در بدن شامل موارد زیر میبشود:
- افزایش تحریک‌پذیری عصبی و خشم
- ناتوانی در ابراز احساسات و محبت
- افزایش حس اضطراب
- اختلال در ارگاسم
- افت میل جنسی
- اختلال خواب
افت مقدار این هورمون در میانه زایمان، می‌تواند علتتوقف زایمان و در برخی موارد مرگ نوزاد بشود.
راه‌های افزایش این هورمون در بدن
راهکارهای طبیعی و دارویی برای افزایش ترشح این هورمون وجود دارند که بسته به شرایط، جنسیت و مقدار هورمون در بدن، می‌توانند موثر باشند. در ادامه، به بازدید انواع راه حلهای افزایش هورمون عشق می‌پردازیم.
فعالیت‌های طبیعی
انجام فعالیت‌های فیزیکی و لذت‌قسمت در افزایش ترشح این مطلب‌رسان شیمیایی موثر عمل می‌کنند. در ادامه، به موثرترین این فعالیت‌ها پرداخته‌ایم:
- ورزش‌های هوازی همانند شناکردن یا دویدن
- گوش‌دادن به موسیقی
- نوازش حیوانات
- ماساژ
- لمس فیزیکی
به‌طور کلی انجام هر فعالیتی که به آن علاقه دارید، علتترشح هورمون های نشاط و بهبود خلق‌وخو خواهد شد.
هورمون عشق در چه غذاهایی وجود دارد؟
در جدول زیر برخی از با اهمیت ترین منبع های غذایی موثر در افزایش این هورمون را مشاهده می‌کنید:
| ماده غذایی | علت تاثییر | مقدار تاثییر |
| ماست، کفیر و دیگر لبنیات پروبیوتیک | حاوی باکتری‌های سودمند روده | متوسط |
| غذاهای حاوی تریپتوفان (همانند موز، تخم‌مرغ، مرغ، بوقلمون و آجیل) | حاوی ویتامین D و تریپتوفان، پشتیبانی به افزایش سروتونین و تاثییر غیرمستقیم بر ترشح اکسی توسین | متوسط |
| غذاهای تند | افزایش ترشح اندورفین و تاثییر غیرمستقیم بر ترشح اکسی توسین به علت وجود کاپسایسین | کم تا متوسط |
| شکلات تلخ، اسفناج و کدوتنبل | حاوی آنتی‌اکسیدان، فنیل اتیل آمین و منیزیم | متوسط تا زیاد |
| غذاهای حاوی امگا ۳ (همانند ماهی‌های چرب، آووکادو) | حاوی اسیدهای چرب زیان اور و ویتامین D، موثر بر افت التهاب و بهبود خلق‌وخو | کم تا متوسط |
| فلفل، مرکبات، کلم‌بروکلی و گوجه‌فرنگی | حاوی ویتامین C | کم تا متوسط |
غذاهای حاوی ویتامین D، C و منیزیم علتافزایش ترشح این مطلب‌رسان شیمیایی در مغز خواهد شد.
راه حلهای گیاهی و طبیعی
منفعت گیری از جوشانده گیاهی یا رایحه‌درمانی با برخی گیاهان طبیعی می‌تواند در افزایش ترشح هورمون اکسی توسین موثر باشد. برخی مشتقات گیاهی که به‌طور طبیعی علتافزایش ترشح این هورمون در بدن می‌شوندt شامل موارد زیر می باشند:
- ماساژ با روغن اسطوخودوس یا استنشاق بخار حاصل از جوشاندن گیاه
- بوکردن اسانس بابونه یا منفعت گیری از دمنوش و چای آن
- علف گربه یا همان چای کوهی به‌صورت دمنوش
- گل ساعتی یا گل سرده جوشانده یا دم‌کرده
- شبدر قرمز یا شبدر چمنی جوشانده یا دم کرده
- مصرف پوست هل به شکل دمنوش
- مصرف ریشه زنجبیل و سنبل‌الطیب به‌صورت جوشانده یا دم‌کرده
بهترین راهکار گیاهی افت استرس و افزایش سطح این هورمون به روش طبیعی، گنجاندن چای بابونه در رژیم غذایی روزانه است.
بهترین قرص افزایش اکسی توسین در بدن
هیچ قرص یا کپسول خوراکی حاوی هورمون اکسی توسین خالص وجود ندارد و تنها روش خوراکی افزایش ترشح این هورمون در بدن، مصرف مواد غذایی و گیاهان طبیعی است.
آمپول اکسی توسین برای چیست؟
تزریق آمپول این هورمون که جزو گروه هورمون‌های اکسیتوسیک طبقه‌بندی میبشود، برای اغاز یا تحکیم انقباضات رحمی و افت خونریزی بعد از زایمان است. بعضی اوقات، این دارو به همراه دیگر راه حلها برای خاتمه‌دادن به بارداری به کار می‌رود.
افتاین هورمون در بدن علتچه صدمه‌ها و عوارضی میبشود؟
حرکت و احساسات مثبت ما به‌طور مستقیم با مقدار ترشح هورمون‌های نشاط‌آور در ربط می باشند. در ادامه، به عوارض ناشی از افت هورمون اکسی توسین اشاره کرده‌ایم:
- افسردگی؛ این هورمون در کنار سروتونین و اندورفین، از عوامل موثر در تشکیل حس نشاط محسوب خواهد شد و افت آن در ابراز افسردگی نقش دارد.
- توقف زایمان یا شیردهی؛ افت این هورمون، مساوی با ضعف یا توقف انقباضات رحمی است که تبدیل توقف زایمان میبشود.
- افت توانایی برقراری ربط؛ با افت مقدار این مطلب‌رسان عصبی در جریان خون، برخی توانمندیهای ارتباطی همانند ابراز احساسات و برقراری ربط عاطفی دچار اختلال خواهند شد.
- افزایش اضطراب؛ افت سطوح این هورمون در بدن، ربط مستقیمی با افزایش اضطراب و استرس دارد.
هرچند افت ترشح و افتاین هورمون در بدن، به‌راحتی با علائم بالینی قابل تشخیص نیست؛ اما تاثییر بسزایی در زندگی روزمره دارد.
صدمه‌ها و عوارض ترشح زیاد هورمون عشق در بدن
سطوح بالاتر از حد نرمال این هورمون در زنان که به‌گفتن مسمومیت اکسی توسین شناخته میبشود، زیاد نادر است. این مسمومیت با افزایش فعالیت‌های رحمی تبدیل افزایش توده عضلانی رحم (هیپرتروفی) خواهد شد. ابراز هیپرتروفی، به علت افتفضای کافی در رحم برای نگهداری جنین، ناباروری در زنان را در پی خواهد داشت.
سطوح بالای این هورمون در مردان طبق معمول نشان‌دهنده هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات است. در این شرایط، پروستات بیشتر از حد طبیعی رشد کرده و با سختی بر مجرای ادرار، دفع آن را دشوار خواهد کرد.
راه‌های ثابت نگه داشتن هورمون عشق
برای تشکیل اعتدال و جلوگیری از افت این هورمون، از فعالیت‌های سرگرم‌کننده به‌اختصاصی همراه با شریک عاطفی خود غافل نشوید. ورزش، رقص، بازی‌های گروهی یا دونفره، مدیتیشن و عشق بازی قبل از رابطه جنسی در ارامش هورمون‌ها و حس رضایت عاطفی نقش بسزایی دارند.
مراعات یک رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی برای ترشح هورمون اکسی توسین در کنار این فعالیت‌ها، به اعتدال این هورمون در بدن شما پشتیبانی می‌کند.
نقش هورمون اکسی توسین در بهبود روابط
هورمون اکسی توسین نقش مهمی در برقراری ارتباطات اجتماعی، افت استرس و تحکیم روابط عاطفی برعهده دارد. این هورمون در فرآیندهایی همانند زایمان و شیردهی هم دخالت دارد و به تحکیم حس مطمعن و محبت بین افراد پشتیبانی می‌کند.
در نتیجه، اکسی توسین به‌گفتن یک عامل تحکیم‌کننده روابط انسانی و احساسات مثبت شناخته میبشود. افتاین هورمون با اضطراب، افت میل جنسی، اختلال خواب و تحریک‌پذیری عصبی همراه است. اگر شما هم با این علائم روبه رو شده‌اید، باید به متخصص مراجعه کنید. شما می‌توانید برای دریافت نوبت متخصص غدد، از امکان نوبت‌دهی آنلاین این پزشک در سایت دکتردکتر منفعت‌مند شوید.
منبع های:
pmc.ncbi.nlm.nih.gov
health.harvard.edu
سوالات متداول
فعالیت‌های فیزیکی رمانتیک همانند بغل‌کردن، نوازش، لمس فیزیکی و عشق‌بازی از تاثیرگذارترین فعالیت‌هیا افزایش‌دهنده این هورمون محسوب خواهد شد.
زمان خروج سر نوزاد از کانال در زمان زایمان و در فعالیت‌های روزمره زمان ارگاسم مقدار این هورمون در بدن زنان به بیشترین سطح خود می‌رسد.
مقدار بالای استرس و تجارب عاطفی ناسالم در دوران کودکی تاثییر مستقیمی در افت مقدار این هورمون در بدن افراد دارد.
رایج‌ترین عارضه افزایش این هورمون در بدن، افت ضربان قلب است.
این دارو باید در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتی گراد و در یخچال نگهداری بشود.
برچسب‌ها:
دسته بندی مطالب
