سختی خون بارداری چند است و برای جنین چه خطراتی دارد؟_مستطیل زرد

سختی خون بارداری طبق معمول سپس از هفته بیستم حاملگی تشکیل می‌بشود. این عارضه وقتی اتفاق می‌افتد که سختی خون مادر به‌طور قابل‌توجهی افزایش اشکار می‌کند. تشخیص و درمان به‌موقع این بیماری، در جلوگیری از عوارض جدی آن تاثییر بسیاری دارد.
به‌علت ربط مستقیم سختی خون مادر با تغذیه نوزاد از بند ناف، کنترل سختی در این دوران اهمیت بسیاری دارد. برای این که علائم و علل بیماری را بشناسید و بدانید چطور می‌توان آن را درمان کرد، در ادامه این نوشته از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر با ما همراه باشید.

این چنین اگر سوالی دارید، می‌توانید در انتهای نوشته و در قسمت نظرات بنویسید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر جواب دهد.

سختی خون در بارداری چیست؟

این بیماری به افزایش سختی خون در زنان باردار سپس از هفته بیستم حاملگی اشاره دارد. این حالت می‌تواند عوارض جدی برای مادر و جنین تشکیل کند. سختی خون بالا می‌تواند بدون علامت باشد یا با سردرد، تاری دید، تورم و درد شکم همراه بشود. تشخیص به‌موقع و درمان مناسب این بیماری برای جلوگیری از عوارض جدی برای مادر و جنین زیاد مهم است.

عدد سختی خون در دوران بارداری باید چند باشد؟

سختی خون طبیعی در دوران بارداری باید بین ۱۲۰/۸۰ تا کمتر از ۱۴۰/۹۰ میلی‌متر جیوه باشد. اگر سختی خون مادر باردار در بیشتر از دو بار معاینه، از ۱۴۰/۹۰ بیش‌تر باشد، به‌گفتن سختی خون بالا در نظر گرفته می‌بشود.

انواع سختی خون بالا در بارداری

انواع این بیماری شامل موارد زیر خواهد شد:

سختی خون مزمن در حاملگی

سختی خون مزمن یعنی این‌که شخص قبل از باردار شدن یا در اغاز بارداری (قبل از هفته بیستم) به سختی خون بالا مبتلا شده است. این افراد باید تحت نظر پزشک باشند تا از عوارض احتمالی جلوگیری بشود.

سختی خون بارداری

این حالت مربوط به وقتی است که زنان حامله در نیمه دوم بارداری خود (سپس از ۲۰ هفته) دچار سختی خون بالا خواهد شد. زنان باردار در این شرایط نیاز به بازدید هفتگی دارند تا از مسمومیت بارداری جلوگیری بشود.

پره اکلامپسی

در این نوع سختی خون در بارداری نیز افزایش سختی سپس از هفته بیستم بارداری تشکیل می‌بشود. یکی از علائم شایع پره اکلامپسی وجود پروتئین در ادرار مادر است. پره‌اکلامپسی به قلب و دیگر اندام‌ها سختی داخل می‌کند و می‌تواند عوارض جدی داشته باشد. این عوارض شامل محدود شدن خون‌رسانی به جفت، صدمه به کبد و کلیه‌ها یا تجمع مایع در ریه‌ها می‌بشود.

اکلامپسی

اکلامپسی یک عارضه نادر، جدی و تهدیدکننده‌ زندگی است که در پره‌اکلامپسی رخ می‌دهد. این عارضه وقتی اتفاق می‌افتد که زن باردار به علت درمان نکردن یا درمان ناکافی پره‌اکلامپسی دچار تشنج می‌بشود. اکلامپسی نیاز به مراقبت‌های پزشکی اورژانسی دارد و زیاد تر در اواخر دوران بارداری خودش را مشخص می کند.

پره اکلامپسی همراه با همولیز

سندرم HELLP یک نوع زیاد نادر از پره‌اکلامپسی است. این حالت جدی علتافزایش سطح آنزیم‌های کبدی و پایین آمدن سطح پلاکت می‌بشود و در نتیجه، علتصدمه کبدی و تخریب گلبول‌های قرمز و پلاکت‌ها می‌بشود. اکثر زنان بارداری که به سندرم HELLP مبتلا می باشند، امکان پذیر نیاز به زایمان زودرس داشته باشند.

آیا سختی خون بارداری و پره اکلامپسی یکی می باشند؟

سختی خون بارداری و پره‌اکلامپسی دو حالت متفاوت و مرتبط به یکدیگر می باشند. تفاوت آنها با تعاریف زیر بهتر اشکار می‌بشود:

• سختی خون در دوران بارداری؛ به افزایش سختی خون در زنان باردار سپس از هفته بیستم اشاره دارد که بدون وجود پروتئین در ادرار تشخیص داده می‌بشود.
• پره‌اکلامپسی؛ وقتی اتفاق می‌افتد که سختی خون بالا با وجود پروتئین در ادرار همراه باشد. این حالت طبق معمول سپس از هفته بیستم بارداری یا سپس از زایمان تشخیص داده می‌بشود.

سختی خون بالا در این دوران درصورت درمان نشدن، می‌تواند تبدیل پره اکلامپسی و عوارض جدی دیگر بشود.

سختی خون قبل از بارداری

داشتن سختی خون بالا قبل از بارداری می‌تواند چالش‌های جدی در این دوران تشکیل کند. این حالت گمان ابراز سختی خون بالا در طول بارداری را افزایش می‌دهد. علاوه‌براین، خطر عوارضی همانند پره‌اکلامپسی، زایمان زودرس و مشکلات جدی برای مادر و جنین را به همراه دارد. این چنین، ابتلا به این مشکل می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، کلیوی و سکته را افزایش دهد.

سختی خون سپس از بارداری

سختی خون بالا سپس از زایمان، به‌اختصاصی در زنانی که در دوران بارداری با این مشکل روبه رو بوده‌اند، می‌تواند اتفاق بیفتد. این حالت سلامت مادر را تهدید می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی همانند سکته را افزایش می‌دهد. برای کنترل این مشکل، پایش منظم سختی خون، تغذیه سالم، ورزش منظم و مصرف داروهای تجویزشده توسط پزشک متخصص الزامی است.

نحوه گرفتن سختی خون در بارداری

زنان حامله علاوه بر مراجعه به پزشک و انجام معاینه‌های دوره‌ای، می‌توانند در خانه نیز سختی خود را اندازه‌گیری کنند. مرحله های انجام این کار به طور زیر است:

1. قبل از اغاز کار، پنج دقیقه استراحت کنید.
2. روی یک صندلی بنشینید و تکیه دهید. پاهای‌تان را روی زمین قرار دهید، بازوی خود را از آرنج خم کنید و ساعد را روی یک سطح صاف قرار دهید.
3. کاف فشارسنج را به طوری ببندید که با پوست بازوی شما تماس داشته باشد و یقین شوید که کاف روی لباس نباشد.
4. سختی خون را با منفعت گیری از دستگاه اندازه‌گیری کنید. در میانه اندازه‌گیری، سخن بگویید و حرکت نکنید.

با اندازه‌گیری منظم سختی خون در این دوران، می‌توان مشکلات احتمالی همانند پره اکلامپسی را در مرحله های اولیه تشخیص داد.

بهترین زمان گرفتن سختی خون در بارداری چه وقتی است؟

بهتر است سختی خون صبح سریع، ناشتا و حداقل یک ساعت سپس از بیدار شدن اندازه‌گیری بشود. برای مطمعن از دقت اندازه‌گیری، مادر باید قبل از اغاز چند دقیقه‌ای آرام بنشیند و از مصرف غذاها و نوشیدنی‌های محرک همانند چای، قهوه و غذاهای شور خودداری کند. این چنین، محیط آرام و بدون استرس به او پشتیبانی می‌کند تا اندازه‌گیری دقیق‌تری داشته باشد.

علائم سختی خون بالا در بارداری

اگر علائم زیر در زن باردار ظاهر بشود، می‌تواند نشان‌دهنده سختی خون حاملگی یا شک به مسمومیت باشد:

علائم این بیماری
علائم نشان‌دهنده سختی خون بالا	سردردهای ناگهانی و بعضی اوقات شدید تورم و پف صورت و اندام‌ها برافروختگی صورت
علائم مسمومیت حاملگی	باد کردن و ورم کردن اندام‌ها و صورت سردردی که از بین نمی‌رود. مشکلات کلیوی و کبدی دفع پروتئین در ادرار تهوع و استفراغ افت ادرار دفعی

این نشانه‌ها به‌اختصاصی درصورت ابتلا به مسمومیت، از علائم خطر دوران بارداری می باشند که باید با مراجعه سریع به پزشک برای رفع کردن آن عمل کرد. جدول سختی خون در دوران بارداری نیز در کنار بازدید علائم می‌تواند به تشخیص اولیه این بیماری پشتیبانی کند:

مرحله های بارداری	سختی خون طبیعی (میلی‌متر جیوه)
قبل از بارداری	کمتر از ۱۲۰/۸۰
سه ماهه اول	کمتر از ۱۲۰/۸۰
سه ماهه دوم و سوم	کمتر از ۱۴۰/۹۰

کنترل منظم سختی خون و مشاوره با پزشک برای مدیریت این حالت الزامی است.

سختی خون بالا در بارداری در چند ماهگی اتفاق می‌افتد؟

این بیماری از هفته ۲۰ حاملگی اتفاق می‌افتد. در این حالت، مادر امکان پذیر هیچ علامتی نداشته باشد، اما درصورت عدم کنترل، می‌تواند به پره‌اکلامپسی یا دیگر عوارض جدی منجر بشود.

سختی خون در اغاز بارداری

ابتلا به این بیماری در اغاز بارداری طبق معمول در افرادی مشاهده می‌بشود که قبل از حاملگی نیز به سختی خون مزمن مبتلا بوده‌اند. این یعنی افزایش سختی خون در این افراد ربط مستقیمی با بارداری ندارد، چون سختی خون بارداری در هفته‌های بالاتر اتفاق می‌افتد.

سختی خون در ماه نهم بارداری

سختی خون بالا در ماه نهم بارداری خطرناک است. به‌خصوص اگر این بیماری با علائمی همانند درد بالای شکم، سردرد شدید و تغییرات آزمایشگاهی همراه بشود، می‌تواند نشانه‌ای از مسمومیت بارداری باشد. در زیاد تر موارد، پزشک امکان پذیر تصمیم به زایمان زودرس بگیرد تا از ابراز عوارض جدی‌تر جلوگیری بشود.

علت تشکیل سختی خون بالا در بارداری

عوامل خطر زیر می‌توانند گمان ابتلا به این بیماری را افزایش دهند:

• چاقی و اضافه وزن
• دیابت
• سختی خون بالا قبل از بارداری
• بیماری‌های خودایمنی
• سن بالای ۴۰ سال
• بارداری دوم به سپس
• بارداری چندقلویی
• کلسترول بالا
• سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری

در برخی موارد، علل دقیق این بیماری ناشناخته است.

به نقل از موسسه ملی بهداشت آمریکا،

روال رو به رشد سختی خون مزمن بارداری تاحدی به‌علت افزایش سن زنان برای بچه‌دار شدن است.

بالا رفتن نرخ چاقی در جوامع جاری نیز می‌تواند به افزایش آمار مبتلایان به این عارضه پشتیبانی کند.

عوارض و خطرات سختی خون بارداری

این بیماری می‌تواند علتابراز خطرات و عوارض زیر برای مادران باردار بشود:

• سزارین
• نوزاد نیازمند مراقبت‌های اختصاصی
• جدا شدن جفت
• سقط جنین
• مرگ نوزاد در هفته اول بعد از تولد
• سکته مغزی
• بیماری قلبی بعد از زایمان
• دیابت یا کلسترول بالا در آینده

در تعداد بسیاری از موارد، زایمان می‌تواند علتبهبود علائم این بیماری بشود. با‌این‌حال، برخی از زنان باردار در روزهای سپس از زایمان یا حتی تا ۶ هفته بعد از آن امکان پذیر دچار عوارض این بیماری شوند.

سختی خون بالا در بارداری چه خطراتی برای جنین دارد؟

این بیماری می‌تواند خطرات جدی شامل موارد زیر را برای جنین تشکیل کند:

• افت رشد جنین؛ به‌علت محدود شدن جریان خون و اکسیژن و در نتیجه تامین نشدن مواد مغذی
• زایمان زودرس و نوزادان نارس؛ با مشکلاتی همانند اختلالات تنفسی، اختلالات بینایی و شنوایی
• جدا شدن جفت از دیواره رحم؛ با امکان خونریزی شدید و تهدیدکننده جان مادر و جنین

برای همین، پیشنهاد می‌کنیم که حتما با ماما یا دکتر زنان مشورت کنید.

چه افرادی زیاد تر دچار سختی خون بالا در حاملگی خواهد شد؟

برخی زنان باردار، به علت داشتن سابقه بیماری‌های خاص، بیش‌تر از دیگران مستعد ابتلا به این بیماری می باشند. ازجمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سابقه خانوادگی سختی خون در دوران بارداری
• نارسایی کبدی
• سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)
• بیماری‌های کلیوی
• بیماری‌های خودایمنی
• دیابت
• سختی خون بالا قبل از بارداری
• بارداری اول

زنان سیاه‌پوست نیز بیشتر از بقیه مادران در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند.

راه حلهای تشخیص سختی خون در بارداری

سختی خون مادران باردار در این دوران باید به‌‎طور منظم توسط پزشک اندازه‌گیری بشود. اگر سختی خون از محدوده طبیعی خارج شد، با منفعت گیری از آزمایش‌هایی حالت را بازدید می‌کنند. این آزمایش‌ها شامل موارد زیر است:

• اندازه‌گیری منظم سختی خون
• آزمایش ادرار ۲۴ ساعته
• آزمایش خون

علاوه بر اندازه‌گیری سختی خون، پزشک علائم هشدار این بیماری را نیز به مادران باردار آموزش می‌دهد.

با اهمیت ترین راه حلهای درمان و پایین آوردن سختی خون در بارداری

راه حلهای درمان این بیماری شامل موارد زیر خواهد شد:

درمان اورژانسی سختی خون بالا در بارداری

به‌محض تشخیص این بیماری، درمان سریع آن الزامی است. درمان اورژانسی سختی خون بارداری شامل موارد زیر می‌بشود:

• مصرف داروهای افت سختی خون مطابق دستور پزشک
• بستری شدن در بیمارستان درصورت لزوم
• انجام معاینات منظم
• نظارت مدام سختی خون
• در موارد شدید، زایمان زودرس و نجات جان مادر و جنین

حالت مادر و جنین و به وجود آمدن شرایطی همانند جدا شدن جفت در این بیماری می‌تواند الزام درمان اورژانسی را تشکیل کند.

درمان دارویی سختی خون بارداری

داروهای موثر و غیرمجاز در درمان این بیماری در جدول زیر آمده است:

داروهای مجاز برای درمان این بیماری	داروهای غیر مجاز برای درمان این بیماری
متیل دوپا	انالاپریل
هیدرالازین	کاپتوپریل
داروهای ادرارآور، همانند هیدروکلروتیازید و فوروزماید	لوزارتان
داروهای مسدود کننده‌ کانال کلسیمی، همانند آملودیپین، وراپامیل و دیلتیازم	والزارتان

پزشک متخصص بر پایه حالت مادر و جنین و علت این بیماری، می‌تواند از داروهای مجاز برای درمان آن منفعت گیری کند.

درمان خانگی سختی خون بالا در بارداری

راه حلهای خانگی در کنار داروها می‌توانند به درمان بهتر این بیماری پشتیبانی کنند. این راه حلها شامل موارد زیر خواهد شد:

• ورزش و تحرک بدنی
• مصرف نمک کمتر
• ترک سیگار
• منفعت گیری از جوراب واریس
• ایستادن کمتر

تحول سبک زندگی و ترک عادت‌های غلط به درمان این بیماری پشتیبانی بسیاری می‌کند.

برای افت سختی خون در بارداری چه بخوریم؟

درمان این بیماری نیاز به مصرف دارو و مراقبت‌های پزشکی دارد. اما با مصرف مواد غذایی زیر می‌توان به افت سختی خون پشتیبانی کرد:

• میوه‌هایی همانند توت، گلابی، سیب، موز، توت فرنگی، هندوانه و انار
• سبزیجات
• سیر
• مواد غذایی منیزیم‌دار
• روغن ماهی و ماهی
• مکمل های C و E

علاوه‌براین، مصرف نمک و چربی‌های ناسالم برای پشتیبانی به درمان این بیماری باید محدود بشود.

آیا پیشگیری از سختی خون بالا در بارداری مقدور است؟

این بیماری با مراعات چند مسئله مهم قابل پیشگیری است. از جمله با اهمیت ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کنترل وزن قبل از بارداری
• رژیم غذایی سالم
• فعالیت بدنی منظم
• کنترل بیماری‌های عرصه‌ای
• مدیریت استرس

این چنین، مراجعه منظم به پزشک برای کنترل سختی خون و بازدید‌های ملزوم، اهمیت بسیاری در پیشگیری از ابتلا به ابن بیماری دارد.

برای پیگیری مشکل سختی خون در بارداری باید به چه دکتری باید مراجعه کرد؟

برای پیگیری سختی خون در بارداری، باید زیر نظر متخصص زنان و زایمان باشید. این پزشک در عرصه مراقبت از سلامت مادر و جنین توانایی و توانایی ملزوم را دارد و می‌تواند سختی خون را کنترل و درمان کند. این چنین، در مواردی که سختی خون زیاد بالاست یا عوارض قلبی دارد، امکان پذیر مشاوره با متخصص قلب نیز نیاز باشد.

دقت کنید که این بیماری می‌تواند عوارض و خطرات جبران‌ناپذیری برای مادر و جنین داشته باشد. به این علت، درصورت ابتلا به آن باید روال درمان خود را تحت نظر پزشک جستوجو کنید.
برای مشاوره درمورد این بیماری و ثبت نوبت بهترین پزشکان این تخصص‌ها در شهر خودتان، به پلتفرم آنلاین و سلامتی دکتردکتر مراجعه کنید.

منبع های:

nhs.uk
mayoclinic.org
yalemedicine.org

سوالات متداول سختی خون بارداری

برچسب‌ها:

اشتراک گذاری