معارفه علل ابتلا به بی حسی بدن + بهترین راه حلهای درمان کرختی_مستطیل زرد

بیماران مبتلا به دیسک کمر، سندرم تونل کارپال و ام‌اس بی حسی بدن را توانایی کرده‌اند. یقیناً افتویتامین‌ها، افتمواد معدنی و ابتلا به عفونت‌ها هم علتکرختی بدن می‌بشود. این عارضه با سوزن سوزن شدن، سرگیجه، اختلال در بینایی و ضعف عمومی همراه است. هرگاه حس بی حسی در دست و پا یا دیگر تکه‌های بدن خود داشتید، حتما برای یافتن علت بی حسی به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

با مطالعه این نوشته از مجله پزشکی و سلامتی دکتردکتر با علل بی حسی بدن و نقش سیستم عصبی در این عارضه آشنا خواهید شد.

در انتها، اگر سوالی درمورد درمان کرختی و مورمور شدن هر یک از تکه‌های گوناگون بدن خود دارید، در تکه نظرات بنویسید. کارشناس سلامتی دکتردکتر به آن جواب خواهد داد.

کرختی یا بی حسی بدن چیست؟

کرختی یا بی حسی بدن وضعیتی‌ست که فرد عدم حس در یک ناحیه از بدن را توانایی می‌کند. این حالت بعضی اوقات به طور موقتی و بعضی اوقات دائمی رخ می‌دهد و طبق معمول مشکلاتی در عصب‌ها یا سیستم عصبی در ابتلای به آن نقش دارند. عوامل مختلفی همانند سختی طویل‌زمان بر اعصاب، صدمه‌های عصبی، مشکلات گردش خون، عفونت‌ها یا بیماری‌هایی همانند دیابت علتایجاد گزگز دست و پا و کرختی بدن خواهد شد. این چنین، برخی از داروها و مواد بیهوشی هم به‌طور موقت حس بی‌حسی تشکیل می‌کنند.

بی حسی بدن با چه علائمی همراه است؟

بی‌حسی یا کرختی بدن از افت یا از دست دادن حس در بخشی از بدن ناشی می‌بشود و فرد در این چنین شرایطی، علائم زیر را توانایی خواهد کرد:

• سوزن‌سوزن شدن یا حس گزگز؛ حس سوزش یا گزگز در ناحیه مبتلا
• ضعف عضلانی؛ افت قوت عضلات در ناحیه بی‌حس شده
• سرگیجه یا حس عدم اعتدال؛ حس چرخش یا ناپایداری
• درد یا سوزش؛ حس درد یا سوزش در ناحیه مبتلا
• تغییرات در بینایی یا شنوایی؛ همانند تاری دید یا زنگ زدن گوش
• خستگی یا ضعف عمومی؛ حس خستگی یا ضعف در کل بدن

این علائم نشان‌دهنده شرایط پزشکی مختلفی می باشند. در صورت توانایی این علائم، حتما باید به متخصص مراجعه کنید.

علت بی حسی و کرختی بدن چیست؟

بی حسی بدن به علت‌های مختلفی از جمله صدمه‌های عصبی، اختلالات گردش خون، سختی روی اعصاب و بیماری‌هایی همانند دیابت، مولتیپل اسکلروزیس (MS) یا سکته مغزی رخ می‌دهد. این چنین، افتویتامین‌های خاص همانند ویتامین B12، عفونت‌ها یا مصرف برخی داروها هم جهت تشکیل این علائم خواهد شد. فرد بعضی اوقات تنها بی حسی در یک سمت بدن یا بخشی از بدن همانند کف پا و انگشتان را توانایی می‌کند. هر یک از علائم نیازمند دقت می باشند. در ادامه، به بازدید علل تشکیل کرختی بدن پرداخته‌ایم:

سختی بر اعصاب

نشستن یا ایستادن طویل‌زمان در یک حالت خاص، خوابیدن روی بازو یا پا و پوشیدن لباس‌های تنگ از عواملی می باشند که به اعصاب سختی داخل کرده و علتابراز بی حسی بدن خواهد شد. این نوع بی‌حسی زیاد تر موقتی بوده و با تحول حالت بدن بهبود می‌یابد. زمان اعمال فشاری طویل‌زمان به عصب‌ها، با افت جریان خون در آن‌ها، انتقال مطلب‌های عصبی افت یافته و فرد دچار کرختی می‌بشود. در صورت تکرار این حالت‌ها، صدمه دائمی به عصب‌ها داخل شده و بی حسی مزمن رخ می‌دهد.

افتویتامین‌ها

افتویتامین‌های B12، B1، B6، E و نیاسین علتصدمه به اعصاب و ابراز علائمی همانند بی حسی بدن می‌بشود. ویتامین B12 یکی از با اهمیت ترین ویتامین‌ها برای سلامت سیستم عصبی‌ست و افتآن تبدیل صدمه عصبی و مشکلات حسی خواهد شد. نیاسین و ویتامین B6 هم نقش مهمی در کارکرد طبیعی عصب‌ها ایفا می‌کنند. این ویتامین‌ها در بهبود فرآیندهای سلولی و تحکیم عصب‌ها نقش مهمی برعهده دارند. به‌گفتن مثال، افرادی که رژیم غذایی نامتعادلی دارند یا گیاهخوارانی که منبع های غذایی غنی از این ویتامین‌ها مصرف نمی‌کنند، امکان پذیر دچار بی حسی و کرختی بدن شوند.

بیماری‌های سیستم عصبی

بیماری‌های سیستم عصبی همانند مولتیپل اسکلروزیس (MS)، سکته مغزی و تومورهای مغزی از عوامل مهم ابتلا به بی حسی بدن در تکه‌های گوناگون می باشند. هر یک از این اختلالات به نحوی خاص علتکرختی بدن خواهد شد که در ادامه به آن‌ها اشاره کرده‌ایم:

• مولتیپل اسکلروزیس؛ صدمه به پوشش محافظتی اطراف اعصاب و ابراز علائمی همانند بی‌حسی، ضعف و مشکلات حرکتی
• سکته مغزی؛ اختلال در قسمت‌هایی از مغز موظف به کنترل حس و حرکت و تشکیل بی‌حسی و کرختی در دست‌ها یا پاها
• تومورهای مغزی؛ از دست دادن حس در نقاط خاصی از بدن با سختی روی نواحی گوناگون مغز

تشخیص و درمان بیماری‌های سیستم عصبی نیازمند مراجعه به متخصص و انجام آزمایشات دقیق همانند MRI و آزمایش‌های عصبی است.

دیابت

دیابت، یکی از بیماری‌های مزمن شایع، می‌تواند تبدیل نوروپاتی دیابتی بشود که نتیجه آن، بی‌حسی و کرختی در دست‌ها و پاهاست. قند خون بالا به عصب‌ها صدمه می‌رساند و علتایجاد بی‌حسی، سوزن‌سوزن شدن و حتی درد می‌بشود. این شرایط به علت تجمع قند اضافی در عصب‌ها و تشکیل سختی روی آن‌ها رخ می‌دهد.

عفونت‌ها

برخی از عفونت‌ها همانند زونا (هرپس زوستر)، اچ‌آی‌وی و بیماری لایم علتبی حسی و مشکلات عصبی خواهد شد. عفونت زونا که به‌واسطه ویروس آبله‌مرغان تشکیل می‌بشود، با صدمه رساندن به اعصاب، درد و سوزش، کرختی بدن و ضعف عضلانی تشکیل می‌کند. بیماری لایم هم با انتقال از طریق نیش کنه علتالتهاب، تخریب اعصاب و در نتیجه بی حسی بدن می‌بشود. از نظر دیگر، با دعوا برخی از عفونت‌ها به مغز و نخاع، علائم عصبی همچون کرختی تشکیل می‌کنند.

مصرف الکل

در تاثییر مصرف مداوم الکل فرد به حالتی به نام نوروپاتی الکلی مبتلا می‌بشود. این شرایط به علت صدمه به عصب‌های محیطی و افت جذب ویتامین‌های مهم برای کارکرد عصب‌ها رخ می‌دهد. درواقع، مصرف زیاد الکل با تشکیل افتویتامین‌های گروه B و به اختصاصی ویتامین B1، سلامت سیستم عصبی را تهدید خواهد کرد.

مصرف برخی داروها

داروهای شیمی‌درمانی همانند وینکریستین و پاکلیتاکسل، با صدمه رساندن به سیستم عصبی، علتبی‌حسی موقتی یا دائمی خواهد شد. این چنین، داروهای ضدافسردگی و ضدتشنج هم بر کارکرد عصب‌ها تاثییر گذاشته و تبدیل افت حس یا بی حسی بدن خواهد شد. آگاهی از عوارض داروها و گزارش سریع بی‌حسی به پزشک از صدمه‌های جدی پیشگیری خواهد کرد. در این شرایط، دکتر مغز و اعصاب با تنظیم داروها یا اراعه درمان‌های مکمل همانند فیزیوتراپی یا مصرف ویتامین‌ها شرایط را بهبود می‌دهد.

بیماری‌های خودایمنی

بیماری‌های خودایمنی همانند لوپوس و سندرم گیلن‌باره به اعصاب دعوا کرده و علتبی‌حسی شوند. در این بیماری‌ها، سیستم ایمنی بدن به نادرست به سلول‌های عصبی دعوا می‌کند و پوشش محافظ عصب‌ها را تخریب می‌کند. سندرم گیلن‌باره، به‌گفتن یک بیماری خودایمنی نادر، طبق معمول بعد از عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی ظاهر شده و علتضعف و بی حسی در بدن می‌بشود. لوپوس هم با دعوا و صدمه به عصب‌ها و بافت‌های خودی، بی‌حسی را در پی خواهد داشت.

صدمه‌های فیزیکی

صدمه‌های فیزیکی همانند شکستگی استخوان، فتق دیسک یا جراحت‌های وارده به اعصاب تبدیل از دست دادن حس در نقاط گوناگون بدن خواهد شد. برای مثال، فتق دیسک به علت سختی روی عصب‌های اطراف ستون فقرات، بی حسی بدن، گزگز و درد در نواحی صدمه‌دیده را به جستوجو دارد. شکستگی استخوان هم به عصب‌های محیطی صدمه رسانده و علتکاهش حس در ناحیه تحت تاثییر می‌بشود. در شرایط این‌چنینی، بعضی اوقات برای برگشت دادن کارکرد اعصاب به حالت عادی به عمل جراحی یا تمرینات فیزیوتراپی نیاز خواهد می بود.

علت بی حسی دست و پا چیست؟

بی‌حسی دست و پا ناشی از عوامل بسیاری‌ست که بر سیستم عصبی تاثییر می‌گذارند. در جدول زیر، به با اهمیت ترین دلایل بی حسی دست و پا اشاره کرده‌ایم:

علت بی حسی دست و پا	شرح علت
سختی بر اعصاب	قرار داشتن طویل‌زمان در یک حالت یا پوشیدن لباس‌های تنگ
افتویتامین‌ها	صدمه عصبی ناشی از افتویتامین‌های B12، B1، B6، E و نیاسین
بیماری‌های سیستم عصبی	همچون مولتیپل اسکلروزیس (MS)، سکته مغزی و تومورهای مغزی
نوروپاتی دیابتی	بی حسی ناشی از صدمه به اعصاب محیطی در تاثییر قند خون بالا
عفونت‌ها	صدمه وارده به اعصاب در تاثییر بیماری‌هایی همچون زونا
مصرف الکل	بی حسی بدن ناشی از صدمه‌های عصبی در تاثییر خوردن الکل زیاد
برخی از داروها	به‌اختصاصی عوارض جانبی ناشی از داروهای شیمی‌درمانی

بی حسی و ضعف پا به‌اختصاصی در کف پا و انگشتان به علت‌های مختلفی رخ دهد که زیاد تر آن‌ها با مشکلات عصبی یا عروقی مرتبط می باشند.

افتکدام ویتامین علتکرختی بدن می‌بشود؟

افتویتامین 12B یکی از شایع‌ترین علل کرختی و بی حسی بدن است. این ویتامین نقش مهمی در نگه داری سلامت اعصاب و تشکیل سلول‌های خونی دارد. افتB12 با صدمه به اعصاب محیطی علتابراز علائمی همانند بی‌حسی، کرختی و سوزن‌سوزن شدن به‌اختصاصی در دست‌ها و پاها می‌بشود. افرادی با رژیم غذایی گیاه‌خواری، سالمندان و افرادی با مشکلات جذب، همانند بیماران مبتلا به بیماری کرون، در معرض افتاین ویتامین قرار دارند.

بر پایه گزارش مدرسه پزشکی هاروارد،

بدن انسان برای ساخت گلبول‌های قرمز، اعصاب، DNA و انجام دیگر عملکردها به ویتامین B12 نیاز دارد. یک فرد بالغ ​​باید به‌طور متوسط ۲.۴ میکروگرم از این ویتامین در روز دریافت کند. ویتامین B12 توسط بدن ساخته نمی‌بشود. بلکه باید از طریق غذا یا مکمل‌ها دریافت بشود. و مشکل اینجاست که برخی افراد ویتامین B12 کافی برای از بین بردن نیازهای خود مصرف نمی‌کنند؛ درحالی‌که برخی دیگر نمی توانند به قدر کافی ویتامین B12 را جذب کنند. به‌همین‌خاطر، افتاین ویتامین به‌اختصاصی در افراد مسن رایج است.

درصورتی‌که، افتB12 برای زمان طویل ادامه اشکار کند، صدمه‌های عصبی جبران‌ناپذیر به بار می‌آورد. از دیگر علائم افتاین ویتامین می‌توان به خستگی، ضعف و مشکلات حافظه اشاره کرد.

چطور مشکل بی حسی بدن تشخیص داده می‌بشود؟

تشخیص بی حسی بدن فرآیندی چندمرحله‌ای‌ست که توسط دکتر مغز و اعصاب برای تعیین علت مهم آن انجام می‌بشود. با اهمیت ترین عمل های تشخیصی این متخصص شامل موارد زیر می باشند:

• بازدید سابقه پزشکی؛ پرسیدن سوالات توسط متخصص درمورد علائم، زمان زمان ابراز آن‌ها، شدت و الگوی بی‌حسی و این چنین سابقه بیماری‌های قبلی، داروهای مصرفی و عوامل خطرساز
• معاینه فیزیکی؛ شناسایی نواحی بی‌حس و تعیین الگوی آن با برسی قوت عضلانی، رفلکس‌ها، حس لامسه و کارکرد عصبی
• آزمایش خون؛ برای بازدید افتویتامین‌ها (همانند B12)، کارکرد تیروئید، سطح قند خون (دیابت)، نشانه‌های عفونت یا بیماری‌های خودایمنی
• انواع تصویربرداری؛ منفعت گیری از MRI یا سی‌تی‌اسکن برای شناسایی مشکلات ساختاری همانند فتق دیسک، تومورها یا صدمه‌های مغزی
• مطالعات هدایت عصبی و الکترومیوگرافی؛ برای برسی کارکرد عصب‌ها و عضلات و تشخیص صدمه‌های عصبی محیطی
• پونکسیون کمری(Lumbar puncture) ؛ برای بازدید مایع مغزی نخاعی در صورت شک به عفونت یا بیماری‌های التهابی سیستم عصبی مرکزی
• آزمایش‌های عملکردی؛ همانند تست‌های تعادلی و هماهنگی برای برسی کارکرد سیستم عصبی

این رویکرد جامع به دکتر مغز و اعصاب پشتیبانی می‌کند تا علت بی‌حسی را شناسایی کرده و برنامه درمانی مناسبی برای از بین بردن کرختی بدن تدوین کند. چنانچه بدانید تخصص مغز و اعصاب چیست از توانایی و توانایی این متخصص در تشخیص علل بی حسی بدن به پشتیبانی راه حلهای تشخیصی آن پی خواهید برد.

چطور بی حسی و کرختی بدن را درمان کنیم؟

درمان کرختی و بی حسی بدن به علت مهم آن بستگی دارد. متخصص مغز و اعصاب بعد از شناسایی علت بیماری، موثرترین درمان برای بی حسی بدن را به شما اراعه خواهد داد. در ادامه، به بهترین راه حلهای درمان کرختی بدن پرداخته‌ایم:

درمان علت عرصه‌ای

اولین قدم در درمان بی حسی، شناسایی و درمان علت مهم آن است. به گفتن مثال، در بیماران دیابتی، کنترل سطح قند خون به افت علائم نوروپاتی دیابتی پشتیبانی می‌کند. درمان بیماری‌های عرصه‌ای همانند افتویتامین B12 یا تیروئید کم‌کار، علائم بی‌حسی را به‌طور کامل تسکین می‌دهد. در برخی بیماری‌های خودایمنی همانند مولتیپل اسکلروزیس (MS) یا لوپوس، درمان شامل داروهای سرکوب‌کننده ایمنی یا ضدالتهابی‌ست تا حملات سیستم ایمنی را کنترل کند. این نوع درمان به مشاوره پزشکی دقیق و انجام آزمایش‌های منظم برای کنترل پیشرفت بیماری نیاز دارد. درمان علت عرصه‌ای، زیاد تر کلید بهبود طویل‌زمان بی‌حسی‌ست و از ابراز عوارض احتمالی در آینده جلوگیری خواهد کرد.

 دارودرمانی

دارودرمانی یکی از راه‌های مهم مدیریت بی حسی بدن و کرختی ناشی از درد عصبی است. در تعداد بسیاری از موارد، داروهای ضدتشنج همانند گاباپنتین و پرگابالین به‌گفتن گزینه‌هایی برای افت درد عصبی تجویز خواهد شد. داروهای ضدافسردگی همانند آمی‌تریپتیلین هم در دوزهای پایین علائم را مدیریت می‌کنند. در برخی موارد، مصرف مسکن‌ها برای کنترل درد پیشنهاد می‌بشود؛ اما این داروها باید با دقت و تحت نظارت متخصص مصرف شوند. این چنین، در صورت افتویتامین‌های B12، B6 یا دیگر ویتامین‌های الزامی برای سلامت سیستم عصبی، مکمل‌های ویتامینی تجویز خواهند شد.

 فیزیوتراپی

فیزیوتراپی برای افرادی که از ضعف عضلانی و بی حسی بدن رنج می‌برند، زیاد موثر خواهد می بود. این روش شامل تمرینات تقویتی و کششی برای بهبود قوت و انعطاف‌پذیری عضلات و افت سختی روی عصب‌ها است. فیزیوتراپی به‌اختصاصی در شرایطی همانند فشردگی عصب ناشی از فتق دیسک یا سندرم تونل کارپال سودمند بوده و در بهبود اعتدال و هماهنگی بدن نقش دارد. تمرینات فیزیوتراپی باید تحت نظر یک فیزیوتراپیست حرفه‌ای انجام بشود تا سختی بیشتر از حد به عصب‌ها داخل نشود. این چنین، فیزیوتراپی به برگشت تدریجی حس در نواحی صدمه‌دیده پشتیبانی کرده و از تشدید علائم جلوگیری خواهد کرد.

تغییرات سبک زندگی

تحول سبک زندگی علاوه‌بر بهبود علائم بی حسی بدن، از عود مجدد آن جلوگیری می‌کند. در ادامه، به با اهمیت ترین تغییرات سبک زندگی موثر بر درمان کرختی بدن اشاره کرده‌ایم:

• ترک مصرف الکل؛ به علت صدمه‌های واردشده به سیستم عصبی در تاثییر مصرف مداوم الکل
• تغذیه سالم و متعادل؛ نگه داری سلامت اعصاب با برخورداری از تغذیه‌ای شامل منبع های غنی از ویتامین‌های گروه B و دیگر مواد مغذی الزامی برای سلامت عصب‌ها
• انجام فعالیت‌های بدنی منظم؛ بهبود گردش خون و جلوگیری از صدمه‌های عصبی
• ترک سیگار؛ افت جریان خون به عصب‌ها در تاثییر مصرف نیکوتین

این تغییرات سبک زندگی باید به‌طور مداوم و تحت نظر پزشک انجام شوند تا بیشترین تاثییر را بر افت علائم کرختی بدن داشته باشند.

درمان‌های مکمل

درمان‌های مکمل همچون طب سوزنی، به‌گفتن گزینه‌ای کمکی برای تسکین علائم بی حسی بدن سودمند می باشند. طب سوزنی با تحریک نقاط خاصی از بدن در بهبود جریان خون و تسکین درد نقش دارد. این چنین، تکنیک‌های فرد دیگر همانند ماساژ درمانی و یوگا هم به بهبود انعطاف‌پذیری و افت سختی روی عصب‌ها پشتیبانی می‌کنند. درمان‌های مکمل باید تحت نظر متخصص و به‌گفتن یک روش کمکی همراه با درمان‌های مهم منفعت گیری شوند.

جراحی

بعضی اوقات، جراحی برای از بین بردن سختی از عصب‌ها الزامی است. به‌گفتن مثال، در صورت فشردگی عصب‌های ناشی از فتق دیسک، جراحی دیسککتومی سختی را از روی عصب برداشته و بی حسی بدن را افت می‌دهد. این چنین، در مواردی که تومور یا کیست روی عصب سختی می‌آورد، جراحی برای برداشتن توده ملزوم خواهد می بود. جراحی باید به‌گفتن آخرین گزینه و تنها در صورت پاسخگو نبودن دیگر راه حلهای درمانی، انجام بشود. این روش درمانی، نیازمند برسی دقیق و مشاوره با جراح متخصص است تا از عوارض احتمالی جلوگیری بشود. جراحی طبق معمول با بهبودی سریع، علائم را افت می‌دهد؛ اما دوران نقاهت بعد از جراحی طویل‌تر خواهد می بود.

چه وقتی برای بی حسی و کرختی بدن باید به دکتر مراجعه کنیم؟

بی حسی بدن از عوامل مختلفی نشات می‌گیرد؛ بعضی اوقات این عوامل بی‌خطر و موقتی می باشند و بعضی اوقات به مراقبت‌های سریع پزشکی نیاز دارند. در شرایط زیر حتما به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید:

• بی‌حسی ناگهانی یا شدید؛ وجود گمان ابتلا به سکته مغزی
• گسترش بی حسی بدن؛ انتشار کردن بی‌حسی از یک ناحیه به نواحی دیگر بدن و تشدید آن
• همراهی با علائم دیگر؛ علائمی همانند ضعف، فلج، سرگیجه، مشکلات بینایی، تکلم نامفهوم، سردرد شدید یا از دست دادن کنترل مثانه و روده
• بعد از صدمه یا ضربه؛ همچون صدمه به سر، گردن یا ستون فقرات
• بی‌حسی مداوم یا عودکننده؛ وقوع بی حسی بدن به‌طور مداوم یا به‌صورت دوره‌ای و بدون علت مشخصی

در این چنین شرایطی، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب الزامی است. تشخیص زودهنگام از پیشرفت بیماری‌های جدی و عوارض آن‌ها جلوگیری خواهد کرد.

بی حسی بدن؛ زنگ هشداری برای مراقبت زیاد تر از بدن

کرختی و بی حسی بدن احتمالا در نگاه اول یک قضیه ساده به نظر برسد؛ اما این علائم مطلب‌های پنهانی از حالت سلامتی بدن شما می باشند. از فشارهای کوچک روزمره تا بیماری‌های پیچیده‌تر، هر نشانه‌ای از سمت بدن قیمت دقت و بازدید دارد. آگاهی از علل و اهمیت پیگیری بی‌حسی به ما پشتیبانی می‌کند تا با دقت بیشتری به سلامتی خود دقت کنیم. این نشانه‌های گاه مختصر و گذرا به ما می‌گویند که بدن به مراقبت بیشتری نیاز دارد. در روبه رو با بی‌حسی، ساده از کنار آن نگذریم؛ احتمالا این اولین زنگ هشدار بدن برای مراقبت بهتر باشد. با مشورت با پزشک و انجام عمل های ملزوم، می‌توانیم این نشانه‌های دلواپس‌کننده را به فرصتی برای سلامتی پایدارتر تبدیل کنیم.

منبع های:

webmd.com

nhs.uk

سوالات متداول بی حسی بدن

برچسب‌ها:

اشتراک گذاری