نتیجه مطالعه تازه: چرخ ۶هزار سال پیش در شرق اروپا اختراع شد_مستطیل زرد

اختراع چرخ در وقتی نزدیک به شش هزار سال پیش، انقلابی تحول‌آفرین در حمل‌ونقل و سفال‌گری می بود، اما منشأ دقیق این اتفاق هم چنان برای باستان‌شناسان به طور معما باقی مانده است. اکنون، مطالعه‌ای تازه با منفعت گیری از تکنیک‌های مکانیک سازه، نظر می‌دهد که نزدیک به ۳۹۰۰ سال پیش از میلاد، معدنچیان مس در شرق اروپا امکان پذیر مسئول تحقق سه نوآوری مهم در فناوری چرخ بوده باشند.

شواهد تعداد بسیاری از چرخ و وسایل نقلیه‌ی چرخ‌دار در سراسر اروپا، آسیا و شمال آفریقا یافت می‌بشود که قدمتشان به عصر مس (نزدیک به پنج هزار تا سه هزار سال پیش از میلاد) باز می‌گردد: از نقاشی صحنه‌های نبرد بر دیوارها گرفته تا چرخ‌های مینیاتوری اسباب‌بازی‌های کودکان، ارابه‌های تدفینی در مقبره‌ها و حتی نخستین اشاره‌های متنی به چرخ. با این حال، به‌علت گسترش سریع این فناوری، به طور دقیق نمی‌دانیم که نخستین چرخ کجا و در چه وقتی ساخته شد، یا حتی امکان پذیر تمدن‌های گوناگون، در مکان‌ها و زمان‌های متفاوت، به‌ طور جدا گانه چرخ را اختراع کرده باشند.

سه نظریه‌ی مهم در رابطه با منشأ چرخ وجود دارد. نظریه‌ی اول، ادعا می‌کند که چرخ نزدیک به سال ۴۰۰۰ پیش از میلاد، در بین‌رودان (بین‌النهرین) اختراع و سپس به اروپا گسترش یافت. نظریه‌ی دوم استدلال می‌کند که چرخ درحدود سال ۳٬۸۰۰ پیش از میلاد در سواحل پونتیک در شمال ترکیه ساخته شد.

اما نظریه‌ی سوم که در سال ۲۰۱۶ توسط ریچارد بولیت، مورخ ایران و خاورمیانه، استاد بازنشسته‌ی دانشگاه کلمبیا و از نویسندگان مطالعه‌ی تازه اراعه شد، گفتن می‌کند که چرخ بین ۴۰۰۰ تا ۳٬۵۰۰ پیش از میلاد، در کوه‌های کارپات در شرق و جنوب اروپا اختراع شد و سپس، در جهات گوناگون گسترش یافت.

بولیت به‌همراه کای جیمز، مهندس هوافضا از مؤسسه فناوری جورجیا و لی آلکاک، مهندس از دانشگاه ایلینوی، در مطالعه‌ای که ۲۳ اکتبر در مجله Royal Society Open Science انتشار شد، مدل خود از نحوه‌ی تکامل چرخ را به تفصیل اراعه دادند.

گروه نویسندگان مطالعه با منفعت‌گیری از دانش خود درمورد‌ی سیستم‌های چرخ باستانی و شواهد باستان‌شناسی، از مکانیک محاسباتی و علم طراحی منفعت گیری کردند تا راه حلهای تبدیل مجموعه‌ای از غلتک‌های ساده به سیستم چرخ و محور و روال تکامل آن را بازدید کنند.