چرا محصولات لبنی تاثییر آنتی‌بیوتیک‌ها را افت خواهند داد؟_مستطیل زرد

احتمالا شنیده باشید برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها همانند گریپ فروت و الکل را نباید همراه با برخی داروها مصرف کرد. اما آیا می‌دانستید محصولات لبنی می‌توانند اثربخشی برخی داروها را افت دهند؟ این تاثییر خصوصا برای کلاس‌های خاصی از آنتی‌بیوتیک‌ها مشکل‌ساز است.

آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی می باشند که برای درمان عفونت‌های باکتریایی منفعت گیری خواهد شد. آنتی‌بیوتیک‌هایی که به شکل قرص یا مایع از راه دهان مصرف خواهد شد، باید جذب گردش خون شوند تا تاثییر خود را نشان دهند.

برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها هنگامی همراه محصولات لبنی همانند شیر، پنیر یا ماست مصرف خواهد شد، آن‌طور که باید جذب گردش خون نمی‌شوند. به‌گفتن مثال، مطالعه‌ای نشان داد جذب آنتی‌بیوتیک دمکلوسیکلین در گردش خون هنگامی همراه لبنیات مصرف می‌شد، در قیاس با وقتی که همراه آب و وعده غذایی عاری از لبنیات مصرف می‌شد، ۸۳ درصد افت اشکار می‌کرد. دمکلوسیکلین برای درمان عفونت‌های باکتریایی دستگاه تنفسی همانند ذات‌الریه مصرف می‌بشود.

مطالعه فرد دیگر نشان داد هنگامی سیپروفلوکساسین همراه شیر مصرف می‌بشود، سطح آن در گردش خون در قیاس با وقتی که با آب مصرف می‌بشود، نزدیک به ۳۰ تا ۳۶ درصد پایین‌تر است. این آنتی‌بیوتیک برای درمان طیف وسیعی از بیماری‌ها از ذات‌الریه گرفته تا سوزاک منفعت گیری می‌بشود.

داده‌های کمتری درمورد تأثیر دیگر محصولات لبنی وجود دارد، اما به‌طورکلی مطالعات نشان خواهند داد این محصولات نیز سطح آنتی‌بیوتیک‌ها را در خون افت خواهند داد، هرچند امکان پذیر  تأثیر آن‌ها به‌اندازه‌ی تاثییر شیر نباشد.

محصولات لبنی حاوی مقدار بسیاری ذرات باردار کلسیم و منیزیم به نام یون می باشند. این یون‌ها می‌توانند به برخی از آنتی‌بیوتیک‌ها متصل شوند و ترکیبی نامحلول را تشکیل کنند. ترکیبات نامحلول در آب حل نمی‌شوند و اگر دارویی نتواند در مایع درون روده حل بشود، نمی‌تواند جذب گردش خون بشود.

وقتی که یون‌های کلسیم و منیزیم در روده وجود دارند، مولکول‌های آنتی‌بیوتیک را در آنجا به دام می‌اندازند. به این علت مقدار آنتی‌بیوتیکی که داخل گردش خون می‌بشود، افت می‌یابد و این کار از اثربخشی دارو در سراسر بدن می‌کاهد.

تداخل با محصولات لبنی فقط درمورد برخی آنتی‌بیوتیک‌ها به‌اختصاصی آن‌هایی که به دو دسته‌ی تتراسایکلین‌ها و فلوروکینولون‌ها تعلق دارند، مشکل‌ساز است و بر همه‌ی آنتی‌بیوتیک‌ها تأثیر نمی‌گذارد.

خوشبختانه، اجتناب از تداخل دارویی بین لبنیات و داروها نسبتاً ساده است. راه چاره این است که آنتی‌بیوتیک‌ها را با آب مصرف و زمان‌بندی قولهای غذایی و داروهایتان را با دقت تنظیم کنید.

مطابق پیشنهاد‌ی کارشناسان، برای مطمعن از اثربخشی آنتی‌بیوتیک‌ها، بیماران باید دارو را ۲ ساعت قبل یا ۶ ساعت سپس از مصرف محصولات لبنی مصرف کنند. این کار تماس کلسیم و آنتی‌بیوتیک‌ها در دستگاه گوارش را افت می‌دهد.

مهم است نسبت به دیگر منبع های غیرلبنی کلسیم یا منیزیم، همانند آنتی‌اسیدها (داروهای سوزش سردل) و مکمل‌های غذایی نیز محتاط باشید. این مواد نیز می‌توانند اثربخشی برخی آنتی‌بیوتیک‌ها را افت دهند.

یقیناً، فقط آنتی‌بیوتیک‌ها نیستند که با کلسیم حاضر در لبنیات تداخل دارند. داروهای دیگر نیز می‌توانند تحت‌تأثیر قرار گیرند.

مطالعه منتشرشده در مجله‌ی European Journal of Pharmacology نشان داد وقتی که داروی استراموستین (داروی سرطان پروستات) همراه با شیر مصرف می‌بشود، با کلسیم ترکیبی را راه اندازی می‌دهد که جذب دارو را برای بدن دشوارتر می‌کند. مطالعه فرد دیگر که در مجله‌ی Acta Pharmacologica et Toxicologica انتشار شد، نشان داد داروی سوتالول نیز که برای درمان ضربان نامنظم قلب منفعت گیری می‌بشود، به کلسیم متصل می‌بشود. این پیوند جذب و اثربخشی دارو را کم می‌کند.

بعضی اوقات اوقات نیز کلسیم علت تداخل محصولات لبنی و داروها نیست، بلکه علت پروتئین کازئین است که در این محصولات وجود دارد. مطالعه‌ی منتشرشده در مجله‌ی Die Pharmazie نشان داد کازئین می‌تواند به داروهایی نظیر فنی‌تویین که برای کنترل تشنج منفعت گیری می‌بشود، متصل بشود و با راه اندازی ترکیبات پیچیده، جذب دارو را در دستگاه گوارش افت دهد.

آنزیم‌های حاضر در شیر نیز می‌توانند مشکلاتی تشکیل کنند. بر پایه مطالعه‌ی منتشرشده در Journal of Oncology Pharmacy Practice، داروی مرکاپتوپورین (از داروهای سرطان) توسط آنزیمی به نام زانتین اکسیداز که در غلظت‌های بالایی در شیر وجود دارد، غیرفعال می‌بشود. برای جلوگیری از این تعامل، به بیمارانی که مرکاپتوپوریین مصرف می‌کنند، پیشنهاد می‌بشود شیر را با فاصله‌ی وقتی با دارو مصرف کنند تا اثربخشی آن تحت‌تاثییر قرار نگیرد.

برای جلوگیری از هرگونه تعامل ممکن بین غذا و دارو با محصولات لبنی، زمان دریافت داروها با داروساز مشورت کنید.