زمین به گمان زیاد ۴۶۶ میلیون سال پیش همانند زحل حلقه داشت_مستطیل زرد

گروهی از دانشمندان می‌گویند اگر تقریبا ۴۶۶ میلیون سال پیش از زمین به بالا نگاه می‌کردید، به گمان زیاد حلقه‌ی فوق الاده را می‌دیدید که در سرتاسر آسمان کشیده شده است. حلقه‌ی فرضی زمین با عمر فقط چند ده میلیون سال، در مقیاس کیهانی دوام چندانی نداشت؛ اما انگار آن‌قدر پابرجا می بود که تاثییر ماندگاری بر اسبق زمین‌شناسی سیاره داشته باشد.

مطالعه‌ای که به‌تازگی در نشریه علوم زمین و سیاره‌ای انتشار شده است، افزایش تعداد دهانه‌های برخوردی در دوران اردویسین، دوره‌ی پیش از زندگی حیوانات در خشکی را به حلقه‌ای ساخته‌شده از باقی مانده سیارک‌هایی که میلیون‌ها سال پیش زمین را احاطه کرده بودند، مرتبط می‌کند.

دانشمندان از زمان‌ها پیش در رابطه منشاء رویدادهای شهاب‌سنگی عصر اردویسین گمانه‌زنی می‌کردند. در آن دوران، زمین به‌نحوه غیرعادی با شدت بالایی زیر بمباران سنگ‌های فضایی قرار گرفت و سطح سیاره با شمار بسیاری از دهانه‌های برخوردی پوشیده شد. پژوهش‌های قبلی، سیارک بزرگی را عامل تشکیل این دهانه‌ها می‌دانست که در کمربند مهم بین مریخ و مشتری متلاشی شده می بود و با فرستادن ترکش‌های سنگی‌اش به منظومه شمسی درونی، سیاره زمین را بمباران کرد.

دکتر تامکینز می‌گوید: «این ایده وقتی به ذهنم رسید که مقاله‌ی علمی معروفی درمورد‌ی راه اندازی فوبوس و دیدیموس، قمرهای اطراف مریخ از تکه‌های حلقه‌ی اطراف سیاره سرخ، خواندم. این جهت شد فکر کنم اگر زمین نیز درگذشته حلقه‌دار می بود، آثار آن چطور در اسبق زمین‌شناسی سیاره ظاهر می‌شد.»

اگر باقی مانده سیارک‌ها از کمربند سیارکی آمده بودند، دهانه‌ها باید در سرتاسر سیاره پخش می‌شدند؛ اما پژوهشگران نقشه‌‌ای را از ۲۱ دهانه‌ی متعلق به عصر اردویسین، ترسیم کردند و دریافتند که همه‌ی آن‌ها در محدوده‌ی عرض ۳۰ درجه از استوا قرار دارند. یقیناً این یافته به شدت آشکار نشد؛ چون در دوره اردویسین، قاره‌های زمین همه انها بخشی از ابرقاره‌ای به نام گوندوانا بودند. درنتیجه، تمرکز دهانه‌ها در اطراف استوا مشخص می کند که آن‌ها به‌وسیله‌ی شهاب‌سنگ‌هایی شکل گرفته‌اند که از حلقه‌ای استوایی سقوط می‌کردند.

تیم پژوهشی استدلال می‌کند که تا این مدت هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد مریخ و ماه در آن زمان، افزایش دهانه‌های برخوردی را توانایی کردند؛ درنتیجه باقی مانده سیارک‌ها در اطراف زمین متمرکز می بود. علاوه‌براین، پژوهشگران به شهاب‌سنگ‌های اردویسینی از سوئد اشاره می‌کنند که قرارگیری اندک دربرابر تابش‌های فضایی را نشان خواهند داد؛ بدین معنی که سنگ‌ها درطول ده‌ها هزار سال بعد از متلاشی‌شدن از جسم والد خود به زمین سقوط کردند. درمقابل، باقی مانده کمربند سیارکی طبق معمول برای میلیون‌ها سال درمعرض تابش‌های فضایی قرار می‌گیرند.

پژوهشگران این چنین به این فکر کردند که آیا سایه‌ای که حلقه روی زمین می‌انداخت، سیاره را خنک کرده می بود و جهت اغاز یخبندان بزرگی به نام عصر یخبندان هیرنانتین شد یا خیر. به باور دانشمندان، آن عصر سرما، مسیر حیات زمینی را دگرگون کرد. دکتر تامکینز می‌گوید این ربط عمدتا در حد گمان و گمان است و به مطالعه‌ی زیاد تر نیاز دارد.

گرچن بندیکس، استاد علوم زمین و سیاره‌شناسی در دانشگاه کورتین استرالیا، مطالعه‌ی پژوهشگران را شوق‌انگیز و درعین‌حال غیرقطعی و متکی بر فرضیات زیاد می‌داند. او اشاره می‌کند که شهاب‌سنگ‌ها امکان پذیر بدون برجای‌گذاشتن آثار زمین‌شناسی بادوام، در فاصله‌ای دور از استوا سقوط کرده باشند. او این چنین نسبت به ربط پیشنهادی بین حلقه و عصر یخبندان هیرنانتین تردید دارد.

دکتر تامکینز و همکارانش راه حلهایی را برای آزمایش فرضیه‌ی خود تشریح کرده‌اند؛ ازجمله مطالعه‌ی شهاب‌سنگ‌های اردویسین در عرض‌های جغرافیایی گوناگون و مدل‌های پیچیده‌تر در رابطه چگونگی راه اندازی حلقه در اطراف زمین از سیارکی درحال فروپاشی.

در هر صورت فعلا فکر زمین باستانی که تقریبا به‌طور کامل با جانوران دریایی مسکونی و با باقی مانده یک سنگ فضایی فروپاشیده، حلقه‌دار شده، دلنشین است.