محققان میخواهند اسرار ژنتیک کوچکترین حیوانات جهان را کشف کنند_مستطیل زرد

نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی مستطیل زرد
بزرگترین حیوانات جهان طبق معمول زیاد تر مورد دقت قرار میگیرند، اما برخی زیستشناسان براین باورند که کوچکترین حیوانات نیز به همان اندازه یا حتی زیاد تر، مورد مطالعاتی خوبی می باشند. اکنون، بهلطف پشتیبانی تقریبا ۱٫۶۶ میلیون دلاری شورای تحقیقات اروپا، کارشناسان به زودی بازدید موجودات کوچک، اما از نظر بیولوژیکی دلنشین را در مقیاسی بیسابقه اغاز خواهند کرد.
بر پایه اعلامیهای در ۵ سپتامبر، مارک شرز، متصدی خزندهشناسی در موزهی تاریخ طبیعی دانمارک و استادیار دانشگاه کپنهاگ، پنج سال آینده را صرف پروژه جدیدی به نام جمنای (ژنومیک کوچکسازی در مهرهداران) خواهد کرد.
تیم شرز در برنامه جمنای بازدید خواهد کرد که چطور کوچکشدن تکاملی حیواناتی همانند قورباغههای کک (Brachycephalus pulex)، ماهی پیگمی گابی کوتوله و خفاش خوکبینی کیتی توانستهاند همه اجزای بیولوژیکی خود را بدون درخطرانداختن کارایی یا سلامتی آنها، در این چنین بدنهای کوچکی جمع کنند. کارشناسان با انجام این کار میتوانند یاد بگیرند که چطور بهینگی و بهبود ژنتیکی در برخی از گونههای واقعا نادیدهگرفتهشده، آشکار میبشود.
شرز میگوید: «حیوانات بزرگ زیاد تر دقت ما را به خود جلب میکنند. اما من فکر میکنم این که چطور طبیعت توانسته است دقیقاً همان اندامهای حیاتی را کوچک کند و آنها را در قورباغهای با طول کمتر از یک سانتیمتر جمع کند، به همان اندازه شگفتانگیز است. اکنون، ما بهطور عجیبی اطلاعات مقداری در رابطه چگونگی وقوع آن داریم و من میخواهم اوضاع را تحول دهم.»
عکاس: ark Scherz
همان گونه که شرز توضیح میدهد، مطالعات قبلی که ژنوم حیوانات مینیاتوری را بازدید کردند، نشان دادند که با تکامل حیوانات به اندازههای کوچکتر، «نوعی پاکسازی و نوآوری» اتفاق افتاده است. اگرچه تعداد بسیاری از این سادهسازیها در پاککردن چیزی که بعضی اوقاتاوقات «دیانای بیقیمت» نامیده میبشود، رخ میدهد، برخی تغییرات در ژنهای دیگر نیز اتفاق میافتد. گروه دوم همان چیزی است که شرز امیدوار است در چند سال آینده زیاد تر در موردش اطلاعات کسب کند.
در قبل، تعداد بسیاری از زیستشناسان تکاملی از نظریهای به نام «قانون کوپ» منفعت گیری میکردند که فکر میکرد که گونهها با ادامهی تکامل به سمت اندازههای بزرگتر گرایش اشکار میکنند. اکنون، کارشناسان میدانند که همیشه اینطور نیست.
شرز میگوید: «حیوانات نمی توانند به بزرگ و بزرگتر شدن ادامه دهند. در برخی اوقات، فیزیولوژی یعنی تبادل گرما، آب و اکسیژن محدودیتهایی را تعیین میکند، همان گونه که گرانش نیز این کار را میکند. به این ترتیب، برای آنکه اصلا روال افزایش سایز وجود داشته باشد، باید مراحلی باشد که در آنها، اندازهی بدن افت یابد.»
شرز معتقد است که برخلاف قانون کوپ، نوآوریهای مهم درواقع در رابطه حیوانات کوچکتر اتفاق افتاده است. اساساً نسخهای از هر اندام حیاتی بدن شما در قورباغهی کک، کوچکترین مهرهدار جهان که سال قبل در برزیل کشف شد، وجود دارد. همه عملکردهای بیولوژیکی یکسانی را که این دوزیست هفت میلیمتری را زنده نگه میدارد، میتوان در انسانها، فیلها و این چنین نهنگهای آبی، بزرگترین حیوانات کرهی زمین، یافت. اما قورباغهی کک همهی عملکردها را با صرف مقدار زیاد مقداری انرژی انجام میدهد.
قورباغهی کک همه عملکردهای بیولوژیکی حیاتی نهنگها را دارد
شرز میگوید: «همه به نهنگهای آبی و فیلهای دقت میکنند. از هر کودکی که سوال کنید میتواند در رابطه بزرگترین پستاندار خشکی و بزرگترین پستاندار دریایی و بزرگترین دایناسوری که تا به حال زندگی کرده است به شما بگوید. اما بزرگ و بزرگتر شدن کار بزرگی نیست. این شاهکاری زیاد چشمگیرتر است که [عملا] همهی چیزهایی که در نهنگ آبی بیست و سه تنی وجود دارد، در بستهای هفت میلیمتری فشرده بشود.»
شرز باور دارد که یافتههایش کاربردهای بسیاری در صنایع زیستپزشکی، مهندسی زیستی و بیوتکنولوژی خواهد داشت. او میگوید: «مهندسی زیستی و بیوتکنولوژی برای الهامگرفتن و نشاندادن آنچه مقدور است، مدام به طبیعت مینگرند و در وقتی که خود فناوری در حال کوچکسازی شدید است، نگاهکردن به مثالهای اولیهی طبیعت از پیچیدگیهایی که در اندازههای زیاد کوچک ممکن ساخته، مهم خواهد می بود.»
عکس مقاله مینی مام (Mini mum) یکی از کوچکترین قورباغههای دنیا است.
دسته بندی مطالب