سلامتی

صدای شکم چطور تشکیل می‌بشود؟ علت تشکیل صدای غرغر شکم چیست؟_مستطیل زرد


نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی مستطیل زرد

غرش معده یا صدای شکم اتفاقی طبیعی است، اما اگر این صداها مکرر و بلند باشند، گمان دارد که پای ابتلا به نوعی بیماری عرصه‌ای به بین باشد. صدای غرغر شکم طبق معمولً در نتیجه تحرکات روده کوچک و بزرگ، در طول هضم غذا تشکیل می‌بشود. روده‌ها محفظه‌هایی توخالی‌اند و صدایشان در طول فرایند هضم غذا، زیاد تر همانند صدای حرکت آب در لوله‌ها است. در این مقاله، از علت صدای شکم در نتیجه کارکرد دستگاه گوارش و بیماری‌های روده می‌گوییم. در صورت وجود مشکلی جدی، باید به دکتر گوارش مراجعه کنید.

مطالعه مقاله به نزدیک به ۴ دقیقه زمان نیاز دارد.

در آخر، سوال‌هایتان را در قسمت نظرات سوال کنید تا کارشناس سلامتی دکتردکتر به شما جواب دهد.

آیا صدای شکم طبیعی است؟

صداهای شکم ناشی از حرکات روده است. روده‌ها توخالی‌اند و صدای حرکت غذا و مواد زائد در آن‌ها، به شکل صدای غرغر یا انواع اصوات دیگر شنیده می‌بشود. زیاد تر صداهای روده نشانه خطر و بیماری نیستند، اما بعضی اوقات علامتی از ابتلا به یک مشکل جدی می باشند. برای مثال، ایلئوس (Ileus) وضعیتی است که در آن، روده‌ها به درستی ماموریت های خود را انجام نمی‌دهند. در این صورت، گاز در روده جمع می‌بشود و محتویات و مایعات حاضر در آن، دیواره‌اش را پاره می‌کنند. صداهای روده می‌توانند نشانه افت فعالیت روده هم باشند. اختلال در کارکرد روده‌ها (بیش‌فعالی یا کم‌فعالی) تبدیل صداهایی شگفت می‌بشود. افزایش صداهای روده (بیش‌فعالی) در برخی از افراد بدون گوشی پزشکی و در حالت عادی هم شنیده می‌بشود؛ این یعنی روده‌ها زیاد فعال شده‌اند. این چنین وضعیتی هم سپس از غذاخوردن یا در صورت ابتلا به مشکلاتی همانند اسهال رخ می‌دهد. در صورتی که صداهای روده غیرعادی است، باید به دکتر گوارش مراجعه کنید.

صدای غرغر شکم در نتیجه حرکات روده
غرغر شکم تحت تاثییر تحریک روده از سوی معده

علت تشکیل صدای شکم چیست؟

زیاد تر صداهایی که از معده و روده خود می‌شنوید، به علت هضم طبیعی و کارکرد دستگاه گوارش است. بعد طبق معمولً جای نگرانی وجود ندارد. اما برخی از بیماری‌ها هم علتهمچنین وضعیتی خواهد شد و برای همین، اگر شدت و تُن صدای شکم غیرعادی شده و تحول کرده، بهتر است که به جستوجو علت باشید و حتماً سری به متخصص گوارش بزنید. بعضی اوقات‌ اوقات، بیش‌فعالی و در برخی موارد هم کم‌فعالی روده یا اختلالات گوارشی جهت خواهد شد که صداهایی غیرعادی بشنوید.

گرسنگی

صدای شکم نوعی سیگنال داخلی است. در تعداد بسیاری از اوقات، یعنی بدن گرسنه است و غذا می‌خواهد. هنگامی گرسنه هستید، مواد هورمونی در مغز، میل به خوردن را فعال می‌کنند. این مواد سیگنال‌هایی را به روده و معده می‌فرستند. در نتیجه ماهیچه‌های دستگاه گوارش شما منقبض خواهد شد و صداهایی تشکیل می‌کنند.

صدای شکم چطور تشکیل می‌بشود؟ علت تشکیل صدای غرغر شکم

انسداد در اندام‌های گوناگون

رگ‌های خونی مسدود مانع از جریان خون مناسب به سوی روده خواهد شد. به گفتن مثال، لخته‌شدن خون می‌تواند علتانسداد شریان مزانتریک (mesenteric) بشود. انسداد مکانیکی روده هم در تاثییر فتق، تومور، چسبندگی یا شرایط شبیهی تشکیل می‌بشود که روده‌ها را مسدود می‌کنند.

در پایگاه علمی دانشگاه هاوایی، درمورد صدای شکم آمده است:

بعضی اوقات اوقات، صداهای شکم ناشی از مشکلات جدی دستگاه گوارش و نشانه بیماری‌هایی همانند سرطان روده است.

با وجود این چنین مواردی، در صورت شدیدبودن صداهای روده و معده باید به پزشک مراجعه کنید. تعداد بسیاری از سرطان‌ها در صورت تشخیص به موقع، سریع و برای همیشه درمان خواهد شد؛ بعد نترسید و هوشیار باشید.

کم‌فعالی روده‌ها

در برخی اوقات، روده‌ها نمی توانند عملیات و ماموریت های خود را پیش ببرند. در این صورت، فقدان حرکات طبیعی آن‌ها علتابراز صدای شکم می‌بشود. برای مثال، ایلئوس فلجی یک مشکل در اعصاب روده است. این بیماری حرکات روده را کند و علتایجاد صداهایی در آن می‌بشود.
دیگر علل صداهای کم فعالی روده عبارت هستند از:

  • بیهوشی عمومی و تابش اشعه به شکم
  • بی‌حسی نخاعی و جراحی در شکم

مصرف برخی از داروها همانند اپیوئیدها (از جمله کدئین)، آنتی کولینرژیک‌ها و فنوتیازین‌ها هم علتصدای شکم می‌بشود.

ابتلا به بیماری‌های روده

تعداد بسیاری از بیماری‌های روده هم می‌توانند جهت صدای شکم شوند. با درمان و کنترل بیماری‌های دستگاه گوارش، گمان این که صداهای شکم هم چنان برقرار باشند، زیاد اندک خواهد شد. از جمله بیماری‌هایی که در این عرصه نقش دارند، باید به موارد زیر اشاره کنیم:

  • اسهال و آلرژی غذایی
  • بیماری آرتریت عفونی
  • کولیت زخمی روده
  • بیماری کرون

خونریزی دستگاه گوارش هم در تشکیل صداهای شکمی نقش دارد و می‌تواند مشکلاتی به همراه بیاورد.

علت صدای شکم زمان درازکشیدن

وقتی که دراز می‌کشید، به گمان زیادً صدای شکم خود را شنیده‌اید. در واقع، این چنین صدایی در موقعیت درازکش بدن، زیاد تر شنیده می‌بشود. حرکت روده‌ها و ماهیچه‌های معده در این شکل از قرارگیری بدن زیاد تر خواهد می بود. این عضلات برای حرکت‌دادن غذا و مایعات در دستگاه گوارش منقبض خواهد شد. وقتی که انقباضات با هوا یا مایعات داخل روده برخورد می‌کند، صداهایی شکل می‌گیرند. در حالت درازکش، حرکات روده‌ها آسان‌تر خواهد شد و محتویات روده و معده برای جاذبه، به سمت پایین حرکت می‌کنند. این‌ها عوامل احتمالی افزایش صدا در زمان درازکشیدن می باشند. در حالت دراز کشیده، گازهای تولیدی در روده‌ها راحت‌تر حرکت می‌کنند و می‌توانند صداهای بیشتری به وجود بیاورند.

حرکات روده دلیل صدای شکم
تحرکات روده علتصدای شکم می‌بشود

علائم همراه با صدای شکم

اگر معده شما بعضی اوقات در حوالی زمان ناهار یا سپس از مصرف قولای غذایی غرغر می‌کند، هیچ ایرادی ندارد. این حالت یعنی سیستم گوارشتان کار او را خوب بلد است. اما وجود نشانه‌ها و علائم زیر در همراهی با اصوات معده، نیاز به برسی این سمفونی ناخوشایند دارد و باید پیگیری بشود:

  • تب و تهوع
  • اسهال مکرر
  • گاز روده زیاد
  • صداهای بلند
  • استفراغ‌کردن
  • سوزش سردل
  • حس سیری
  • یبوست و مدفوع خونی

افت وزن ناخواسته و ناگهانی هم از نشانه‌های قابل پیگیری همراه با صدای شکم است. اگر این علامت‌ها را در کنار غرغر شکم مشاهده می‌کنید، باید حتماً نزد پزشک بروید.

تشخیص علت صدای شکم

اگر تغییراتی در مقدار صدا و وقوع صداهای روده خود حس کردید، یا اگر صداهای غیرطبیعی شکم همراه با علائم دیگر رقم خورد، با یک متخصص گوارش سخن بگویید کنید. پزشک ابتدا در رابطه سابقه پزشکی خانوادگی با شما سخن بگویید می‌کند و سؤالاتی درمورد بسامد و شدت علائم می‌پرسد. او سپس از شنیدن صدای شکم با گوشی پزشکی، به گمان زیاد از آزمایش‌های زیر هم منفعت گیری می‌کند:

  • سی‌تی اسکن
  • اشعه ایکس
  • آندوسکوپی
  • آزمایش خون

به جدول زیر در مسیر تشخیص علت صدای شکم دقت کنید:

تشخیص دلیل صدای شکم با معاینه و آزمایش‌ها

درمان و کنترل صدای شکم

غرغر معمولی نیازی به درمان ندارد. با این حال، برخی تغییرات در سبک زندگی و رژیم غذایی می‌توانند به توقف صدای شکم پشتیبانی کنند. محدودکردن مصرف غذاهای نفاخ در این عرصه موثر است. از خوردن غذاهایی که علتتجمع گاز در روده خواهد شد، خودداری کنید. در ادامه به راه حلهای دیگر کنترل صدای شکم هم اشاره می‌کنیم.

تغییرات سبک زندگی

 تغذیه و تاثییر آن بر صدای شکم را نادیده نگیرید. با تغییراتی همانند کم‌کردن حجم قولهای غذایی یا جلوگیری از کم‌آبی بدن می‌توانید از مشکل صدای شکم پیشگیری کنید. حتماً آهسته غذا بخورید و خوراکی‌ها را به خوبی بجوید. تلاش کنید از نِی چیزی ننوشید و نوشیدنی‌ها را هورت نکشید. این دو علتورود هوا و تجمع گاز در دستگاه گوارش خواهد شد. پیاده‌روی سپس از غذاخوردن هم راهی برای جلوگیری یا کنترل صداهای شکمی است.

کنترل حالت عدم تحمل غذایی

اگر دچار عدم تحمل غذایی هستید، و برای مثال نمی‌توانید مواد حاوی لاکتوز، گلوکز یا هیستامین مصرف کنید، باید در انتخاب رژیم غذایی دقت به خرج دهید. تلاش کنید که از غذاهای ممنوعه و محرک دور بمانید و نگذارید که معده نسبت به خوراکی‌های دریافتی عکس العمل نشان دهد و عملکردش تحول کند. در نتیجه سختی داخل بر معده، امکان ابراز صداهایی در روده به وجود خواهد آمد.

درمان بیماری‌های عرصه‌ای

اگر با یک بیماری همانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو دچار هستید، به گمان زیادً برای پشتیبانی به درمان علت عرصه‌ای و تسکین علائم به دارو نیاز خواهید داشت. پزشکان با بازدید حالت و تشخیص مشکل مهم، عمل به درمان آن می‌کنند. در جریانِ مداوای بیماری عرصه‌ای، عوارض آن همانند صدای شکم هم از بین خواهند رفت. در برخی موارد، امکان دارد که برای برداشتن انسدادها به جراحی نیاز داشته باشید.

دکتر گوارش متخصص درمان مشکلاتی مانند صدای شکم
دکتر گوارش نتیجه آزمایش‌های بیمار را برای تشخیص صدای شکم بازدید می‌کند

برای درمان صدای شکم به چه دکتری مراجعه کنید؟

اگر صداهایی غیرعادی از شکمتان به گوش می‌رسد یا بسامد تکرار آن‌ها زیاد است، به متخصص گوارش مراجعه کنید. با علم به این که تخصص گوارش چیست، تلاش کنید از بین متخصصان این حوزه، به موردی ماهر و باتجربه مراجعه داشته باشید. متخصصان گوارش انواع صدای شکم را می‌شناسند و می‌توانند به شما در یافتن علت پشتیبانی کنند. علت صدای شکم که اشکار بشود، تجویز دارو یا اغاز مسیر درمان به جریان می‌افتد. صدای غرغر شکم مشکل خاصی تشکیل نمی‌کند، اما اگر به علت بیماری‌های دستگاه گوارش رخ دهد، یعنی کارکرد روده یا معده درست نیست. برای بازدید کارکرد دستگاه گوارش و تشخیص بیماری‌های روده به متخصصی کاربلد مراجعه کنید. اگر علائمی همانند خونریزی راست روده، حالت تهوع، اسهال یا استفراغ را توانایی می‌کنید، حتماً به متخصص گوارش مراجعه داشته باشید. او با بازدید انواع صدای شکم و معاینات به نتیجه‌گیری خواهد رسید.

راه شناسایی این چنین دکتری و از بین بردن صدای شکم، مراجعه به سامانه دکتردکتر است. در این پلتفرم اینترنتی، بیماران قبل هر دکتر، نظراتشان را درمورد او نقل و امتیازاتی برایش ثبت کرده‌اند. با مرور نظرات و نمرات، شناسایی بهترین دکتر مقدور می‌بشود. ضمن این که می‌توانید از او، به طور آنلاین نوبت و زمان بگیرید.

منبع های:

mountsinai.org

healthline.com

hawaii.edu

سوالات متداول صدای شکم

محتوای این مقاله فقط برای افزایش اطلاعات عمومی شما است و به منزله تجویز پزشکی نیست.

دسته بندی مطالب

مقالات کسب وکار

مقالات تکنولوژی

مقالات آموزشی

سلامت و تندرستی

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا