دانشمندان برای اولینبار از سطح ستاره قطبی با وضوح بالا عکسبرداری کردند_مستطیل زرد

نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی مستطیل زرد
شش تلسکوپ بزرگ گنبددار که در یکی از کوههای سرسبز آمریکا پراکنده شدهاند، با جمعآوری نور به شکل سازهای یکپارچه از اعماق کیهان، اخترشناسان امروزی را در امر کاوش فضا هدایت میکنند. اکنون به لطف دستاورد تازه این تلسکوپها، عکس باکیفیت جدیدی از جسم فوق الاده داریم که اخترشناسان قبل را هدایت میکرد: ستاره جُدَی یا پولاریس.
دانش بصری ما از پولاریس یا ستاره قطبی جاری (عنوانی که بهعلت تابخوردن محور زمین درطول اعصار به ستارگان گوناگون اعطا شده)، عمیق است. هنرمندان قدیم و تازه، پولاریس درخشان را در نقاشیهای خود به عکس کشیده، عکاسان نجومی از حیاط خانهشان از آن عکسبرداری کرده و دانشمندان ابزارهای خود را برای دههها به سمتش نشانه رفتهاند.
اما آنچه عکس تازه از پولاریس را که بهوسیلهی آرایهی تلسکوپی «مرکز نجوم با وضوح زاویهای بالا» یا به اختصار چارا (CHARA) در کوه ویلسون کالیفرنیا گرفته شده است، از مثالهای قبلی نزدیک میکند، وضوح یا تفکیکپذیری است. دادههای نوری هر شش تلسکوپ در یک واحد مرکزی ترکیب میبشود تا تصویری واحد و آشکار از یک منبع اراعه کنند. این همکاری هماهنگ، تلسکوپی واحد به قطر ۳۳۰ متر را راه اندازی میدهد و به همین علت، وضوح تصاویر نهایی یا بهطور خاص تفکیکپذیری زاویهای چارا، بینظیر است.
پولاریس ستارهای از نوع متغیر قیفاووسی است
دانشمندان بعد از ترکیب برخی از تصاویر تازه پولاریس با رصدهای انجامشده با چارا بین سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۲۱، برخی از ویژگیهای ناشناختهی این ستاره را کشف کردند. مهمتر از همه، نقاطی تشخیصپذیر روی سطح ستاره به چشم میخورند که به لکههای گاهوبیگاه خورشید خودمان شباهت دارند.
یکی از دلایل مهم شگفتانگیزبودن یافتهی اشارهشده، به این حقیقت مربوط میبشود که پولاریس ستارهای قدیمی نیست، بلکه نوعی ستاره است که با گفتن «متغیر قیفاووسی» شناخته میبشود؛ بدین معنی که بهطور دورهای روشن و کمنور میبشود. پولاریس بهطور خاص مطابق چرخهای چهار روزه روشنتر و کمنورتر میبشود و دانشمندان به علت همین حرکت زیاد پیشبینیپذیر، شیفتهی یافتن قیفاووسیها می باشند؛ چون میتوانند از آنها برای اندازهگیری فواصل کیهانی منفعت گیری کنند.
همان گونه که تیم چارا میگوید، تصاویر پروضوح تازه از پولاریس، اولین نگاه اجمالی را به سطح پولاریس اراعه خواهند داد. بااینحال، لکهها تنها یافتهی اخترشناسان نبوده است.
دسته بندی مطالب