نوشته و ویرایش شده توسط مجله ی مستطیل زرد
اگر چیزی در گلو گیر کند چه باید کرد؟ کمتر فردی اشکار می‌بشود که تا بحال با این اتفاقا روبرو نشده باشد. در این مقاله به شما خواهیم او گفت که در این اوقات چه باید بکنیم.
در این مقاله می‌خوانیم:
عمل بلع یا قورت دادن فرایندی پیچیده است، وقتی که شما غذا می‌خورید، چیزی در نزدیک به ۵۰ جفت ماهیچه و تعداد بسیاری عصب با هم کار می‌کنند تا غذا از دهان به سمت معده حرکت کند. در جریان این فرایند بعضی اوقات مشکلی به وجود می آید و حس گیر کردن غذا در گلو به وجود می آید.
هرگونه سوال در رابطه با گیر کردن چیزی در گلو را می‌توانید در سیستم مشاوره متنی(سوال جواب) دکتردکتر بنویسید تا در مختصر‌ترین زمان ممکن به سوالات شما جواب داده بشود.
آخرین مطالب
- شفافیت در بازار معامله های مسکن از طریق سامانه املاک واسکان_مستطیل زرد
- معارفه همه بیماری های ریه + راه حلهای پشگیری و درمان انواع آن_مستطیل زرد
- استارتاپ آمریکایی مدعی ساخت چوبی مقاومتر از فولاد است_مستطیل زرد
- ژل دارویی تازه میتواند عفونت گوش میانی را در ۲۴ ساعت درمان کند_مستطیل زرد
- چرا به حساسیت فصلی تابستان مبتلا میشویم؟ + راه حلهای درمان آن_مستطیل زرد
وقتی که یک لقمه غذای جامد را در دهان می‌گذارید، این فرایند سه مرحله‌ای اغاز می‌بشود:
- جویدن غذا را برای عمل بلع آماده می‌کند. در جریان جویدن، غذا با بزاق دهان مخلوط شده و به طور یک توده‌ی فشرده‌ی خمیری و مرطوب در می آید.
- وقتی که زبان غذا را به تکه عقبی گلو می‌راند، عکس العمل بلع اغاز می‌بشود. در جریان این مرحله، نای محکم بسته می‌بشود و تنفس متوقف می‌بشود. این کار اجازه‌ی ورود غذا به لوله‌ی تنفسی را نخواهد داد.
- غذا داخل مری شده و سپس از آن مسیرش را در لوله‌ی گوارشی ادامه می‌دهد.
وقتی که فرد حس می‌کند این فرایند به خوبی پیش نرفته، در واقع موقعی است که غذا در مری گیر کرده است. در این شرایط تنفس فرد دچار مشکل نمی‌بشود، چرا که نای بسته شده و غذا داخل دستگاه گوارش شده است. در این شرایط فرد امکان پذیر به سرفه بیفتد.
علائم گیر کردن غذا در مری بلافاصله سپس از به وجود آمدن شدیدتر می‌بشود. درد شدید سینه زیاد رایج است. از طرفی دیگر فرد میتواند ترشح زیاد آب از دهان را توانایی کند. با این همه همیشه راهی برای رهایی از این موقعیت در خانه وجود دارد.
چطور چیزی را که در گلو گیر کرده دربیاوریم؟
برای خارج کردن غذای گیر کرده در گلو و مری راه حلهای زیر به خروج غذاهایی که در خود مری گیر کرده‌اند، پشتیبانی می‌کنند:
روش کوکا کولا
پژوهشگران اعتقاد دارند که خوردن یک قوطی نوشابه‌ی گازدار سیاه و یا هر گونه نوشیدنی گاز دار دیگر به حرکت غذای گیر کرده در گلو پشتیبانی می‌کند. این ساده‌ترین روش برای وقتی است که غذایی در گلو گیر می‌کند.
با وجود این که محققان تا این مدت به درستی نمی‌دانند که چرا نوشابه‌های گازدار به خروج مواد غذایی گیر کرده پشتیبانی می‌کند، ولی به نظر می‌رسد که کربن دی اکسید حاضر در نوشابه غذا را تجزیه می‌کند. از طرفی وقتی که نوشابه داخل معده می‌بشود هم گاز تشکیل می‌کند و گاز تشکیل شده هم به تجزیه‌ی غذا پشتیبانی می‌کند.
سپس از این که غذایی در گلو گیر کرد، به شدت چند قوطی نوشابه یا آب گازدار بنوشید.
داروی سمیتیکون
داروهای ضد درد گاز معده امکان پذیر به تجزیه‌ی غذاهای گیر کرده در مری پشتیبانی کنند. داروهایی همچون سمیتیکون (simethicone) شامل ترکیباتی می باشند که تشکیل گاز معده را آسان‌تر می‌کند. این گاز به مری سختی داخل کرده و در نتیجه غذای گیر کرده در مری حرکت می‌کند.
آب
یک جرعه بزرگ آب به شستن غذای گیر کرده در مری پشتیبانی می‌کند. به طور معمول بزاق دهان به اندازه‌ی کافی به لیزخوردن غذا و پایین رفتن آن در دستگاه گوارش پشتیبانی می‌کند. اگر غذا به خوبی جویده نشود، امکان پذیر خشک بماند. اگر فرد به طور مرتب آب بنوشد، غذای گیر کرده به راحتی پایین خواهد رفت.
یک لقمه غذای نرم
احتمالا بلعیدن غذایی دیگر در حالی که غذایی در گلو گیر کرده، کار چندان راحتی نباشد، ولی قورت دادن یک لقمه‌ی تازه به پایین رفتن لقمه‌ی گیر کرده پشتیبانی خواهد کرد. یک تکه نان را با شیر یا آب خیس کرده و یک گاز کوچک از آن را قورت دهید.
علاوه بر نان خیس شده در شیر یا آب می‌توان موز را هم امتحان کرد، بافت نرم موز به پایین رفتن لقمه‌ی گیر کرده در گلو پشتیبانی می‌کند.
آلکا – سلتزر یا جوش شیرین
داروی گازداری همچون آلکا – سلتزر (Alka-Seltzer) امکان پذیر به خورد شدن غذای گیر کرده در گلو پشتیبانی کند. این داروها در آب حل خواهد شد و ساختاری همانند نوشابه‌های گازدار تشکیل می‌کنند و حباب‌های آن‌ها به تجزیه‌ی غذا و تشکیل سختی برای حرکت لقمه‌ی گیر کرده پشتیبانی می‌کند.
اگر این دارو در دسترس نباشد، می‌توان مقداری جوش شیرین یا سدیم بیکربنات را در آب حل کرد. این ماده هم به همانند آلکا – سلتزر عمل می‌کند.
کره
بعضی اوقات ملزوم است که سطح مری بیش‌تر از حالت معمول لیز و لزج بشود. با وجود این که امکان پذیر ناخوشایند باشد، یک قاشق غذا خوری کره بخورید، کره سطح مری را مرطوب کرده و پشتیبانی می‌کند تا غذا به راحتی به سمت معده حرکت کند.
چشم به راه ماندن
غذاهایی که در گلو گیر می‌کنند، طبق معمولً خود به خود رد خواهد شد، کافی است که اندکی به آن‌ها زمان بدهیم. به بدن زمان دهید تا خود به این مشکل رسیدگی کند.
پشتیبانی خواستن از پزشک
اگر قادر به بلع لقمه‌های غذا نیستید و حس ناراحتی می‌کنید، هر چه سریع تر از پزشک پشتیبانی بخواهید. اگر ناراحتی خاصی ندارید ولی غذا تا این مدت در گلو گیر کرده است و سپس از گذشت ۲۴ ساعت خارج نشده است، باید اندوسکوپی انجام دهید. سپس از آن امکان صدمه به لایه‌ی پوشاننده‌ی مری وجود دارد. برخی پزشکان پیشنهاد می‌کنند که این کار تا ۶ الی ۱۲ ساعت سپس انجام بشود، این کار امکان صدمه را افت داده و فرایند خروج ماده‌ی غذایی گیر کرده را آسان‌تر می‌کند.
در جریان انجام اندوسکوپی پزشک قادر به تشخیص عوامل عرصه‌ای نهفته‌ی احتمالی است.
اگر مرتب غذا در گلوی شما گیر می‌کند باید به پزشک مراجعه کنید.یکی از دلایل معمول آن تنگ شدن مری به علت صدمه یا زخم بافتی یا بیماری استریکچر مری (esophageal stricture) است. پزشک متخصص با استنت گذاری یا با انجام راه حلهای منبسط کننده میتواند اسریکچر و یا تنگی مری را درمان کند.
نکات مهم در رابطه گیر کردن چیزی در گلو
گیر کردن غذا در گلو امکان پذیر آزاردهنده و دردناک باشد. اگر تکرار بشود حتماً با پزشک در رابطه دلایل احتمالی سخن بگویید کنید. در غیر این صورت باید در خانه با راه حلهای در دسترس خود را درمان کنید.
زمان غذا خوردن زیاد مواظب باشید، چرا که این فرایند ساده بعضی اوقات زیاد تهدید کننده خواهد می بود. به شدت غذا نخورید، غذاها را به طور لقمه‌های کوچک بخورید، وقتی که در حالت طبیعی نیستید غذا نخورید.
گیر کردن قرص در گلو
گیر کردن قرص در گلو ترسناک است چون قرص میتواند در نای و راه هوایی بیفتند ، اما اصولا اینطور نیست به ندرت به خدمات فوریت‌های پزشکی نیاز خواهد شد.
زمان گیر کردن قرص در گلو چه کنیم؟
این موارد را بدانید:
اگر شخص قادر به نفس کشیدن نباشد
اگر خوردن قرص علتانسداد راه هوایی فرد شده و او قادر به نفس کشیدن نباشد بلافاصله مانور هایملیخ یا روش ۵ و ۵ را اجرا کنید. اگر به این راه حلهای امدادی آشنایی ندارید، با اورژانس تماس بگیرید.
هرگونه سوال در رابطه با گیر کردن چیزی در گلو را می‌توانید در سیستم مشاوره متنی(سوال جواب) دکتردکتر بنویسید تا در مختصر‌ترین زمان ممکن به سوالات شما جواب داده بشود.
مطابق دستورالعمل‌های سازمان صلیب سرخ جهانی برای انجام روش ۵ و ۵ هم شناخته می‌بشود به این روش عمل کنید:
- پشت شخص ایستاده و یک بازو را دور سینه‌ی فرد حلقه کنید در حالی که کمر فرد جلویی را خم کرده‌اید
- با پشتیبانی تکه پایینی کف دست ۵ ضربه به کمر فرد بین استخوان کتف داخل کنید
- سپس از آن دست مشت کرده‌ی خود را بالای ناف فرد قرار دهید
- دست دیگر را دور کمر فرد حلقه کرده و دست مشت شده را بگیرید
- ۵ بار با فشاری محکم به شکم فرد به سمت بالا سختی داخل کنید
- این چرخه را تا زمان بیرون آمدن قرص ادامه دهید
برای انجام مانور هایملیخ به این روش عمل کنید
- پشت شخص ایستاده و بازوهای خود را دور کمر او حلقه کنید
- فرد را مقداری به سمت جلو خم کنید
- دست مشت کرده‌ی خود را بالای ناف فرد قرار دهید
- از دست دیگر برای نگه داشتن مچ دست مشت شده منفعت گیری کنید
- با دست خود به شکم فرد به سمت بالا سختی داخل کنید
- این کار را در صورت نیاز ۵ بار تکرار کنید
اگر شخص بیهوش است، او را روی زمین در حالت دراز کش قرار داده و با انگشت خود راه هوایی او را تمیز کنید.
اگر شخص تنها باشد
اگر تنها هستید و قرص در گلویتان گیر کرده و قادر به نفس کشیدن نیستید به این روش عمل کنید:
- یک دست خود را مشت کنید و آن را روی شکم در تکه بالایی ناف قرار دهید
- با دست دیگر خود دست مشت زده را محکم بگیرید
- روی جسمی ثابت و افقی (همانند لبه میز، صندلی، نرده، …) خم شوید و شکمتان را با حرکات سریع به لبه جسم سختی دهید.
- مشت دست خود با شدت به داخل شکم و به سمت بالا حرکت دهید.
اگر شخص سرفه کند
اگر فرد سرفه می‌کند، به این معنی است که راه هوایی ۱۰۰ درصد بسته نیست. فرد باید تا بیرون آمدن قرص به سرفه ادامه دهد.
اگر قرص در گلو و مری گیر کند نباید بگذاریم همان جا بماند تا حل بشود، چرا که میتواند به لایه پوشاننده‌ی آن ناحیه صدمه زده و علتالتهاب مری یا ازوفاژیت بشود. این بیماری خود علتایجاد مشکلات فرد دیگر می‌بشود که یکی از آن‌ها برگشت اسید معده به مری یا ریفلاکس گاستروازوفاژیال، عفونت و جراحت است و میتواند علتبلع دشوار و دردناک بشود.
می‌توان از این روش منفعت گیری کرد:
- قرار دادن آب در دهان
- قورت دادن
آب به حرکت قرص در مسیر مری پشتیبانی می‌کند و دراز کشیدن علتشل شدن گلو و حرکت قرص می‌بشود. بهتر است که به همراه یک قرص یک لیوان کامل آب نوشیده بشود.
چرا قرص در گلو گیر می‌کند
در بیش‌تر اوقات به علت به اندازه‌ی کافی مرطوب نبودن گلو، قرص راه خود را به سمت پایین اشکار نمی‌کند و در این ناحیه گیر می‌کند. بلع انواع قرصها و کپسول‌ها بدون وجود مایعات دشوار است.
قرصها طبق معمولً در عضله‌ی حلقوی دهانه مری یا دریچه‌ی فوقانی مری گیر می‌کنند. افرادی که دچار اختلالات مری می باشند در بلع قرصها مشکلات بسیاری دارند.
کودکان کوچک و افراد مسن بیش‌ترین افرادی می باشند که در زمان قورت دادن قرص دچار مشکل خواهد شد.
پیشگیری از گیر کردن قرص در گلو
برای پیشگیری از گیر کردن قرص در گلو می‌توان این کارها را انجام داد:
- قرص را به همراه نوشیدن مقدار کافی از مایعات میل کنید. آب نوشیدن قبل، در میانه و سپس از خوردن قرص پشتیبانی می‌کند تا قرص درون گلو گیر نکند.
- برای دادن فضای کافی به ماهیچه‌های گلو سر خود را اندکی به جلو خم کنید
- اگر ملزوم به مصرف قرص در حالت ناشتا نباشد، آن را به همراه پوره‌ی سیب، دسرهای ژله‌ای و یا ماست مصرف کنید
- برخی از قرصها امکان حل شدن در آب یا مواد غذایی را داشته و می‌توان آن‌ها را به این شکل مصرف کرد. اما پیش از انجام این کار حتماً با پزشک داروساز مشورت کنید.
برای گیر کردن غذا در گلو، چه وقتی باید از خدمات فوریت‌های پزشکی پشتیبانی گرفت؟
سالانه هزاران نفر بر تاثییر خفگی جان خود را از دست خواهند داد. این قضیه به طور خاص در بین کودکان کم سن و سال و افراد بزرگسال بالای ۷۴ سال شایع‌تر است. خفگی وقتی اتفاق می افتد که غذا و یا جسمی خارجی در نای و راه هوایی گیر کرده و لوله‌ی هوایی و جریان هوا را مسدود کند.
وقتی که فرد در حال خفگی است، این علائم را مشخص می کند:
- قادر به سخن بگویید کردن نیست.
- قادر به نفس کشیدن نبوده یا تنفس او با تشکیل صدا همراه است.
- وقتی که تلاش می‌کند تا نفس بکشد، صداهایی جیغ همانند تشکیل می‌کند.
- سرفه‌ی شدید یا ضعیف
- تحول رنگ صورت به رنگ‌های قرمز یا آبی و یا رنگ پریدگی
- از دست دادن هوشیاری
خفگی کشنده است و باید هر چه سریع تر فوریت‌های پزشکی را در رابطه آن انجام داد. در صورت برخورد با این اتفاق هر چه سریع تر با اورژانس تماس بگیرید و تا وقتی که تکنسین‌های فوریت‌های پزشکی سر بزنند به شدت مانور هایملیخ (Heimlich maneuver) یا احیای قلبی و عروقی را با ماساژ قلبی را انجام دهید.
هرگونه سوال در رابطه با گیر کردن چیزی در گلو را می‌توانید در سیستم مشاوره متنی(سوال جواب) دکتردکتر بنویسید تا در مختصر‌ترین زمان ممکن به سوالات شما جواب داده بشود.
منبع:
دسته بندی مطالب
