فضاپیمای چانگ‌ای ۶ پرتاب شد؛ اغاز ماموریت چین برای مثالبرداری از نیمه نهان ماه_مستطیل زرد

چین درحال برگشت به سمت نهان و اسرارآمیز ماه است و این‌بار یادگاری‌هایی مورد قیمت را با خود به زمین خواهد آورد.

فضاپیمای رباتیک چانگ‌ای ۶ جمعه ۱۴ اردیبهشت در ساعت ۱۷:۲۷ به زمان پکن (۱۲:۵۷ به زمان ایران) سوار بر موشک لانگ مارچ ۵ از سکوی سایت پرتاب فضایی ونچانگ در استان جنوبی هاینان چین، سفر خود به ماه را اغاز کرد.

اگر همه‌چیز به خوبی پیش برود، چانگ‌ای ۶ تا چند روز دیگر در نیمه‌ی نهان ماه فرود خواهد آمد و با جمع‌آوری مثالهای سنگ و خاک قمری، آن‌ها را به زمین خواهد آورد. برداشت نمونه از سمت ناپیدای ماه دستاوردی بی‌سابقه خواهد می بود. درواقع تا به حال فقط یک فضاپیما به آن قسمت از قمر زمین سفر کرده است: ماه‌نورد چانگ‌ای ۴ که در ژانویه ۲۰۱۹ در نیمه‌ی نهان ماه فرود آمد.

ماه در حالت قفل کشندی با زمین قرار دارد؛ یعنی یک چرخش به دور خودش با زمان ملزوم برای چرخش به دور زمین برابری می‌کند. این حالت مداری بدان معنی است که ناظران زمینی مدام فقط یک چهره از ماه را که با گفتن نیمه‌ی اشکار یا سمت نزدیک شناخته می‌بشود، مشاهده می‌کنند.

نیمه‌ی پیدای ماه علاوه‌بر آنکه برای ما آشناتر است، زیاد راحت‌تر نیز کاوش می‌بشود. درواقع، همه ماموریت‌های انجام‌شده به مقصد ماه پیش از چانگ‌ای ۴، ازجمله ماموریت‌های سرنشین‌دار برنامه آپولو در دهه‌ی ۱۹۶۰ و اغاز دهه‌ی ۱۹۷۰، همه انها نیمه‌ی پیدای ماه را مقصد قرار دارند.

ماموریت ماه‌نورد یا ماه‌نشین در سمت دور ماه با چالش‌های ارتباطی روبه رو است. این چنین فضاپیمایی به یک ماه‌گرد نیاز دارد تا به واسطه‌ی آن، مطلب‌هایش را به کنترل ماموریت در زمین ارسال کند. چین پیش از ارسال فضاپیمای چانگ‌ای ۴، این چنین مدارگردی را که با گفتن ماهواره بازپخش یا رله شناخته می‌بشود، به مدار ماه فرستاد. این سرزمین در مارس قبل ماهواره‌ی رله‌ی بعدی خود به نام «کوئچا ۲» را برای حمایتاز چانگ‌ای ۶ و ماموریت‌های سطحی بعدی پرتاب کرد.

دانشمندان اصرار می‌کنند که فراتر از روح کنجکاوی و کاوشگری، دلایل قانع‌کننده‌ای برای مطالعه‌ی تکه‌های ناپیدای ماه وجود دارد. نیمه‌ی نهان ماه با نیمه‌ی اشکار زیاد متفاوت است. به‌گفتن مثال، دشت‌های گسترده بازالتی معروف به دریاوار تقریبا یک‌سوم از چهره‌ی آشنای ماه را پوشانده‌اند؛ درحالی‌که در سمت دور فقط یک درصد از سطح آنجا را راه اندازی خواهند داد.

پژوهشگران تا این مدت نمی‌دانند که علت این چنین تفاوت‌هایی چیست و امیدوارند که نگاه نزدیک به مثالهای جمع‌آوری‌شده از نیمه‌ی نهان ماه، در کشف معما به آن‌ها پشتیبانی کند.