کودک بلاگری؛ روشی نوین در منفعت‌کشی از کودکان

مدل نوینی از منفعت گیری والدین از فرزندان به نام «کودک بلاگری» در جامعه امروز به وجود آمده‌ که در ظاهر به نمایش گذاشتن عکس‌ها، تفریحات و انواع فعالیت‌های دلنشین کودکانه است اما در باطن این کودکان نوع دیگری از کودکان کار می باشند که پدر و مادرها فارغ از آسیب‌های روحی و روانی وارده فرزندان به منفعت‌کشی از آنها می‌پردازند. اینفلوئنسرهای کودک، کودکانی می باشند که زندگی و تجربیات خود را با مخاطبان خود به اشتراک می‌گذارند؛ این کودکان یا توانایی خاصی در یک زمینه همانند ورزش یا موسیقی داشته یا روزمرگی‌ها و زندگی معمولشان از سوی والدین به تصویر کشیده می‌بشود. یقیناً باید دقت داشت که صفحه اینفلوئنسرهای کودک طبق معمول توسط والدین یا یکی از اعضای خانواده آنها اداره می‌بشود.گاهی در این راستا شرایطی پیش می‌آید که مطابق آن والدین از شخصی‌ترین و پنهانی‌ترین مسائل فرزندشان عکس و فیلم تهیه کرده و بدون در نظر گرفتن حقوق طبیعی یا نارضایتی کودک آن را به اشتراک گذاشته و تنها به جذب فالور بیشتر یا درآمدی که از این راه به دست می‌آید، فکر می‌کنند. حتی مواردی مشاهده شده است که پدر و مادر فقط به دلیل جذب جستوجو‌کننده (فالور) بیشتر تصمیم به فرزندآوری کرده و از ابتدا به نسبت مقدس مادر شدن به چشم ابزاری برای درآمد بیشتر نگاه می‌کنند.

تبدیل کودک به یک نمایش‌دهنده کالا

پدر و مادرهای بلاگر با این باور را به کودک می‌دهند که ارزشمندی و عزت او در عوامل ظاهری چون لباس‌ها و عکس‌های زیبا است. دکتر حسین روزبهانی پژوهشگر و روانشناس کودک در او مباحثه با خبرنگار اجتماعی ایرنا با برشمردن آسیب‌های روانی ناشی از کودک بلاگری او گفت: اصلی‌ترین باورهای هر کودک در سنین ۱تا ۷ سالگی و توسط خانواده ساخته می‌بشود. در واقع پدر و مادرهای بلاگر با قراردادن فرزند خود به گفتن یک نمایش‌دهنده به کودکان خود این باور را می‌دهند که حس ارزشمندی‌اش را در عوامل ظاهری چون لباس‌ها و عکس‌های زیبا جستوجو کنند و این کودکان در آینده و با ورود به جامعه فهمید می‌شوند که این مسائل قیمت‌های واقعی نیست و در نتیجه دچار تناقض در ارزشمندی شده و به‌شدت آسیب می‌بینند. روزبهانی در ادامه با دقت به زیاده روی والدین در خرید لباس، ایجاد امکانات و رسیدگی به مسائل بی‌اهمیت، به مصرف گرا بار آمدن کودک اشاره کرد و افزود: شکل‌گیری روحیه مصرف گرایی
می‌تواند برای آینده کودک بسیار آسیب‌زا باشد.

کودک بلاگرها تفکر انتقادی ندارند

این پژوهشگر حوزه کودک با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین تاثیرات روال بلاگری کودکان نداشتن تفکر انتقادی است، او گفت: نداشتن تفکر انتقادی یعنی ممکن است کودک در سنین بزرگسالی از پخش شدن یکسری از محتواهای خیلی شخصی خود حس حقارت و پشیمانی بسیار داشته باشد و حتی بابت آن تا سال‌ها مسخره بشود اما حق اعتراضی ندارد و حتی اگر حقی داشته باشد، محتوا پخش شده و توانایی پاک کردن آن را ندارد. روزبهانی در ادامه گفت: این کودکان یاد می‌گیرند که دیگران در هر شرایطی آنان را تایید و تحسین کنند و این باور را دارند که در همه‌چیز بهترین می باشند بر همین مبنا بسیار خودشیفته بوده و ظرفیت هیچ انتقادی را ندارند. کودک بلاگرها این باور را دارند که در همه‌چیز بهترین می باشند بر همین مبنا بسیار خودشیفته بوده و ظرفیت هیچ انتقادی را ندارند.

حقوق مرتبط با کودکان کار اینستاگرامی

منفعت گیری از کودکان در فضای مجازی برای کسب درآمد است؛ به نوعی که این کودکان نیز کودک کار در شیوه‌ای مدرن‌تر محسوب می‌شوند و یقیناً ماده ۳۲ کنوانسیون حقوق کودکان که ایران نیز جزو امضاکنندگان آن است، از دولت‌ها خواسته تا از استثمار اقتصادی کودک و هرگونه کاری که برایش زیان‌بار بوده یا جهت توقف در تحصیل او شده یا برای بهداشت جسمی، روحی، اخلاقی و اجتماعی او زیان اور باشد، جلوگیری کنند. نوشته دیگری که درمورد کودکان کار مجازی اهمیت دارد، نقض حقوق کودک با تجاوز به حریم خصوصی اوست. حریم خصوصی افراد در واقع همان حریمی ‌است که در عرف و قانون باید به آن احترام گذاشته بشود و در برابر ورود و تعرض سایر افراد مصون بماند. ماده ۱۶ کنوانسیون حقوق کودک دو گروه از افراد شامل والدین و اشخاص بیگانه را از دخالت خودسرانه یا غیرقانونی در حریم خصوصی کودک منع کرده است. در چنین رویکردی ورود به فضای خصوصی کودک و انتشار کردن تصاویر او نقض حریم خصوصی او محسوب می‌بشود و می‌تواند مورد پیگرد قانونی نیز قرار گیرد. حتی اگر تصمیم والدین درآمدزایی نباشد نیز انتشار کردن تصاویر کودکان در شبکه‌های اجتماعی مجاز نیست و مصداق نقض حریم خصوصی به شمار می‌آید. در کشورهایی نظیر اتریش، فرانسه و دانمارک کودکان با رسیدن به ۱۸ سالگی می‌توانند به‌دلیل نقض حریم خصوصی خود، ‌از والدین شکایت کنند. در ایران یقیناً تا این مدت قوانین روشنی در این باره وجود ندارد اما بر پایه قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب ۱۳۸۱، هر نوع اذیت و آزار کودکان و نوجوانان که جهت بشود به آنان صدمه جسمانی یا روانی و اخلاقی داخل بشود و سلامت جسم یا روان آنان را به مخاطره بیاندازد، ممنوع است و مجازات حبس و جزای نقدی برای آن در نظر گرفته شده است.