فردی که الهام‌قسمت کاشت یک تریلیون درخت می بود، می‌گوید درختکاری را متوقف کنید

توماس کروتر، بوم‌شناس و مشاور ارشد علمی اسبق کمپین «یک تریلیون درخت» سازمان ملل، در سالن کنفرانس تحول اقلیم سازمان ملل متحد ۲۰۲۳ در دبی مشغول انجام غیرمنتظره‌ترین کار ممکن می بود؛ او به وزرای محیط‌زیست التماس می‌کرد تا درختکاری را متوقف کنند.

اما داستان چیست؟ در نهم دسامبر، کروتر در سخنرانی «روز طبیعت» استدلال کرد که درختکاری و جنگل‌سازی زیاد، راه‌حل زیست‌محیطی بی‌پشتوانه‌ای است. پتانسیل جنگل‌های مصنوعی برای جذب کربن اغراق‌آمیز است. این جنگل‌ها به‌گفتن بهانه‌ای برای جلوگیری از افت انتشار کردن گازهای گلخانه‌ای، امکان پذیر برای تنوع زیستی زیان اور باشند.

تقصیر کار محبوبیت ناگهانی درختکاری بی‌رویه خود کروتر است. در سال ۲۰۱۹، آزمایشگاه او با انتشار کردن مطالعه‌ای خبرداد که زمین از فضای کافی برای کاشت ۱٫۲ تریلیون درخت برخوردار است و درختکاری تا دو‌‌ سوم از کربنی را که انسان در طول تاریخ روانه‌ی جو کرده، جذب می‌کند.

راه‌حل اقلیمی آسان کروتر موجی از شور‌و‌شوق را برانگیخت؛ رهبران به‌جستوجو افت‌ندادن انتشار کردن گازهای گلخانه‌ای، به‌شدت جذب ایده‌ی درختکاری شدند. این چنین، مطالعه‌ی کروتر علتبرانگیختن انتقادات دانشمندان شد. آن‌ها استدلال کردند که مطالعه‌ی کروتر پتانسیل زمین را برای جنگل‌سازی و مقدار افت انتشار کردن کربن بیش‌از‌حد برآورد کرده است.

سوال اینجاست که آیا کشورهای حاضر در کنفرانس تحول اقلیم مسئله‌ی سخنرانی کروتر را دریافت کرده‌اند؟ برای مثالً شرکت نفت امارات متحده عربی در‌حال پیشبرد یکی‌از بزرگ‌ترین پروژه‌های نفتی در جهان است. اهداف شرکت‌های نفتی با تحقق توافق پاریس که به‌جستوجو افت گرمایش زمین به ۱٫۵ درجه سانتی‌گراد می بود، سازگار نیست. به‌حرف های‌ی محققان، این تناقض معادل سبزشویی است. ذخیره‌سازی کربن در طبیعت موقتی است و انتشار کردن سوخت‌های فسیلی را افت نمی‌دهد.

کروتر و همکارانش سال‌ها پیش‌از کمپین یک تریلیون درخت، با منفعت گیری از هوش مصنوعی و تصاویر ماهواره‌ای برای تخمین تعداد درختان زمین، یافته‌های خود را به مناطق بزرگ‌تر تعمیم دادند و با جمع‌آوری و تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها، در سال ۲۰۱۵ نقشه‌ی تراکم جنگل‌ها را انتشار کردند. بر‌مبنا نقشه، سه تریلیون درخت روی زمین وجود داشت. اینگونه کمپین درختکاری سازمان ملل از یک میلیارد به یک تریلیون ارتقا یافت؛ درحالی که برای تحقق ایده به حداقل ۵۰۰ میلیون هکتار زمین نیاز می بود.

کروتر اکنون می‌گوید کشورها باید اندوخته‌گذاری‌ها را در راستای کربن‌زدایی افزایش بدهند. مطالعه‌ی تازه او بر نگه داری جنگل‌های دست‌نخورده پافشاری می‌کند. احیای جنگل‌های تخریب‌شده ۸۷ گیگا‌تن و جنگل‌های حاضر رو‌به‌رشد، ۱۳۹ گیگا‌تن از کربن اضافی را جذب می‌کند. کروتر می‌گوید احیای طبیعت قسمت مهم مبارزه با تغییرات آب‌و‌هوایی است.

مطالعه‌ی تازه انتقادهای کمتری را از‌سوی دانشمندان برانگیخته است. دانشمندان می‌گویند امکان پذیر پتانسیل کربن‌زدایی جنگل‌های حاضر، با گنجاندن مناطقی همانند زمین‌های خشک و جنگل‌های پایدار بیش‌از‌حد برآورد بشود. تخمین‌های گران‌قیمت و دست‌بالا‌گرفتن پتانسیل جنگل‌ها می‌تواند مجدد به تفاسیر نادرست دامن بزند. حتی اگر جنگل‌ها به روش صحیح احیا و نگه داری شوند، باز هم این چنین پروژه‌هایی امکان پذیر به سبزشویی ختم شوند.

توافقات کنفرانس برای اولین‌بار به مقصد کنفرانس گلاسکو ۲۰۲۱ برای معکوس‌کردن روال تخریب جنگل‌ها تا سال ۲۰۳۰ و «نیاز به حمایتو افزایش اندوخته‌گذاری» اشاره کرد؛ اما مبارزه با سبزشویی در سطح جهانی زیاد دشوار است. جهان باید سالانه ۷۰۰ میلیارد دلار برای جلوگیری از تخریب طبیعت و تنوع زیستی هزینه کند.

کروتر می‌گوید: «اگر فردی نمی‌او گفت باید یک تریلیون درخت بکاریم، بهتر پیش می‌رفتیم. اما احتمالا آن همه سر‌و‌صدا و دقت به طبیعت نیز به وجود نمی‌آمد تا همه‌ی دانشمندان مسئولی که اکنون در صحنه وجود دارند، ایده‌ی نادرست را اصلاح و به ایده‌ی درست و خوبی تبدیل کنند.»