روماتیسم چشمی؛ علل و زمان‌بندی درمان آن

روماتیسم چشمی نوعی التهاب است که روی لایه میانی بافت داخل دیواره چشم تاثییر می‌گذارد. درد و قرمزی چشم، حساسیت به نور، تاری دید، افت قوت بینایی و وجود نقاط تاریک و شناور در میدان دید، علائم روماتیسم چشمی می باشند. التهاب این بیماری قرنیه، صلبیه، زجاجیه، شبکیه و عصب بینایی را دچار می‌کند و اگر درمان نشود، می‌تواند در نهایت علتکوری دائمی بشود.

در ادامه این نوشته از مجله سلامت و پزشکی دکتردکتر با ما همراه باشید تا به اتفاق هم، درمورد روماتیسم چشمی، دلایل، عوارض و راه‌های درمان آن را مورد بازدید قرار دهیم. مطالعه این نوشته ۵ دقیقه زمان نیاز دارد.

اگر در رابطه با روماتیسم چشمی سوالی دارید، می‌توانید در انتهای همین صفحه و در تکه نظرات سوال کنید تا مشاور سلامتی دکتردکتر به شما جواب دهد.

روماتیسم چشمی چیست؟

نام دیگر روماتیسم چشمی، یووئیت (Uveitis) است. این بیماری مستقیم روی لایه میانی بافت دیواره داخلی چشم تاثییر می‌گذارد. روماتیسم چشم بیماری متداولی نیست اما در صورتی که رخ دهد، یعنی این که در بدن بیماری خودایمنی در بدن وجود دارد و باید به آن رسیدگی کرد یقیناً بعضی اوقات خود به خود و بدون هیچ دلیلی رخ می‌دهد. مسئله مهمی که درمورد این بیماری وجود دارد این است که امکان دارد این بیماری مرتبط با التهاب دیگر تکه‌های چشم هم باشد و به طور حاد یا مزمن ابراز کند.

این بیماری در دسته بیماری های خودایمنی قرار می‌گیرد و طبق معمول با بیماری‌های اسپوندیلو آرتریت، آرتریت ایدیوپاتیک نوجوانان و واسکولیت مرتبط است. روماتیسم چشمی امکان پذیر یک یا هر دو چشم را دچار کرده و در هر سنی، حتی کودکان ابراز کند.

افرادی که برخی از ژن‌های خاص آنها تحول کرده‌، زیاد تر گمان دارد به روماتیسم چشمی مبتلا شوند. این چنین اشکار شده که استعمال دخانیات مهار این بیماری را سخت‌تر کرده و ربط روماتیسم و التهاب چشمی را زیاد تر می‌کنند.

علائم روماتیسم چشمی

علائم روماتیسم چشمی بعضی اوقات با دیگر بیماری‌ها یکسان است و بعضی اوقات تفاوت‌هایی با آنها دارد. علائم روماتیسم چشمی امکان پذیر ناگهانی و حتی بعضی اوقات بدون نشانه قبلی ابراز کند و حتی زیاد سریع هم بدتر بشود. یقیناً بعضی اوقات هم هیچ علائمی ابراز نمی‌کند و نشانه‌هایش تنها در معاینه چشم و آزمایش روماتیسم اشکار می‌بشود. علائم روماتیم چشمی عبارت هستند از:

• قرمزی چشم؛
• درد چشم؛
• حساسیت به نور؛
• تاری دید؛
• وجود نقاط تاریک و شناور در میدان دید فرد؛
• افت قوت بینایی.

علت روماتیسم چشمی

تا به‌الان علت دقیقی برای وقوع این بیماری اشکار نشده اما طبق معمول علت آن، ضعف سیستم ایمنی و ابراز بیماری‌های خودایمنی در بدن است. با این‌حال، علل زیر به گفتن دلایل وقوع روماتیسم چشم معارفه خواهد شد:

• بیماری‌های خودایمنی همچون سارکوئیدوز، لوپوس اریتماتوس سیستمیک یا بیماری کرون که روی همه تکه‌های بدن تاثییر می‌گذارند؛
• ابتلا به سرطان لنفوم چشم؛
• ابتلا به نوعی بیماری التهابی به نام اسپوندیلیت آنکیلوزان؛
• صدمه یا جراحی چشم؛
• عوارض جانبی داروها؛
• بیماری‌های عفونی همانند بیماری خراش گربه، زونا، سفلیس، توکسوپلاسموز یا سل.

در ضمن، از آنجایی که علت دقیق وقوع این بیماری اشکار نیست، پیشگیری از روماتیسم چشمی فعلا دور از دسترس است.

انواع روماتیسم چشمی

۴ نوع روماتیسم چشمی وجود دارد؛ یووئیت قدامی، یووئیت میانی، یووئیت خلفی و پان یووئیت.

یووئیت قدامی

در این نوع از روماتیسم چشم، داخل تکه جلویی چشم (بین قرنیه و عنبیه) و جسم مژگانی التهاب می شوند. یووئیت قدامی متداول‌ترین نوع این بیماری است.

یووئیت میانی

در یووئیت میانی، شبکیه و رگ‌های خونی که پشت عدسی قرار دارند و این چنین ژل داخل مرکز چشم (زجاجیه) التهاب خواهد شد.

یووئیت خلفی

لایه داخل پشت چشم، یعنی شبکیه یا مشیمیه با یووئیت خلفی تحت تاثییر التهاب قرار می‌گیرد.

پان یووئیت

پان یووئیت شدیدترین حالت روماتیسم چشمی است و همه لایه‌های یووه‌آ (از جلو تا پشت چشم فرد) را دچار می‌کند.

روماتیسم مفصلی چشمی

روماتیسم مفصلی چشمی زیاد تر در کودکان شایع است؛ تاثییر این بیماری و هم وقتی آن با روماتیسم چشمی علتخشکی بیشتر از حد محیط چشم خواهد شد. اگر روماتیسم مفصلی چشمی درمان نشود، امکان پذیر تبدیل روماتیسم چشمی قرنیه بشود.

عوارض روماتیسم چشمی

در صورتی‌که هرچه سریعتر برای درمان روماتیسم چشمی عمل نکنید، امکان پذیر یکی از اتفاقات زیر رخ دهد:

• از بین‌ رفتن همیشگی قوت بینایی؛
• خراشیدگی شبکیه؛
• تورم لکه زرد شبکیه (ادم ماکولا)؛
• صدمه به عصب بینایی؛
• آب سیاه؛
• آب مروارید؛
• جداشدگی پرده شبکیه.

تشخیص روماتیسم چشمی

دکتر چشم پزشک برای تشخیص روماتیسم چشمی علاوه‌بر بازدید علائم، ۴ آزمایش گوناگون انجام می‌دهد:

• افتالموسکوپی یا فانداسکوپی (funduscopy) که نوعی معاینه چشم برای گشاد کردن مردمک با قطره چشم و تاباندن نور به‌داخل چشم برای بازدید تکه پشتی این اندام است؛
• سنجش قوت بینایی و عکس العمل مردمک‌ها به نور؛
• معاینه اسلیت لمپ که معاینه برای شناسایی سلول‌های التهابی ریز که در تکه جلوی چشم است؛
• معاینه تونومتری یا فشارسنجی که سختی داخل چشم را اندازه می‌گیرد؛
• عکاسی رنگی از داخل شبکیه؛
• بازدید مایع زجاجیه یا زلالیه چشم؛
• آنژیوگرافی فلوروسین یا آنژیوگرافی با ایندوسیانین سبز؛
• آزمایش خون
• انواع تصویربرداری همانند رادیوگرافی، سی‌ تی اسکن و ام‌آر‌آی.

درمان روماتیسم چشمی

با این که راه‌های مختلفی برای درمان روماتیسم چشمی وجود دارد اما نظر می‌کنیم که ریسک نکنید و حتما به دکتر برای گرفتن درمان مناسب مراجعه کنید. درمان دارویی روماتیسم چشمی، جراحی، درمان خانگی و حتی درمان با پیشنهاد‌های طب سنتی برای درمان روماتیسم چشمی کاربرد دارند.

درمان دارویی روماتیسم چشمی

درمان های دارویی روماتیسم چشم، اول از همه برای افت علائم و نشانه‌های آزاردهنده‌ چشمی و در درجه سپس برای از بین بردن بیماری که علتروماتیسم چشمی شده، تجویز خواهد شد. در جدول زیر، اسامی این داروها را می‌آوریم:

جراحی روماتیسم چشمی

بعضی اوقات هم پزشک، صلاح بیمار را در جراحی می‌داند در این شرایط، جراح به طور موقت، مایعات داخل چشم با یک حباب هوا یا مایع را جانشین می‌کند تا این‌که سپس از مدتی، زجاجیه به‌طور طبیعی جانشین خود خواهد شد. جراحی در مواردی که چشم عفونت کرده یا زیاد شدید باشد پیشنهاد می‌بشود.

درمان خانگی روماتیسم چشمی

با راه حلهای خانگی نمی‌توان صد در صد چشم را درمان کرد اما می‌توان تا حدی آن را کنترل کرد. اقدامت ملزوم در عرصه درمان خانگی روماتیسم چشمی عبارت هستند از:

• زدن عینک دودی با UV مناسب
• استفاه از پارچه ابریشمی روس چشم برای استراحت دادن به آن
• منفعت گیری از مکمل‌های غذایی ویتامین D و امگا ۳ برای تحکیم سیستم ایمنی بدن

سوالات متداول روماتیسم چشمی