ناخنک چشم چیست؟ عوارض و درمان‌های رایج

ناخنک رشد ضایعه‌ای گوشتی برجسته و مثلثی در ناحیه اتصال بینی به چشم است. قرار‌گرفتن طویل زمان در معرض نور اشعه فرابنفش (UV) علت مهم این حالت به‌نظر می‌رسد. اگر ناخنک رشد کند، دید چشم مسدود یا تار می‌بشود. درمان‌ها شامل قطره‌های چشمی تسکین‌دهنده علائم و منفعت گیری از پماد برای جراحی در صورت صدمهِ دید چشم است.

در این مقاله از ناخنک چشم و علائم، دلایل، عوارض، درمان‌ها می‌خوانید. برای مطالعه این مقاله به ۶ دقیقه زمان نیاز دارید.

اگر پرسشی درمورد ناخنک چشم دارید، در انتهای همین صفحه و در تکه نظرات از ما سوال کنید تا مشاور سلامتی دکتردکتر به شما جواب دهد.

ناخنک چشم چیست؟

ناخنک چشم (pterygium) نوعی رشد گوشتی و برجسته روی ملتحمه چشم است. ملتحمه غشای شفافی است که سفیدی چشم را می‌پوشاند و طبق معمول به تکه شفاف چشم یعنی قرنیه ختم می‌بشود. خط و مرز درون پلک هم با این قسمت از چشم به‌وجود می‌آید.

ناخنک ضخیم‌شدن بال‌همانند یا مثلثی‌شکل ناحیه‌ای از بافت ملتحمه است و امکان تشکیل آن از هر دو گوشه چشم وجود دارد. بااین‌حال، زیاد تر از نزدیک‌ترین گوشه به بینی رشد می‌کند، به‌سمت بیرون پخش می‌بشود و بعضی اوقات‌اوقات روی قرنیه چشم را می‌گیرد.

ناخنک روی سفیدی چشم می‌تواند یک یا هر دو چشم را دچار کند، اما طبق معمول به طور هم‌زمان در هردو چشم تشکیل نمی‌بشود. اگر این حالت برای دو چشم رخ بدهد، به آن «ناخنک دوطرفه» می‌گویند.

علائم ناخنک چشم

بعضی اوقات‌اوقات، قبل از ظاهر شدن ناخنک هیچ علامتی نخواهید داشت. هنگامی که علائم ظاهر خواهد شد هم از خفیف تا شدید متغیر می باشند.

علائم و نشانه‌های اولیه عبارت‌اند از:

• خشکی چشم
• خارش چشم
• سوزش چشم
• چشمان اشک‌آلود
• چشم‌های قرمز، تحریک‌شده یا متورم
• رشد ضایعه‌ای کوچک و صورتی روی چشم
• حس می‌کنید که شن در چشم وجود دارد.

علائم و نشانه‌های دیررس عبارت‌اند از:

• افزایش اندازه و گسترش ضایعه
• ظاهر ناخوشایند چشم به‌علت اندازه ضایعه
• تاری دید یا دوبینی (اگر ناخنک روی قرنیه رشد کند)

دلایل تشکیل ناخنک چشم

علت دقیق ناخنک ناشناخته است. قرارگرفتن بیشتر از حد در معرض اشعه ماورا بنفش (UV) می‌تواند تبدیل این رشد بشود. زیاد تر هم در افرادی رخ می‌دهد که در آب و هوای گرم زندگی می‌کنند و زمان بسیاری را در فضای باز و در محیط های آفتابی یا بادخیز می‌گذرانند.

افرادی که چشمشان به‌طور منظم در معرض عناصر خاصی قرار می‌گیرد، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری می باشند. این عناصر عبارت‌اند از:

عوارض ناخنک چشم

اگر ناخنک به‌اندازه‌ای بزرگ بشود که قرنیه را بپوشاند، بینایی را مختل می‌کند. وقتی که ناخنک ضخیم یا بزرگ می‌بشود، حس می‌کنید که جسمی خارجی در چشم وجود دارد. منفعت گیری از لنزهای تماسی در این حالت خطرناک است و می‌تواند مشکلاتی جدی برای چشم‌ها به‌وجود بیاورد.

تشخیص ناخنک چشم

برای تشخیص ناخنک باید به متخصص بینایی مراجعه کنید. او با لامپی مخصوص چشم را معاینه می‌کند. لامپ لغزنده نوعی میکروسکوپ است که یک خط باریک (یک شکاف) از نور روشن را روی چشم شما متمرکز می‌کند.

این روال به پزشک پشتیبانی می‌کند تا نواحی گوناگون چشم را به‌خوبی ببیند. دیگر آزمایش‌ها هم به این شرح می باشند:

• تست حدت بینایی؛ این آزمایش برای بازدید مقدار تشخیص حروف و نمادهای گوناگون از دور است.
• توپوگرافی قرنیه؛ این مورد نوعی عکاسی است که از رایانه برای تشکیل نقشه سه‌بعدی از سطح قرنیه منفعت گیری می‌کند.

عکس‌برداری از چشم هم روشی است که تغییرات رشد ناخنک در طول زمان را برسی می‌کند. بعضی اوقات‌اوقات، نیاز به انجام آزمایش‌های دیگر برای بازدید ابتلا به سرطان و موارد جدی‌تر هم وجود دارد.

درمان ناخنک چشم چطور است؟

اگر علائم علتناراحتی یا اختلال در بینایی نشده‌اند، به گمان زیاد نیازی به درمان وجود ندارد. اما بعضی اوقات هم نیاز به پیگیری جدی است:

• اگر حالت چشم ازردهکننده است، پمادهای چشمی بدون نسخه، قطره‌های روان‌کننده (خیس‌کننده) / اشک مصنوعی یا قطره‌های ضد‌احتقان پیشنهاد خواهد شد.
• قطره‌های خاصی دارو برای ناخنک می باشند. پزشکان برای افت درد، قرمزی، خارش و تورم، قطره‌های استروئیدی تجویز می‌کنند.

در موارد زیر هم نیاز به جراحی وجود دارد:

• قطره‌ها و پمادهای چشمی علائم را تسکین نمی‌دهند.
• ناخنک آنقدر بزرگ می‌بشود که دید را مسدود می‌کند یا قرنیه را می‌کِشد و انحنای آن را تحول می‌دهد. این چنین چیزی علتآستیگماتیسم می‌بشود که می‌تواند دید را تار کند.

جراحی ناخنک

چند استراتژی عمل ناخنک وجود دارد که عبارت‌اند از:

• برداشتن ناخنک به‌طور منفرد
• برداشتن ناخنک و قرار‌دادن ورقه ای از غشای آمنیوتیک (amniotic membrane) روی ناحیه صدمه‌دیده، که به گفتن یک باند برای پشتیبانی به بهبود چشم عمل می‌کند.
• برداشتن ناخنک و پوشاندن ناحیه صدمه‌دیده با یک تکه سالم ملتحمه. ملتحمه سالم طبق معمول از پشت پلک فوقانی گرفته می‌بشود. این روش برای جلوگیری از برگشت ناخنک بهترین گزینه است، اما روال جراحی طویل‌تر و پیچیده‌تری دارد.

در عمل جراحی با پرده آمنیوتیک، غشاء به اندازه مناسب بریده و برای پوشاندن ناحیه‌ای منفعت گیری می‌بشود که ناخنک برداشته شده است. چسب یا بخیه مخصوصی هم غشای آمنیوتیک را در جای خود نگه می‌دارد. عمل جراحی طبق معمول بین ۳۰ دقیقه تا یک ساعت طول می‌کشد.

هزینه عمل ناخنک چشم در پاییز ۱۴۰۲، از نزدیک به ۱ میلیون و ۵۰۰هزار تا ۲ میلیون‌ تومان در نوسان است.

ناخنک چشم سپس از عمل

سپس از عمل باید چند روز از چسبی روی چشم منفعت گیری کنید. قطره‌های چشمی استروئیدی را برای چند هفته یا چند ماه روی چشم صدمه‌دیده بمالید. این قطره‌ها به افت التهاب و گمان برگشت رشد ناخنک پشتیبانی می‌کنند.

از اشک مصنوعی برای مرطوب نگه‌داشتن چشم منفعت گیری کنید، به‌خصوص اگر در آب و هوای خشک زندگی می‌کنید.

درمان خانگی ناخنک چشم

درمان‌های خانگی برای عضو حساسی همانند چشم زیاد پرخطرند. در واقع، عوارض ناشناخته این چنین درمان‌هایی اشکار نیست. بااین‌حال، در ادامه به برخی از درمان‌های خانگی رایج در این عرصه اشاره می‌بشود. یادتان باشد که هیچ زمان برای عضوی همانند چشم به سراغ راه حلهای خودسرانه نروید:

• ناخنک چشم و عسل
• درمان ناخنک چشم با لیمو
• درمان ناخنک چشم با گلاب

هیچ زمان سرخودانه عمل به درمان ناخنک چشم نکنید و از درمان‌های گیاهی بدون اجازه پزشک منفعت گیری نکنید.

برای معالجه به متخصص چشم‌پزشکی مراجعه کنید. یکی از بهترین راه حلها برای دریافت نوبت دکتر هم منفعت گیری از سامانه دکتردکتر است. با دکتردکتر می‌توانید فهرستی از بهترین پزشکان را مشاهده کنید و از آنها به‌طور آنلاین زمان بگیرید.

پیشگیری از ناخنک چشم چطور است؟

امکان کم‌کردن خطر ابتلا به ناخنک هم وجود دارد. برای محافظت از چشمان خود در برابر اشعه ماورا بنفش از عینک آفتابی یا کلاه لبه پهن منفعت گیری کنید. ناخنک چشم می‌تواند در تاثییر نور آفتاب به‌وجود بیاید. بعد به منفعت گیری از عینک دقت کنید.

ناخنک چشم کودکان

ناخنک اولیه طبق معمول در ۲۰ سالگی و سنین بالاتر رخ می‌دهد. اوج ابراز ناخنک اولیه بین سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی است. بااین‌حال، یادتان باشد که امکان ابراز ناخنک چشم در نوجوانان و کودکان هم وجود دارد. ابتلا به ناخنک چشم نوزاد هم زیاد نادر است اما تا بحال این چنین چیزی در طیف سنی نوزادی و کودکی هم رخ داده است.

سوالات متداول خشکی چشم

منبع های:

healthline.com

my.clevelandclinic.org