باستانشناسان میگویند هرم ۲۵هزار ساله اندونزی ساخت دست انسان نیست

مطالعهای که ۲۰ اکتبر درموردی هرم ۲۵ هزار سالهی اندونزی انتشار شد، بهعلت ادعای کمنظیرش دقت تعداد بسیاری از رسانهها را به خود جلب کرد. محققان این پژوهش ادعا کردند که کوه عجیبی در اندونزی، قدیمیترین هرم جهان بهشمار میآید و بهدست انسانهای باستانی ساخته شده است. بااینحال، عکس العمل باستانشناسان از آن زمان تا بحال علتایجاد شکوتردید درموردی ماهیت نتایج مطالعه شده است.
برمبنا یافتههای مطالعه، گونونگ پادانگ که بهمعنی «کوه روشنگری» است، بهطور طبیعی شکل نگرفته؛ بلکه بین ۲۵ هزار تا ۱۴ هزار سال پیش بهدقت بهشکل جاریاش تراشیده شده است. اگر این نوشته صحت داشته باشد، گونونگ پادانگ از اولین هرم عظیم مصر به نام هرم جوزر با عمر ۴۶۰۰ سال زیاد کهنسالتر محسوب میبشود.
این چنین، این ادعا بدینمعنی است که گونونگ پادانگ از قدیمیترین سازهی خرسنگی شناختهشده به نام گوبکلیتپه در ترکیه که درحدود ۱۱هزار سال پیش بهدست سنگتراشان باستانی ساخته شد، عمر بیشتری دارد.
گروه محققان مطالعه نوشتهاند: «شواهد حاضر در گونونگ پادانگ مشخص می کند که راه حلهای ساختوساز پیشرفته از قبلهای دور وجود داشته است، احتمالا از وقتیکه کشاورزی تا این مدت ابداع نشده می بود.»
یکی دیگر از ادعاهای جسورانهی محققان این می بود که «حفرهها یا تالارهای نهان» در محوطهی هرم وجود دارد و بهنظر میرسد که این سازه به گمان زیادً در موارد متعدد بهعلت مخفیکردن هویت واقعیاش و اهداف حفاظتی، عمداً دفن شده است.
بااینحال، ادعاهای شگفت انگیز به شواهد شگفت انگیز نیاز دارد و باستانشناسان دیگر بههیچوجه قانع نشدهاند؛ بهاختصاصی آنکه یافتههای مطالعه تاریخ تمدن انسان را بازنویسی میکند. لطفی یوندری، باستانشناس از باندونگ اندونزی میگوید:
فلینت دیبل، باستانشناس از دانشگاه کاردیف بریتانیا، به وبسایت نیچر او گفت: «شگفتی میکنم مقاله به شکل جاریاش انتشار شد.» بهحرف هایی وی، محققان با وجود منفعت گیری از دادههای معتبر به نتایج غیرمنطقی رسیدهاند. برای مثال، آنها با منفعت گیری از تاریخگذاری رادیوکربن چهار لایهی خاک را شناسایی کردند و بدیننتیجه رسیدند که هرکدام از آنها، نشانگر مرحله های مجزای ساختوساز می باشند.
نویسندگان مطالعه میگویند که این مرحله های هزاران سال پیش از میلاد قدمت دارند و فاز اولیهی ساخت بنا به دوران پارینهسنگی بازمیگردد. بااینهمه، دیبل میگوید مدرک روشنی وجود ندارد که نشان دهد لایههای مدفون بهدست انسان ساخته شدهاند و نتیجهی هوازدگی طبیعی و حرکت سنگها در طول زمان نیستند.
بهنقل از گروه محققان، قدمت مثالی خاک برداشتشده از اطراف تکههایی از تپه که گمان میرود قدیمیترین قسمت «ساختمان» باشد، به ۲۷ هزار سال پیش باز میگردد. آنها باور دارند که تمدنی پیشرفته قبل از آخر آخرین عصر یخبندان، سازندهی گونونگ پادانگ می بود. بااینحال بیل فارلی، باستانشناس در دانشگاه ایالتی کنتیکت جنوبی، میگوید مقالهی محققان مدرکی مبنیبر وجود این چنین تمدن گسترش یافتهای اراعه نکرده است.
مثالهای خاک برداشتشده از تپه نشانهای همانند قطعات استخوان یا زغالچوب ندارند که حاکی از فعالیتهای انسانی باشد. درواقع، بدون وجود تاثییر متقاعدکنندهای از فعالیتهای انسانی در تپه، شواهد فقط مشخص می کند که خاک تپه زیاد قدیمی است.
بر پایه اسبق باستانشناسی، گذار از جوامع شکارچیگردآورنده به جوامع پیچیدهای که در سکونتگاههای بزرگ ساکن میشدند، بعد از اغاز دوران هولوسن در ۱۱۷۰۰ سال پیش اتفاق افتاد. قدیمیترین شهر شناختهشده محوطهی ۹هزار سالهی چاتالهویوک است که در ترکیهی جاری قرار دارد.
علاوهبراین، سوالهای فرد دیگر نیز درموردی یافتههای مطالعه وجود دارد؛ همانند سنگ خنجرشکلی که ادعا میبشود ساخت انسان است. باوجوداین، نشانهای واقعی از کار انسانی را برای قبول نتایج مطالعه بههمراه ندارد.
بهحرف هایی نیچر، اکنون مجلهی منتشرکنندهی مقاله بدون اراعهی توضیحات درموردی ماهیت نگرانی خود، در حال بازدید مطالعه است. تا هنگامی شواهد نیرومندتر اراعه نشود، توضیح محتملتر این است که تپهی گونونگ پادانگ سازند طبیعی است.